7. Conclusie Wat zijn redenen voor scholen om het onderwijs anders te organiseren? Veranderingen in de omgeving van de school vragen volgens veel scholen om een herbezinning op hun ambities als school. Hoe kunnen zij hun leerlingen het beste opleiden voor hun toekomst? En hoe kunnen zij er als school voor zorgen dat leerlingen hun talenten optimaal kunnen ontwikkelen? Deze vragen vormen voor veel scholen het vertrekpunt om het onderwijs op hun school anders te gaan organiseren. Door het onderwijs anders te organiseren, verwachten scholen hun leerlingen het beste voor te kunnen bereiden op het vervolgonderwijs, hun toekomstige baan en de maatschappij. Een deel van de scholen kiest hiervoor dit te doen op een bestaande school, terwijl in andere gevallen een nieuwe school wordt opgericht. Naast onderwijsinhoudelijke argumenten kunnen scholen ook geconfronteerd worden met ontwikkelingen in hun directe omgeving, zoals een (sterk) teruglopend aantal leerlingen. Scholen zijn genoodzaakt hier op te anticiperen, bijvoorbeeld door hun aantrekkelijkheid in de omgeving te vergroten. Doen zij dit niet, dan kan dit ten koste gaan van de kwaliteit van het onderwijs en/of de volledigheid van het onderwijsaanbod. Een deel van de scholen kiest er daarom voor het onderwijs anders te gaan organiseren. Maar ook voor deze scholen geldt dat onderwijsinhoudelijke motieven meespelen in hun overweging om het onderwijs anders te organiseren. Op welke wijze zijn scholen in het onderwijs anders georganiseerd? Er is geen blauwdruk die scholen vertelt hoe zij hun onderwijs, binnen de wettelijke kaders, anders kunnen organiseren. Scholen maken hun eigen keuzes, waardoor in de praktijk een breed scala aan aspecten zichtbaar is. Bovendien variëren scholen niet alleen in de wijze waarop zij het onderwijs organiseren, maar ook in de mate waarin zij dit doen. Zo zijn er scholen die het roer volledig omgooien, terwijl anderen kleine aanpassingen doorvoeren. En waar sommige scholen hun eigen concept ontwikkelen, bijvoorbeeld door verschillende aspecten van anders organiseren met elkaar te combineren, maken andere scholen gebruik van al bestaande concepten. In de praktijk zijn diverse aspecten van anders organiseren te herkennen, zoals: o Onderwijs in (docenten)teams; o onderwijs in leerhuizen of grotere ruimtes; o heterogene groepen leerlingen (leerjaren en onderwijsniveau); o langere lessen (bijvoorbeeld 70 minuten of een dagdeel) en een variërend rooster; o persoonlijke leerroutes (al dan niet in combinatie met zelfstandig werken); o vakoverstijgend en thematisch werken; o werken in een digitale leeromgeving en o samenwerken met het bedrijfsleven Welke gevolgen heeft anders organiseren op het personeel van deze scholen? Een andere organisatie van het onderwijs heeft op verschillende manieren gevolgen voor het personeel. Er ontstaan nieuwe en andere taken en rollen voor docenten met andere verantwoordelijkheden. Andere competenties en vaardigheden zijn nodig, waar lerarenopleidingen (nog) niet altijd op insteken. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Anders organiseren? Teamwork! | 50
51 Online Touch Home