Lopen door Leeuwarden Culturele hoofdstad 2018, met een fl inke vleug Friesland NA LISSABON, WROCLAW EN CORK VALT NU DE EER TE BEURT AAN LEEUWARDEN: DE STAD MAG ZICH IN 2018 CULTURELE HOOFDSTAD VAN EUROPA NOEMEN. IN HET KIELZOG HIERVAN NEMEN ZE DE HELE PROVINCIE MEE. MET TAL VAN ACTIVITEITEN, WAARONDER VELE WANDELINGEN, TOONT FRIESLAND ZICH VAN ZIJN BESTE KANT. Leeuwarden ■ TIALDA HOOGEVEEN ‘Wij zijn hofstad, Den Haag is maar een dorp,’ vertelt gids Henk Leutscher over de lange betrekkingen tussen Leeuwarden en de Nassau’s. We staan voor de Jacobijnerkerk, het oudste monument van de provinciehoofdstad dat inderdaad talloze verwijzingen naar deze adellijke familie herbergt. Zo is er het Oranjepoortje, een portaal met een boompje met oranjeappels – appeltjes van Oranje – en het wapen van Leeuwarden erop. Het is de oude ingang van de stadhouders van Friesland. Deze rechtstreekse voorouders van ons koninklijk huis zijn eeuwenlang in de Grote kerk begraven. 10 ‘te voet’ januari 2018 Daarmee behoort Leeuwarden met Delft en Breda tot de drie steden met een koninklijke grafkelder. A GUIDE TO LEEUWARDEN Dit is slechts een van de pareltjes die onze gids laat zien tijdens zijn Leeuwarden Free Tour. Leutscher is een zogeheten free guide; een nieuw fenomeen in steden waarbij wandelgidsen niet volgens een vooraf vastgesteld bedrag betaald worden, maar achteraf een bedrag krijgen van de groep mensen die hij heeft rondgeleid. Hoe hoger de waardering, hoe hoger het bedrag. Over de waardering van de gids, de route en de vele verhalen, geen twijfel. Leutscher studeerde geschiedenis en kent Leeuwarden op zijn duimpje, tot in detail. Zo leidt hij ons langs de oudste sporen; de hoogtes in de stad die verwijzen naar de drie terpen waar de stad zijn oorsprong vindt. Dit was in de tijd dat de Middel zee nog vanaf de Waddenzee Friesland doorboorde en zorgde voor verhogingen daar waar de zee haar klei afzette. Bewoners van het eerste uur verhoogden de natuurlijke afzettingen door er terpen op te bouwen en maakten zo van de Grote Kerkstraat met 5,27 meter boven NAP het hoogtepunt van Leeuwarden. EEN LIST Even verderop, alles is dichtbij in Leeuwarden, staat tegenover het verscholen Jugenstillpandje Utrecht, het kolossale postkantoor dat nu dienst doet als hotel en restaurant. Dat het postkantoor er nog staat, is te danken aan een list van het verzet. Toen de Duitsers het wilden opblazen aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, wisten enkele verzetsleden dat te voorkomen door de explosieven te vervangen voor replica’s. Een dag na de mislukte opblaasactie – de Duitsers waren woedend – reden
11 Online Touch Home