VERA ICON ! DIABETES MELLITUS BIJ DE HOND middelde glucoseconcentratie tijdens de levensduur van de rode bloedcel die ongeveer 110 dagen bedraagt bij de hond. De concentratie van geglyceerd hemoglobine is recht evenredig met de glucose concentratie en wordt bij mensen gebruikt om de doeltreffendheid van de therapie te monitoren over de laatste 3 tot 4 maanden. Opgepast, alle aandoeningen die een invloed hebben op de levensduur van de rode bloedcel hebben ook een invloed op de geglyceerde hemoglobineconcentratie. Daarnaast zal de concentratie stijgen bij polycythemie en dalen bij anemie, dus de hematocriet moet gelijk tijdig gemeten worden. De auteurs van Canine & Feline Endocrinology ge bruiken deze parameter niet meer gezien het volgens hen geen voordeel oplevert ten opzichte van fructosamine. GLUCOSE EN/OF KETONEN IN DE URINE In sommige gevallen kan het nuttig zijn de urine te onderzoeken op glucose en/of ketonen, bvb. bij sommige honden die regelmatig een ketoacidose ontwikkelen. Anderzijds is het zeer belangrijk de eigenaar erop te wijzen dat de ochtendurine niet mag gebruikt worden om de dosis aan te passen gezien dit veel complicaties kan teweegbrengen: veel eigenaren gaan op basis van deze concentratie de dosis van insuline verhogen waardoor vaak het Somogyi-effect gaat optreden. Persisterende glucosurie gedurende de dag en nacht wijst op slechte controle en in die omstandigheden moeten andere metingen uitgevoerd worden zoals een seriële bloedglucosecurve. SERIËLE BLOEDGLUCOSECURVE Een glucosecurve zou altijd moeten bepaald worden wanneer de insulinebehandeling moet worden aange past of wanneer zich klinische tekenen voordoen van hyperof hypoglycemie. Uitgezonderd zijn deze honden waarbij de glucosebepaling onbetrouwbaar is door stress, door agressie of door opwinding. De bedoeling van een glucosecurve is een indruk te krijgen van de werking van insuline bij deze patiënt en om mogelijke redenen te vinden bij honden die niet goed gecontroleerd zijn. Hoe gaat dit in zijn werk? De hond wordt ‘s morgens vroeg binnengebracht bij de praktijk/kliniek. Het eerste bloedstaal wordt op dat ogenblik genomen en de volgende stalen worden om de 2 uur genomen tenzij de glucoseconcentratie snel daalt. Het is belangrijk dat hetzelfde schema van insulinetoediening en voederen wordt aangehouden. Bij slechte eters wordt aangeraden de hond thuis voeding te verstrekken. Aan de hand van de bloedglucosecurve wordt uitge maakt of de insuline werkt, wat het diepste punt is van de glucoseconcentratie, wanneer het maximale effect van de insuline optreedt om de werkingsduur in te schatten en tussen welke maximumen minimum concentraties bloedglucose zich bevindt bij deze patiënt. Als het laagste punt niet is bereikt alvorens de vol gende injectie van insuline moet gebeuren, moet verder gemeten worden en moet gewacht worden met de vol gende injectie; de hond moet wel zijn avondeten krijgen. We gaan er altijd van uit dat glucoseconcentraties ‘s morgens en ‘s avonds hetzelfde zijn en dat is prima zo lang de hond het goed doet; het vermoeden dat er verschillen zijn wordt groter wanneer pu/pd voort duurt ondanks glucoseconcentraties tijdens de dag die zo goed als acceptabel zijn, zeker wanneer pu/pd ’s nachts erger is. In deze gevallen zou een 24 uur-bloedglucosecurve of continue monitoring gedaan moeten worden. De insulinetherapie moet worden aangepast op basis van de bevindingen van de glucosecurve en deze curve kan een tijdje later herhaald worden, maar niet te kort erna; tijd moet worden gelaten aan het lichaam om zich aan te passen aan de veranderingen. De meeste draagbare glucosemeters zijn gemaakt voor humaan gebruik en onderschatten de werkelijke glucoseconcentratie bij de hond en kat. Deze onder schatting wordt erger naarmate hyperglycemie erger wordt en kan resulteren in een valse diagnose van hypoglycemie of een misinterpretatie dat de glyce mische controle beter is dan het werkelijk is. De Alpha TRAK van Abbott is speciaal ontwikkeld voor gebruik bij hond en kat en vormt hierop dus een uitzondering. Kan de bloedglucosecurve thuis worden uitgevoerd? Ja, dat kan en is zelfs aangewezen bij honden die opgewonden of angstig zijn of bij agressieve honden. Stress is immers krachtiger dan exogeen toegediende insuline en zal de bloedglucoseconcentratie doen stijgen; 19
6 Online Touch Home