Redactioneel Ik schrijf een kinderboek over homo’s. Over alle homosoorten die ooit hebben bestaan en waarvan nu alleen nog maar de homo sapiens leeft. In totaal hebben er dertig homosoorten bestaan, waarvan naast onszelf de neanderthaler wel de beroemdste is. Elke mensensoort was weer anders, steeds slimmer werden we. Handiger met vuur, jacht, gereedschap, communicatie en wapens. Maar hoewel elke soort anders was, waren we in een aantal dingen hetzelfde. We wandelden. Geen blokje om met de ommetjesapp, maar tientallen kilometers, op zoek naar een fijne, veilige schuilplaats en een plek om te jagen, vissen en verzamelen. Ooit, 600.000 jaar geleden, wandelden groepen heidelbergmensen van het warme Afrika naar de vileine vrieskou in Europa. De heidelbergmens is onmisbaar in dit hoofdredactioneel. Zonder de heidelbergmens zou jij ‘wandelkrant te voet’ nu niet lezen, zou je sowieso niet lezen, zou je helemaal niet bestaan. Want terwijl in Europa en het Midden-Oosten de heidelbergmens zicht Lichtvoetig Wandelen met Ruben Van tevoren zag ik een beetje op tegen het oppassen op mijn pasgeboren kleinzoon Ruben. Wie heeft er nu zin in poepluiers verschonen, gehaspel met kleertjes, flesjes babypoedermelk bereiden? Welke grootouder kan 4 uurtjes slaap per etmaal aan, 80 slaapliedjes zingen voordat eindelijk baby’s oogjes gaan luiken, voor de derde keer die nacht van een matras naast de wieg opkrabbelen omdat de kleine het hele huis bij elkaar blèrt? Toch ben ik welgemoed begonnen aan mijn eerste oppasetmaaltje. Tenslotte ben ik een ervaren vader, houd ik mezelf voor. Luier verschonen, in slaap wiegen – fluitje van een cent. Ahum… De luiers van nu zijn anders. In mijn jonge vadertijd hadden we katoenen luiers, en later toen we ze konden betalen: papieren luierlappen. Nu zijn er van die papieren vouwluiertjes met kleurstreep. Best handig ware het niet dat hun plakstrips akelig goed verstopt zitten en te klein voor mijn handen. De trappelzakjes zijn fijn want Ruben kan zijn pyjamabroek en sokjes uittrappelen maar het trappelzakje niet. Wel een uitdaging dat babylief al trappelt als ik hem het trappelzakje aandoe. Er ontstaat een worsteling met mijn kleinzoontje omdat hij al trappelend mijn perspectief op de drukknoopjes steeds in de war schopt. Het trappelzakje heeft 12 van die knoopjes. Het wakker worden is ook een feest. Wel vaak en vroeg, maar een kniesoor die daarom maalt. Uiteindelijk wordt het een echt feest als Ruben goed en wel in de kinderwagen ligt. Hij en opa gaan wandelen. Het ecolint aan de noordgrens van Amstelveen is daarvoor prima geschikt. Een schelpenpaadje slingert zich langs bloeiend fluitenkruid en daslook, vlierbloesem en geurende kamperfoelie. Ruben kijkt tussen de kap en het dek van de wagen met grote ogen naar de bomen en wolken boven zich. Als ik hem wijs op een familie pimpelmees in de kruin van een berk zoekt zijn babyblik beurtelings de meesjes en mijn mond. Rulle paadjes neemt de kinderwagen als een heuse terreinwagen. Ruben schenkt mij een glimlach en ik denk aan een oude song: de glimlach van een kind doet je beseffen dat je leeft Weer thuis begint ie toch te huilen. 180 ml water, 6 schepjes melkpoeder, fles geven. Na de fles zakken we weg in een suja-suja staat tussen droom en werkelijkheid. Hij in de box, ik in de stoel. Zwevend op een roze wolk die verandert in een blauwe en oplost in een regenboog waarlangs we glijden in een put die verdacht veel lijkt op een pot met goud. Even na twaalven meldt Ruben zich weer en dat is verheugende realiteit. George Knottnerus ontwikkelde tot neanderthalers, veranderde in Afrika de soort langzaam in homo sapiens, die op een dag ook besloot Europa én de rest van de wereld aan te doen. Jagers verzamelaars waren het, al die homo’s, met een nomadisch leven. Dat betekent hele einden wandelen, van beschutte grot naar veilige rotsspleet. Van vruchtbaar rivierbekken naar goede strategische om te jagen. Wandelen is gezond, het helpt tegen lage rugpijn, draagt bij aan verstandig afvallen, voorkomt het gebruik van insuline bij diabetes en helpt tegen depressies. Dat is niet meer dan logisch als je ziet waar onze wortels liggen, wandelen is deel van ons systeem. Tialda Hoogeveen inhoud 8 ‘Blij dat je hier bent’ NS-wandeling Zoutelande 12 Pinot Gris nippen Wijnwandelen in Limburg 15 Stedenspecial Wandelen door stad én platteland 16 Wandelgemeente van het Jaar Loon op zand 18 Routebureau Utrecht Nieuwe lange looproutes 31 Wandelnet Ode aan de onverharde paden 36 Hunebedden Drenthe: langs spookachtige steenhopen Verder in dit nummer: Nieuws Wandelproducten Koffie met melk Uitgelezen Loopbaan Lidewey van Noord John Jansen van Galen Voetstuk 4/5 7 10 14 34 34 38 38 ‘te voet’ is een uitgave van Hobri Pers Uitgeverij BV, Tuindorpweg 23, 3951 BD Maarn, T. 0343-449499 • e-mail abonnee administratie: abo@wandelkrant.nl • e-mail redactie: redactie@wandelkrant.nl • website: www.tevoetonline.nl • Vanuit België: T. 0031 343 449 499. redactie@wandelkrant.nl • Advertenties: Tarieven op aanvraag bij bovenstaand adres • Uitgever: Eef van den Brink • Hoofdredactie: Tialda Hoogeveen • Vormgeving: Punt Grafisch Ontwerp Utrecht, www.puntgo.nl • Foto voorpagina: Shutterstock • Aan dit nummer werkten mee: Wim ten Brinke, Rob Dijksman, John Jansen van Galen, Femke Jaarsma, George Knottnerus, Max de Krijger, Lidewey van Noord, Jan Fokke Oosterhof, Els Spanjer, Elvira Werkman, Gerrit Jan Zwier • ‘te voet’ nummer 3, zevenentwintigste jaargang. Het volgende nummer van ‘te voet’ – zevenentwintigste jaargang, nummer 4, winter 2021 – verschijnt eind december 2021.
4 Online Touch Home