Pensioenlandschap is vol spanningen Freek Busweiler (1950) is thuis in lastig vaarwater. De jurist stond in tijden van groei en krimp mee aan het roer bij onstuimige veranderingen. Toen na zijn vertrek bij uitgeverij Wegener de agenda plotseling witte plekken vertoonde, haalde de man uit Loenersloot snel vaarbewijs I en II. Als altijd op zoek naar wind in de zeilen. “Het pensioenlandschap staat momenteel behoorlijk onder spanning”, constateert Busweiler. Hij is een nieuw gezicht in het verantwoordingsorgaan van pensioenfonds PGB – als vertegenwoordiger van de vereniging van gepensioneerden. “De dreiging van de korting hangt boven de markt. De staatssecretaris onderzoekt of de herstelperiode wat kan worden opgerekt. Waar is ruimte te vinden? De korting heeft grote gevolgen voor zowel de actieven als de gepensioneerden. Al een jaar of tien wordt niet meer geïndexeerd.” Busweiler beseft dat achter de dreigende korting een brede problematiek schuil gaat. Het stelsel trilt op zijn fundamenten. Werken de principes van de oude solidariteitsgedachte nog wel? “De maatschappij, waaronder de arbeidsmarkt, is sterk gewijzigd. Het is super interessant maar ook absoluut noodzakelijk om te kijken of en hoe en waar door die ontwikkeling wellicht onrechtvaardigheden in het stelsel zijn geslopen.” Aan het bestuur van het pensioenfonds de taak om voor haar deelnemers passende oplossingen te vinden, zegt Busweiler. “Het verantwoordingsorgaan aanhoort en bekijkt of de voorgestelde aanpassingen de toets der kritiek kunnen doorstaan. Een prachtige rol van dit nog betrekkelijk nieuwe orgaan.” Busweiler groeide op als zoon van een loonwerker in de Noordoostpolder. “Geboren 4,5 meter onder NAP in Marknesse. Al snel verhuisden we naar het nog kleinere Luttelgeest.” Na de middelbare school in Emmeloord volgde de studie rechten in Groningen. 20 Eerste halteplaats: de deftige uitgeverij Kluwer in Deventer. Als lid van de staf boog de jonge jurist zich anderhalf jaar vooral over de arbeidsvoorwaarden en arbeidsverhoudingen binnen het bedrijf. Wat volgden waren diepdrukkerij Vada in Wageningen (producent van onder andere de VARA-gids) en uitgeverij VNU. “Vanaf 1978 heb ik bij VNU gewerkt, te Haarlem, op de afdeling arbeidsvoorwaarden. Ik deed onder meer de cao-onderhandelingen. Kwam in aanraking met alles wat te maken heeft met de vakbonden, maar ook met pensioenen.” Een overstap volgde naar Aldipress in De Meern. Functie: commercieel directeur. Het bedrijf vormt de schakel tussen de uitgeverijen en retailers. Klanten: de reguliere boekhandel maar ook supermarktketens. Wie ook maar grootschalig bladen aan man of vrouw wil brengen. Na drie jaar kwam VNU weer om de hoek kijken. Busweiler ging verder als uitgeefdirecteur van (vak-) bladen als Intermediair, Computable en Textilia. Om voorts leiding te geven aan de dagbladen verzameld in Brabant Pers en later alle dagbladen van de VNU Dagbladengroep. “Toen ik groepsdirecteur werd wist ik dat VNU zijn dagbladen wilde verkopen. Niet direct. Maar als de uitgeverij in de Verenigde Staten een slag kon slaan dan gingen de kranten in de verkoop.” Een jaar na zijn benoeming kwam al het telefoontje. Busweiler kampeerde met zijn gezin diep in de binnenlanden van Italië. “Bij de opening van de beurs gaan we bekend maken dat VNU zijn dagbladen wil verkopen, waren de woorden van Joep Brentjens. Je kunt je voorstellen welk tumult dat gaf. Terwijl de familie aan het inpakken was, heb ik vanuit Italië alle directeuren en hoofdredacteuren gebeld. De volgend dag was ik weer thuis.” De onrust hield lang aan. De mededingingsautoriteit maakte bezwaren. In maart van het jaar 2000 was de deal Freek Busweiler: “We waren met de familie diep in Italië aan het kamperen. Toen kwam het telefoontje: VNU verkoopt zijn dagbladen.” rond. Negen jaar zou Busweiler bestuurder zijn bij Wegener. Een periode van het lastig in elkaar schuiven van twee grote krantenuitgeverijen, van een economische dip en tenslotte de komst van de Britse investeringsmaatschappij Mecom. “Met Mecom dachten we een succesvolle en kapitaalkrachtige strategische partij te hebben binnengehaald, maar het bracht ons bepaald niet wat we er van verwacht hadden. Persoonlijk had ik ook al snel mijn conclusie getrokken.” Busweiler nam in 2008 ontslag, haalde zijn vaarbewijzen, zijn certificering als mediator, sloot zich aan bij een klein organisatieadviesbureau en vond nieuwe opdrachtgevers. PostNL bijvoorbeeld, waar hij onder andere drie jaar in het bestuur van het pensioenfonds heeft gezeten gedurende een ingrijpende transitieperiode. Twee jaar was hij waarnemend algemeen-directeur van de in nood geraakte uitgeverij Koninklijke Johan Enschede, die op kleinere schaal en met een andere aandeelhouder nog steeds actief is als drukker van bankbiljetten en postzegels. “Sinds mijn pensionering doe ik nog wat kleine klussen vanuit mijn eigen netwerk, bijvoorbeeld het bemiddelen bij zakelijke geschillen en het geven van organisatieadviezen.” Theo leoné IN TERVIEuW
21 Online Touch Home