Dwang en drang Zeker een kwart van alle vragen en klachten ging over een onderwerp dat gerelateerd is aan dwang en drang of dat door cliënten als zodanig wordt beleefd. Een cliënt kan bijvoorbeeld dwang ervaren als de behandelaar vindt dat overplaatsing of ontslag noodzakelijk is voor de behandeling. Maar ook wanneer een cliënt wordt voorgehouden toch vooral vrijwillig mee te werken omdat er anders een IBS wordt aangevraagd, is dat een situatie die regelmatig voor vragen en klachten zorgt. Iets meer dan 6% van de vragen en klachten van deze cliëntengroep ging daarover. 17% van alle vragen en klachten ging over een onderwerp dat direct te maken heeft met dwang. Zie hiervoor de eerste vier onderwerpen in grafiek 2. Daarbij gaat het voor een belangrijk deel om verschillende vormen van dwangtoepassing en dwangbehandeling, zoals het gedwongen toedienen van medicatie, separatie of afzondering. Cliënten hebben pvp’en om bijstand en ondersteuning gevraagd bij 590 vragen en klachten over insluiting: in 434 gevallen ging het om insluiting in de separeer of afzonderingsruimte en in 156 gevallen om insluiting op de eigen kamer. Wanneer cliënten te maken krijgen met dwangbehandeling gaat het vaak om een behandeling waarbij tegen de wil van de cliënt medicijnen worden toegediend gedurende een langere periode. In 2017 is over dwangmedicatie als behandeling 1.105 keer geklaagd. Dat is 46 keer vaker dan in 2016. De afgelopen vijf jaar laten een stijgende lijn zien in het aantal vragen en klachten over deze vorm van medicatie. Zie hiervoor grafiek 3. Cliënten komen elk jaar iets vaker bij de pvp met een vraag of klacht over dwangmedicatie. Verder gingen de vragen en klachten over bijvoorbeeld maatregelen die de vrijheid beperken, zoals het niet mogen verlaten van de afdeling, het niet mogen ontvangen van bezoek of beperkingen in het telefoonverkeer. Grafiek 3: Aantal vragen en klachten over dwangbehandeling medicatie 2013-2017 200 400 600 800 1000 1200 0 2013 2014 2015 vragen en klachten 2016 2017 Afhandeling van de vragen en klachten De ondersteuning van een pvp varieert van een rol op afstand via coaching of advisering, tot het samen met de cliënt voeren van gesprekken met een zorgverlener. 59% van alle vragen en klachten van cliënten op locatie en de helpdesk heeft de pvp afgehandeld zonder dat daarvoor contact is opgenomen met anderen. Contact met instellingsmedewerkers bij individuele ondersteuning Bij 41% van alle vragen en klachten had de pvp contact met een derde persoon als onderdeel van de ondersteuning. Cliënten vinden, wanneer een vraag of klacht is besproken met een medewerker, in 39% van de gevallen dat de vraag is beantwoord of de klacht is opgelost. Bij 26% van de vragen en klachten vindt de cliënt dat echter niet het geval. Cliënten voelen zich bij 49% van de driegesprekken serieus genomen of begrepen door de instellingsmedewerker, 17% geeft aan zich niet gehoord te voelen. 15
16 Online Touch Home