OPVALLENDE ZAKEN IN 2018 Ieder jaar maken patiëntenvertrouwenspersonen een jaarbericht voor de instellingen waarin zij werkzaam zijn. In deze jaarberichten schrijven zij onder andere over het aantal vragen en klachten waarmee de cliënten van de instelling bij hen kwamen en over welke onderwerpen die vragen en klachten gingen. Pvp’en melden ook welke zaken hen zijn opgevallen binnen die specifieke instelling en wat cliënten hen vertellen over hun eigen ervaringen. Alle jaarberichten samen geven een beeld van wat pvp’en tegenkomen binnen de ggz-instellingen in Nederland. De opvallende zaken uit alle jaarberichten samen zijn verzameld en de overstijgende thema’s hebben we daaruit afgeleid. De thema’s die direct met de rechtsbeschermende functie van de pvp van doen hebben, zijn hierna weergegeven. In 2018 viel op dat er meer klachten bij een klachtencommissie gegrond zijn verklaard vanwege procedurefouten in het kader van dwangaanzegging; dat de rollen van de klachtenfunctionaris binnen instellingen divers zijn ingevuld; dat cliënten klagen over de behandeling, vooral vanwege tekorten en de snelle wisselingen van behandelaren, én dat dossierinzage in 2018 soms moeilijk te realiseren bleek. Toename onzorgvuldige uitvoering procedures rondom dwangzorg Het aantal vragen en klachten over dwang en drang veranderde in 2018 over het algemeen niet. Zie daarvoor blz. 14. Pvp’en constateren een golfbeweging binnen sommige instellingen: het ene jaar nemen de vragen en klachten over dwang wat af, het andere jaar neemt het aantal juist weer wat toe. Dwangbehandeling heeft een enorme impact op cliënten. De wetgever heeft daarom bepaald dat de cliënt over de beslissing over het gaan toepassen van een dwangbehandeling zorgvuldig wordt geïnformeerd, met goed onderbouwde argumenten, én dat er vaste procedures worden gevolgd. De zorgvuldigheid ten aanzien van de procedurele eisen die de wet Bopz stelt aan dwangtoepassingen liet over het algemeen te wensen over. Het niet op de juiste manier schriftelijk informeren van de cliënt over opgelegde beperkingen, over de besluiten tot dwangbehandeling en het toepassen van middelen en maatregelen werd opvallend vaak genoemd in de jaarberichten. Pvp’en die cliënten ondersteunden bij hun gang naar de klachtencommissie noteerden dat het niet informeren of het niet voldoende informeren van deze beslissingen leidde tot gegrondverklaringen van de klacht. Overigens levert een gegrondverklaring vanwege procedurefouten bij een aangezegde dwangbehandeling voor cliënten vaak slechts uitstel op van de dwangbehandeling. Pvp’en kaartten, indien van toepassing, deze omissie aan bij de verantwoordelijke behandelaren en bestuurders. Zij gaven ook vaak de aanbeveling om nieuwe medewerkers hierover goed te informeren. Scholing in weten regelgeving verdient blijvende aandacht, met name het juist toepassen van criteria met betrekking tot dwang. Rol klachtenfunctionaris divers uitgevoerd De bedoeling van het invoeren van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) in 2017 en het in het leven roepen van de functie van klachtenfunctionaris was dat cliënten laagdrempelig, gemakkelijker en efficiënter kunnen klagen als ze niet tevreden zijn over de ontvangen zorg. 8
9 Online Touch Home