COLUMN Discussie is geen dialoog Han Admiraal - Voorzitter BIG In mijn laatste column als voorzitter van BIG neem ik u graag mee in een van de lessen die ik mag geven voor de Master of Pipeline Technology. De les heet “Buisleidingen op de kaart – over positionering van nieuwe initiatieven”. Aan het begin start ik altijd met een uitstapje naar de Grieken; naar de sofisten en naar Plato. Wellicht vraagt u zich af wat die met pijpleidingen te maken hebben. Om die vraag maar gelijk te beantwoorden: heel weinig. Waar het echter om gaat is de vraag op welke wijze samenwerking tot stand komt. Samenwerking zal nooit tot stand komen op basis van discussie. Samenwerking kan echter wel ontspruiten uit de dialoog. Om dat goed te kunnen plaatsen zal ik eerst ingaan op het verschil tussen discussie en dialoog. Er is namelijk een fundamenteel verschil tussen die twee gespreksmethoden ook al gebruiken we deze begrippen in de praktijk door elkaar. Terug naar Griekenland en de sofisten. De sofisten vormden een stroming binnen de filosofie die ervan uitging dat waarheid relatief is en dat degene die het best kon overtuigen, als het ware de waarheid bepaalde. Het de ander overtuigen, beter de ander overreden, leidde tot de waarheid. U ziet de overeenkomst met een discussie: een gesprek waarin we meestal beginnen met een bepaald idee over de uitkomst en vervolgens ons best doen dat idee te verdedigen. Uiteindelijk is er maar één (of zijn het er twee) die de anderen weten te overtuigen dat hun beeld het beste is. Schoorvoetend legt iedereen zich hierbij neer, de overige meningen worden als het ware overreden. De dialoog komt voort uit het denken van Plato. Plato stelde dat er maar één manier is om de waarheid te ontdekken. Je doet je sandalen uit en loopt samen met de ander op blote voeten door het water en gaat een gesprek aan. Dat gesprek is open, kent geen vooringenomenheden en is gebaseerd op het gezamenlijk indekken van wat waarheid is. U voelt het al, het gaat hier om een geheel andere lading, een geheel andere methode. Discussie en dialoog zijn dus niet uitwisselbaar, zij hebben fundamentele verschillen die vooral te maken hebben met de houding naar elkaar toe in een gesprek. Is het uitgangspunt de ander overtuigen van jouw gelijk óf wil je samen met de ander ontdekken wat de beste koers is? Eenzelfde tegenstelling kennen we ook als het gaat om de korte termijn versus de lange termijn. In de bedrijfsvoering gaat het bij de korte termijn vaak om snel winsten maken, veelal ten koste van alles. De lange termijn vraagt veel meer om investeren, om een lange adem, maar biedt wel het perspectief van bestendigheid. Dit maakt duurzame ontwikkeling ook zo complex. Dat is niet goed op te lossen vanuit een korte termijn blik, het vraagt om nu offers te brengen voor toekomstige generaties. Laten we daar nou niet zo goed in zijn, sterker nog, ‘business as usual’ biedt hier helemaal geen ruimte voor. Het is voor mij evident dat we, zowel in het bedrijfsleven als in de samenleving, meer moeten samenwerken om de uitdagingen van deze tijd aan te kunnen. Samenwerking vraagt echter om een focus op de lange termijn en elkaar ontmoeten in de dialoog. Het vraagt om zoeken naar nieuwe wegen en het loslaten van oude zekerheden. Dat is in de kern ook wat transitie betekent. Er wordt wel eens beweerd dat we in transitie zijn. Ik denk dat we pas aan het begin staan van een transitie die veel van ons vraagt in termen van houding en gedrag. Bedrijven moeten daarin keuzes maken die strategisch van aard zijn en geen enkele garantie bieden op succes. Er is wel één zekerheid en dat is dat “business as usual” die ook niet biedt. Ik wens BIG alle succes voor de toekomst en hoop dat de leden elkaar blijven vinden in de dialoog over de lange termijnwaarde van buisleidingen voor zowel de samenleving als de industrie. 2
3 Online Touch Home