Het Dorpsarchief Oude uurwerkmakers en nieuwe straatarchieven Jou Ratsma, de laatste Grouster uurwerkmaker Het jaar 2022 was voor de werkgroep Dorpsarchief Grou (DAG) vooral het jaar van de oude uurwerkmakers. Voor veel Grousters is dit een onbekend stuk van het verleden. Toch werkten vanaf het begin van de achttiende eeuw tientallen Grousters in dit ambacht. Op de website dorpsarchiefgrou.nl worden 28 uurwerkmakers beschreven. Drie families vormden daarbij de kern van dit ambacht: Tasma, Dirks en Andriesse. In totaal worden op de website meer dan zestig Grouster uurwerken getoond en beschreven. Een bijzonder kenmerk van de Grouster klokken is het “speelwerk”. Als een Friese klok een speelwerk heeft, dan is deze eigenlijk altijd in Grou gemaakt. We hebben van veel uurwerkmakers de vroegere locatie van hun atelier en woonhuis opgespoord. Bijgaand kaartje laat zien dat de uurwerkmakers op de meer ‘welvarende’ plaatsen rond het plein en in de hoekpanden waren gevestigd. Halverwege de negentiende eeuw verdween de uurwerkmakerij uit Grou, met name door concurrentie van buitenlandse industrieel vervaardigde klokken. Ondanks het vrij plotselinge verdwijnen van het ambacht, was er toch een zeker vervolg. Via uurwerkmaker Tjalke van der Ploeg ontstond een geheel nieuwe tak van metaalindustrie in Grou ‘it izerwurk’. Hij stapte over op het maken van brandspuiten en brandkasten. Begin 2023 is het Dorpsarchief Grou gestart met een experiment: het opstellen van ‘straatarchieven’. De bewoners van een straat verzamelen zo veel mogelijk foto’s, tekeningen, kaarten, teksten en verhalen van hun straat. Zo ontstaat een historisch overzicht van de straat. Daarbij komen niet alleen officiële stukken, maar komt ook persoonlijke informatie beschikbaar. Voor de bewoners levert dit een rijker beeld van de geschiedenis van hun woonplek. We zijn gestart met drie straten, maar willen de aanpak snel uitbreiden naar meer straten. Door het plaatsen van de straatarchieven op onze website wordt deze informatie voor meer mensen beschikbaar. Mocht u hieraan mee willen werken neemt u dan contact met ons op. Dorpsarchief Grou Halbertsma’s Plein 12 www.dorpsarchiefgrou.nl info@dorpsarchiefgrou.nl Grou Eartiids 23 cultuur / historie
24 Online Touch Home