Het gepelde land Tiengemeten Stad en land hebben historie en toekomst. Daartussenin verandert er van alles. Dan gaat er van alles overhoop, dan wordt het land gepeld. Zelden werd een landschap zo op de kop gezet als op het eiland Tiengemeten. Vanaf de dijk, in het westen van het eiland, keek je kilometers ver de weg af, met links en rechts de aardappelakkers. In de verte lagen wat boerderijen, aan de horizon de ranke silhouetten van hoogreikende populieren. Dat was het beeld toen ik in 2004 voor Te Voet rondwandelde op Tiengemeten, eiland in het Haringvliet, dat z’n laatste jaren als akkerbouweiland (aardappels, graan, suikerbieten) doormaakte. Grootse plannen waren in uitvoering, want het eiland, overgedragen aan Natuurmonumenten, werd een belangrijke schakel in het Natuurnetwerk Nederland, een stelsel van met elkaar verbonden natuurgebieden waarlangs planten en dieren zich gemakkelijk konden verspreiden. Zeg maar de ontwikkeling van een robuuste natuurlijke ruggengraat, nodig om de Nederlandse natuur meer weerstand te geven tegen alle grootschalige ontwikkelingen in de land, wegenen stedenbouw. Tiengemeten kreeg een radicaal andere inrichting. Kortgeleden was ik weer op die westpunt en keek uit over een kreek die tot aan de horizon reikt; exact volgt het water het tracé van de weg, en buigt buiten zicht af, naar een open verbinding met het Haringvliet. Door het weggraven van dijken kregen de getijden weer invloed, elke dag stroomt het water in en uit; bij laag water glanzen de slikkige oevers je tegemoet. Een paradijs is het voor steltlopers als kieviten, lepelaars waden er snavelzevend doorheen; sinds de herinrichting nam het aantal waargenomen vogelsoorten toe van 25 tot 75. En heb je geluk, dan zie je de bever, die zijn burchten bouwt met behulp van de nieuwe wilgen die er zijn opgeschoten. Kortom, de natuurontwikkeling op Tiengemeten blijkt een groot succes, een voorbeeld hoe je van intensief landbouwgebruik kunt overschakelen naar indrukwekkende ‘natuurproductie’. Wandelen Naar Tiengemeten ga je met de pont. Het eiland kent drie zones: op de oostpunt ligt Weemoed met oude akkertjes (en camping en herberg); middenin ligt Weelde, een open watermoeras; in het westen kom je in de Wildernis, waar je eenzaam door de wilde waternatuur struint (zoek op internet naar ‘wandelroute rond Wildernis Tiengemeten’). Dit was de laatste aflevering van Het Gepelde Land. Sinds 2006 is deze rubriek bijna honderd keer in ‘te voet’ verschenen. Bedankt voor het lezen en tot ziens op www.wimtenbrinke.nl. Wim ten Brinke loopbaan Pelgrim op de Walk of Wisdom Jan Fokke Oosterhof (1975) is ondernemer, extreemsporter, avonturier, schrijver, spreker, expeditieleider, poolreiziger en… loper. Om te aarden en het hoofd leeg te krijgen, gaat hij lopen. Liefst lang, conform het adagium van Kierkegaard: ‘I have walked myself into my best thoughts, and I know of no thought so burdensome that one cannot walk away from it.’ De titel van zijn laatste boek is dan ook Rennen voor je leven. In februari 2018 liep ik nonstop de Walk of Wisdom, een pelgrimstocht van 142 kilometer rondom Nijmegen die start bij de Stevenskerk en daar ook eindigt. Niet om een snelle tijd neer te zetten of een prestatie, maar als pelgrim die zichzelf wil onderzoeken en tegenkomen. 17 februari 2018, 3.46 uur – Een kenmerk van een pelgrimstocht is volgens mij boetedoening. Ik ga een ijskoude nacht in, het vriest dat het kraakt. Totaal afgemat, nederig wil ik de Stevenskerk aan het einde van mijn tocht straks in de verte zien opdoemen. Ik heb geen doel, ik ervaar, ik beleef en bezin, ik presteer zonder gewin. Ik ren zonder haast; dat is mijn pelgrimstocht. Eenmaal bij de Stevenskerk tref ik dronken stappers die me aanzien voor een duiker. Verbijsterd vraag ik waarom. ‘Die flessen op je borst’. ‘Heb je ooit een duiker met zuurstofflessen op zijn borst gezien?’, pareer ik. Ze krabbelen het achterhoofd en vragen wat ik dan ga doen. Ik leg uit en krijg terug: ‘Ah jij bent zo’n ultraloper!’, waarna ze terplekke door de knieën gaan en respect betuigen. Daarna verdwijnen ze zwaaiend in hun huisje tegenover de kerk. Ik beweeg me in het donker voort door de Ooijpolder in een verlichte bubbel van glinsterende ijskristallen die met me meebeweegt. Werkelijk alles is verijst, wit en glimt in mijn stralen. Mijn eerste associatie is de zilverkleurige slinger waarmee we vroeger de kerstboom versierden en die overal glimmende rafels achterliet. Het is lopen in een glimmende discobal, een wondere wereld van blingbling vertroebeld door mijn rokende ademteugen. 50 Onderweg verzamel ik vogelringen die het bewijs zijn dat je alle gemeenten onderweg hebt aangedaan. Zo staat deze stinkende bunzing te midden van goed geklede gasten in cafés en restaurants te bedelen om zijn volgende vogelring. Onherroepelijk duikt bij het ingaan van de tweede nacht de vraag op naar het waarom. Niemand die je aanmoedigt, niemand die zegt dat het moet. Maan, sterren, sterfelijkheid, iedereen die me dierbaar is; alles passeert de revue. Daarmee wordt het voor mij een ware pelgrimstocht. Uiteindelijk strompel ik de boulevard op in Nijmegen. Opeens springt mijn lieve vriendin uit de bosjes met een vlaggetje ‘You did it!’. Ik breek en tranen stromen over mijn wangen. Ik moet door, eerst naar de kerk, de trappen op langs duivel Moenen naar de kerkdeuren. Ik klauw me vast aan de hekken en word overspoeld door emoties. Deze pelgrim mag stoppen. Dan opeens uit het niets is daar het stelletje van vanochtend: ‘Hey duiker, je hebt het gehaald!’ Na ruim 17 uur keer ik terug bij de kerk na een bijzonder emotionele, nederigstemmende ervaring. Meer informatie: www.walkofwisdom.org De Volkskrant: walkofwisdom.org/2017/devolkskrantoverdewegnaarinkeervooriedereen Het hele verslag van Jan Fokke: janfokkeoosterhof. nl/2018/02/17/eentraileropde136klangewalkofwisdompelgrimageopeenbedvanijskristallen Jan Fokke Oosterhof
51 Online Touch Home