op stoom om de turbine te demonteren. Alles kwam op foto en film om de herbouw mogelijk te maken. Na een transport in twee zeecontainers werd de turbine in een jaar tijd weer opgebouwd in Dinteloord. De STAL-turbine is bijzonder vanwege een dubbel rotatiesysteem dat leidt tot een erg laag stoomverbruik, een korte opwarmtijd en een snelle start. In plaats van stoom wordt in Dinteloord perslucht gebruikt. het onderhoud ook de nieuwbouw in zijn portefeuille. Zo leer je alle machines wel kennen. Zeker als werkveld niet alleen maar suikerhoek West-Brabant omvat maar ook nog Groningen. Sinds 2007 (de overname van CSM door Suikerunie) ligt de suikerproductie in Nederland in één hand. “Vanuit de techniek ben ik meer de technologie ingegaan. Ik werd productieleider – eentje die als werktuigbouwkundige veel van machines wist. We deden uitvindingen. Het grootste succes? De introductie van het entgreinkoken. Een gouden greep. We bespaarden met een kleine investering een uur kooktijd. Dan praat je over een besparing van miljoenen euro’s. Zo fascinerend, het suikerproces. Je stopt er heel je hebben en houden in. Werkt als een zelfstandige.” De laatste halte was voor Zagers de fabriek in Puttershoek. Als gedetacheerde voerde hij vanaf het jaar 2000 een aantal projecten uit die hij in Dinteloord al in de vingers had gekregen. Puttershoek ging in 2004 dicht. Of Zagers – inmiddels 62 - weer terug wilde komen naar het hoofdkantoor? Nou nee. Dan beter stoppen. Om direct te starten met zijn stoomclub. “In Puttershoek stonden twee gerestaureerde suikerstoommachines. Ze zouden naar de hoogovens gaan, klaar voor omsmelting. Ik heb toen mensen warm gemaakt om het historisch erfgoed te behouden.” Waar zouden de machines naar toe kunnen? De ruime machinekamer in Dinteloord stond vol oude troep. Die kunnen we toch opruimen? Daar komen dan nog de kosten bij van het afbreken en weer opbouwen van de machines. De eerste stap naar een museum was gezet. “De directie wilde wel meewerken. Maak maar een budget. Ik kwam uit op 70.000 euro. Ze schoten in de lach. Reageerden met: Ok, goed gemaakt, 25.000 euro. De rest zul je met vrijwilligers moeten doen.” Zagers kreeg toestemming om veertig mensen aan te schrijven. Sommigen gepensioneerd, anderen waren nog aan het werk. Allemaal vakmensen. Ieder met passie voor de oude suikermachines. Sindsdien bouwt een club van 20 tot 25 mannetjesputters samen aan een bijzonder machinemuseum. “Als het maar plakt. We verzamelen alleen machines die ook echt in de suikerindustrie gebruikt zijn.” Zagers: “Met ons werk doen we iets voor de gemeenschap. Tegenwoordig is veel digitaal, vroeger was alles mechanisch. Onze groep heeft de oude kennis nog in de vingers. Met het brandweermuseum in Wouwse Plantage hebben we een samenwerking. De stoombrandspuit uit 1880, de motorspuit van 1920. Onze stoomclub heeft de mensen om zulk historisch erfgoed op te knappen.” Theo leoné Tal van sponsors helpen het museum. Ze leveren vooral diensten zoals kennis en transport. Bezoek Voor nadere informatie: zie www.stoomclubsuikerunie.nl Op aanvraag kunnen scholen, bedrijven en groepen bijzonder geïnteresseerden het suikerstoommuseum bezoeken. Piet Zagers bij de koperen kookpan uit 1892. Het dak moest open om met een kraan de vijf ton zware pot het museum in te hengelen. De in Roosendaal gebouwde kookpan werd in Dinteloord van 1954 tot 1965 gebruikt bij de productie van suikerbroden. De afzet was vooral gericht op Marokko. 13
14 Online Touch Home