Leren van tegenslagen Rond dezelfde tijd als haar hartoperatie begint Yara met schaatsen. ‘Mijn ouders en zus stonden veel op het ijs, dus ik ging vanzelf veel mee naar de trainingen en kreeg al snel ook schaatsles.’ In tegenstelling tot haar uithoudingsvermogen is haar groeiachterstand niet meteen goedgemaakt. ‘Leeftijdsgenootjes maakten de overstap van houtjes naar noren, ik kon dat nog niet: mijn voeten waren drie maten te klein.’ Daarom stuurt haar vader een brief naar schaatsenmerk Viking met de vraag om extra kleine noren. Yara: ’Als ze die niet speciaal voor mij hadden gemaakt, was mijn schaatscarrière misschien daar al gestopt.’ Ze noemt haar hartoperatie haar eerste echte tegenslag, die ze achteraf gezien nodig had om verder te komen. ‘Zo heb ik door een rugblessure een aantal wereldbekerwedstrijden gemist. Ik koos er zelf voor om even van het ijs af te gaan en mijn rug te laten herstellen. Daarna kon ik alles weer. Als ik was blijven doorgaan, had ik nu misschien chronische rugklachten en veel meer wedstrijden moeten missen. Tegenslagen doen altijd pijn, maar ik weet nu dat je ze nodig hebt om verder te komen.’ Afwijkende bloedwaardes 2017. Yara’s groeiachterstand is allang ingehaald, ze is gewend aan het litteken op haar borst (‘het hoort bij me’) en heeft al meerdere keren op het podium gestaan bij Europese en wereldkampioenschappen. Van haar hartafwijking is niets meer te merken. Denkt ze. Tot ze in juni, tijdens een trainingskamp voor de Olympische Spelen, een bericht krijgt van de technisch directeur van de KNSB. Of hij haar even kan bellen. ‘Ik schrok, vond het een raar bericht.’ Die schrik blijkt terecht: bij metingen van anderhalf jaar geleden zijn afwijkende bloedwaardes gevonden. ‘Als ik de oorzaak niet kon aantonen, stond me een heftige straf te wachten: een schorsing van vier jaar.’ Zo’n bericht komt nooit goed uit, maar nu al helemaal niet. ‘De zomer voor de Spelen is wel het laatste moment dat je afleiding wil. Ik wist niet waar ik het zoeken moest.’ Om haar teamgenoten niet af te leiden besluit ze het nieuws stil te houden. Alleen haar bondscoach, sportarts en zus weten ervan. ‘Ik ben heel blij dat zij mij steunden en zoveel voor me deden.’ Haar sportarts benadert veel verschillende artsen. Yara: ‘Bij ieder onderzoek hoopte ik dat er iets mis met me was.’ Haar hart blijkt niets te mankeren. ‘Uiteindelijk ontdekte een longarts dat mijn zuurstofgehalte afweek, als gevolg van de hartafwijking waar ik zeven jaar mee had rondgelopen. Er viel een enorme last van mijn schouders. Maar ik realiseerde me ook dat mijn lot nog steeds in handen van anderen lag. De Internationale Schaatsunie (ISU) wilde de zaak vóór de aanvang van de Winterspelen afronden, zodat ze wisten dat het goed zat, anders had ik niet eens hoeven starten.’ De dag na de Europese kampioenschappen, haar teamgenoten zijn al op weg naar huis, reist Yara in haar eentje naar Düsseldorf voor de zitting. ‘Mijn leven hing af van die dag.’ Na een zware zitting van ruim zes uur begint het wachten op de uitspraak. ‘Die kwam in januari 2018, een dag voordat ik naar Japan zou vliegen voor het trainingskamp voor de Spelen. Ik stond al op het vliegveld, was bang dat ze pas zouden bellen als ik al in Japan zou zijn en in mijn eentje twaalf uur kon terugvliegen bij een negatieve uitspraak.’ Net op tijd komt het verlossende telefoontje en kan ze alsnog met een gerust hart het vliegtuig instappen: ze is vrijgesproken. Angst omzetten in positiviteit Tijdens het proces kon ze elk moment worden geschorst. ‘Uit die angst had ik iets positiefs gehaald: zolang ik nog kon schaatsen, wilde ik het goed doen en genieten. Ik wilde ook niet dat de zaak mijn prestaties negatief beïnvloedde, dat gunde ik ze (het WADA, World Anti-Doping Agency, en de ISU, red.) niet. Het had ook geen zin om in zak en as te gaan zitten. Daarom reed ik iedere wedstrijd met heel veel motivatie.’ Het wordt Yara’s beste seizoen ooit, met als hoogtepunten olympisch brons en zilver. ‘Zolang ik kon schaatsen, wilde ik het goed doen en genieten’ Twee maanden later begint de nachtmerrie opnieuw: het WADA en ISU gaan in hoger beroep. Vlak voor de wereldbekerwedstrijden trekken de organisaties zich toch terug. Maar het gevecht eist zijn tol. ‘Pas na dat seizoen merkte ik hoeveel energie het me had gekost: ik zat tegen overspannenheid aan, ging slechter schaatsen en blokkeerde steeds meer. Mijn lichaam was op.’ Met hulp van een psycholoog en mensen om haar heen, waaronder haar teamgenoten die inmiddels op de hoogte zijn, komt ze weer op haar oude niveau. ‘Ook dit was weer een enorme tegenslag, die me uiteindelijk sterker heeft gemaakt.’ 46
47 Online Touch Home