0

De Brabantse Wal Het zal je verbazen. Inspiratiegids Brabantse Wal 2024/2025 Bergen op Zoom | Steenbergen | Woensdrecht

VVV Brabantse Wal Deze inspiratiegids staat vol met leuke ideeën voor een dagje uit, bezienswaardigheden, overnachtingsmogelijkheden, uitkijkpunten en veel meer. Wil je persoonlijk advies, stap dan eens binnen bij VVV Brabantse Wal en de VVV Informatiepunten. Zo ontdek je nóg meer over de Brabantse Wal. Als je over de drempel stapt bij VVV Brabantse Wal waan je je al in Brabantse Wal sferen; audio-visuele presentaties brengen de Brabantse Wal tot leven. De streeksouvenirs, fietsroutes, wandelkaarten en vele (thema) gidsen informeren over de vele mogelijkheden. VVV medewerkers geven je graag originele tips voor een verblijf op de Brabantse Wal. Graag tot ziens bij VVV Brabantse Wal VVV Brabantse Wal Steenbergsestraat 6 4611 TE Bergen op Zoom T +31(0)164 277 482 W www.vvvbrabantsewal.nl E info@vvvbrabantsewal.nl VVV Informatiepunt Steenbergen Locatie: Gummaruskerk Westdam 83 4651 BE Steenbergen VVV Informatiepunt Woensdrecht Locatie: Gemeentehuis Huijbergseweg 3 4631 GC Hoogerheide (tijdelijk) Volg ons en blijf op de hoogte!

Inspiratie 24 8 14 30 Inhoud 4 Ontdek De Brabantse Wal 6 Bergen op Zoom 10 Steenbergen 12 Woensdrecht 14 Proef de Brabantse Wal 16 Vanaf grote hoogte 18 Het water op 20 Ontspanning door inspanning 22 Shoppen 24 Eropuit met kids 3 26 Uitgaan & Evenementen 27 Bijzonder overnachten 28 Het gebied 30 Frisse neus in de natuur 32 In de voetsporen van de bevrijders 34 The Brabantse Wal 36 Brabantse Wal 38 40 Toeristisch ABC Le Brabantse Wal Pluk zelf je fruit (pagina 14) 12

Welkom Ontdek De Brabantse Wal Langs de grens van Zeeland en Vlaanderen ligt het opvallende landschap van de Brabantse Wal. Het is een prachtig gebied, rijk aan contrasten. Wandel en fiets door de bossen en over de heide. Beleef een mooie dag op het water. Of bezoek een dorp of stad en herbeleef de historie in één van de vele monumenten. De Brabantse Wal is een uniek en afwisselend landschap en strekt zich uit over de gemeenten Steenbergen, Bergen op Zoom en Woensdrecht en het dorp Wouwse Plantage. 4

Rotterdam Brabantse Wal Breda Vlissingen Antwerpen De Brabantse Wal dankt zijn naam aan de steilrand die dwars door het landschap slingert. Je vindt er hoogteverschillen tot wel 20 meter. Stap eens op de fiets en ontdek de vele fietsroutes langs Putte, Woensdrecht, Bergen op Zoom, Halsteren, Steenbergen en Dinteloord. Of trek je wandelschoenen aan en ontdek de schoonheid van het landschap en de dorpen en steden. Geniet van de rust op het water en vaar met een sloep van de ene naar de andere jachthaven. Maar de Brabantse Wal heeft nog veel meer te bieden dan een prachtig landschap. Cultuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen in stadspaleis het Markiezenhof of één van de vele monumenten en streekmusea. Wat dacht je trouwens van de talloze evenementen? Van muziekfestivals tot culinaire events, er is van alles te beleven. Ook voor de kinderen biedt de Brabantse Wal volop vertier. Een speurtocht door Bergen op Zoom of in het bos, dieren ontdekken in de Dintelse Gorzen en klimmen en klauteren in het klimbos. Het is slechts een kleine greep uit alles wat er te doen is op de Brabantse Wal. Lees dus snel verder om te zien wat de streek allemaal te bieden heeft! De Brabantse Wal, het zal je verbazen. 5 Van muziekfestivals tot culinaire events, er is van alles te beleven!

Historische vestingstad Bergen op Zoom Gezellige terrasjes, bijzondere winkeltjes, pittoreske steegjes en een middeleeuws stadspaleis. Maar ook een strand, paarse heidevelden en uitgestrekte bossen. Dat is Bergen op Zoom: een historische vestingstad, gelegen aan het water en in het groen. Bergen op Zoom staat bekend om haar prachtige historische binnenstad. Als je hier door de smalle steegjes en over de knusse pleintjes loopt, voel je de sfeer van een rijk en bewogen verleden, dat al meer dan achthonderd jaar teruggaat. 6

Stadswandeling Ontdek de historische binnenstad te voet en wandel door pittoreske straatjes, smalle steegjes, over knusse pleintjes en langs monumenten. Het gidsje ‘Ontdek Bergen op Zoom’ wijst je de weg. Verkrijgbaar bij VVV Brabantse Wal. Laat je rondleiden Op stap met een gids door het historisch centrum van Bergen op Zoom, over Fort de Roovere, ondergronds in de Verborgen Vesting, over het Ravelijn of de Waterschans. Gidsen organiseren in het seizoen diverse (thema)rondleidingen. Verborgen Vesting Onder de grond ontvouwt zich het verhaal van de groei van Bergen op Zoom tot belangrijke vestingstad. Maak tijdens een rondleiding van ongeveer een uur kennis met traptorens, ondergrondse galerijen en kruitkamers. Een soundscape en lichtshow brengen de oude vestingmuren tot leven. Lekker binnenkijken De Sint Gertrudiskerk, het Stadhuis, de voormalige Synagoge en de Gevangenpoort in Bergen op Zoom zijn in het seizoen op verschillende dagen te bezichtigen. Ook is het mogelijk om de Peperbus te beklimmen. 7 Stap terug in het verleden

Het Markiezenhof In het historische centrum van Bergen op Zoom staat het oudste stadspaleis van Nederland. Het Markiezenhof heeft al heel wat adellijke bewoners gehad en die sfeer proef je nog steeds als je door de zalen, galerijen, binnenplaatsen en tuinen dwaalt. Op de authentieke zolderetage vind je de grootste kermisexpositie van de Benelux. Laat je meevoeren in de wereld van lichtjes, draaiende kermisattracties, de middeleeuwse jaarmarkt, het anatomisch kabinet en de cinematograaf. 8 Markiezenhof: de parel van Bergen op elegante leefwijze van de vroegere bewoners Zoom. Je krijgt hier een beeld van de

Even ontsnappen aan de drukte van de stad? Trek er dan op uit in de omgeving. In het buiten gebied zijn pareltjes die het bezoeken meer dan waard zijn. De Binnenschelde Een recreatieplas waar je kunt zwemmen, kanoën, surfen en suppen. Ook kitesurfers weten deze plek te vinden. Rond de Binnenschelde is een mooie wandel/ fietsroute van ongeveer 7 kilometer aangelegd. Geniet lekker op het strand aan de boulevard waar je met mooi weer heerlijk kunt flaneren en kunt genieten van een hapje en een drankje. De Bergse Heide Aan de rand van Bergen op Zoom vind je dit afwisselende natuurgebied wat bestaat uit heidevelden, bossen, stuifzandgebieden en een grote zwemvijver. Er zijn in dit natuurgebied verschillende wandelroutes. Daarnaast zijn er ook ruiterpaden en paden voor mountainbikers op de Bergse Heide. Op zomerse dagen, tijdens schoolvakanties en in het weekend is dit een geliefde plek. Houd je van rust? Ga dan vroeg op pad. Landgoed Lievensberg Dit bosrijke gebied van ruim 127 hectare heeft echt van alles te bieden voor bezoekers. Een spectaculair klimbos, een blotevoetenpad en een speeltuin voor kinderen met kabelbaan. Maar ook zelf fruit plukken, een bezoek aan het Natuurpodium en genieten van een hapje en een drankje bij een van de horecagelegenheden is hier mogelijk. In park Heidetuin vind je naast kunst veel variatie in bomen en struiken. 9 Fort de Roovere In Halsteren, net buiten Bergen op Zoom, vind je het grootste fort van de West Brabantse Waterlinie. Hier kun je lopen door het water zonder natte voeten! Naast de Mozesbrug kun je hier de Pompejustoren beklimmen voor een indrukwekkend uitzicht over de Brabantse Wal.

Aangewonnen land Bruine Kiekendief Steenbergen Steenbergen vertelt het verhaal van aangewonnen land, dat meerdere keren aan de zee moest worden prijsgegeven, of dat onder water werd gezet als verdedigingslinie. Steenbergen is vooral polderland, maar wel op een schaalgrootte die maakt dat het een mooi landschap is. Met haar dijken, polders en uitgestrekte wateren biedt Steenbergen haar bezoekers de meest prachtige vergezichten en goede mogelijkheden voor de waterrecreant. Laat je naast Vestingstad Steenbergen ook zeker verrassen door de omliggende kernen Dinteloord, De Heen, Nieuw-Vossemeer, Kruisland en Welberg. Fort Henricus Wie over Fort Henricus loopt, ziet in eerste instantie nog weinig bijzonders. Maar wanneer je de uitkijktoren beklimt, verschijnt voor je ogen ineens de indrukwekkende vorm van het eeuwenoude fort. Het historische panoramabeeld geeft je een prachtig beeld van de bastions, grachten en hoornwerken die in 1627 van Steenbergen een onneembare vesting maakte. Dintelse Gorzen Heerlijk tot rust komen doe je in de Dintelse Gorzen. Het buitendijkse natuurgebied biedt wandelaars dankzij de mix van zoet en zout water een uniek stuk natuur. Het gebied staat bovendien bekend om de vele dieren die je er kan spotten. De grazende Schotse hooglanders zijn een indrukwekkend gezicht. En vanuit de vogelkijkhut kun je rustig de tijd nemen om vanaf de ideale plek bijzondere vogels te spotten. Vestingstad Steenbergen Leuke ommetjes leiden je door het centrum van deze stad. Laat je verwonderen door de indrukwekkende historische gebouwen, herstelde bastions, de linie gracht en opgeknapte vestingmuur. Pak daarna een versnapering in één van de horecagelegenheden rondom de Steenbergse Haven of op de gezellige markt met als blikvanger de imposante Gummaruskerk. 10

Jachthaven De jachthaven van Steenbergen is een heuse eyecatcher! Waar de haven vroeger vooral gebruikt werd voor de handel in suikerbieten, is het dankzij recente ver nieuwingen een geliefde toeristische trekpleister geworden. Met gloednieuwe steigers, nieuwe looppaden en een pier is het een ‘must’ voor iedere waterliefhebber. Benedensas Het historische sluizencomplex is gelegen aan de monding van de Steenbergsche Vliet en behoort tot de meest bijzondere monumentale waterwerken van ons land. Door de oude robuuste sluisdeuren en de pittoreske sluiswachterhuisjes lijkt het alsof de tijd hier heeft stilgestaan. Beklim het uitzichtpunt op de bunker en geniet van een prachtig uitzicht op het Volkerak en de buitendijkse natuurgebieden Slikken van De Heen en Dintelse Gorzen. 11

Uitdagend landschap Woensdrecht Woensdrecht ligt ten zuiden van Bergen op Zoom en omvat de dorpen Woensdrecht, Hoogerheide, Huijbergen, Ossendrecht en Putte. Wie de Brabantse Wal vanuit Zeeland nadert zal opvallen dat het vlakke Zeeuwse polderland op de grens van Brabant overgaat in een zachtglooiend landschap. Woensdrecht en Ossendrecht torenen hoog boven de omgeving uit, op sommige punten ruim 20 meter! 12

Wielerwalhalla Wie wil genieten van de glooiing van de Brabantse Wal moet in Woensdrecht zijn. De wielergemeente is de bakermat van de wielersport op de Brabantse Wal. De unieke steilrand zorgt voor een uitdagend parcours voor iedere wielerliefhebber. Niet voor niets is de gemeente Woensdrecht regelmatig het decor voor grote wielerwedstrijden zoals de GP Adrie van der Poel, het EK en NK veldrijden in Huijbergen, de Sluitingsprijs Putte­Kapellen en zelfs het WK veldrijden. Streekmusea De kleinste vrouw die ooit geleefd heeft, kwam uit Ossendrecht. Alles over het unieke levensverhaal van Prinses Paulientje vind je in museum Den Aanwas. In Huijbergen leer je alles over het kloosterleven. Hier is de historie van de broeders van de Wilhelmieten niet verloren gegaan. In het poortgebouw van het klooster is het Wilhelmietenmuseum ondergebracht. Grenspark Kalmthoutse Heide Een grensoverschrijdend gebied van ruim 60 vierkante kilometer met kleurrijke heide, rustige vennen, bossen en stuifduinen. Op de Kalmthoutse Heide vind je tal van wandelingen van diverse lengtes, maar ook fiets-, ruiter- en MTB routes. Er ligt een robuust, grenzeloos natuurreservaat waar dieren als de gladde slang, nachtzwaluw en boomleeuwerik van profiteren. Bovendien is het een 3-sterren stiltegebied. Het is zo goed als vrij van storende omgevingsgeluiden, je hoort er enkel de vogels en de wind. Bezoek ook zeker de wachttoren, op 12 en 24 meter hoogte is een toeristisch uitkijkplatform waarbij je een overweldigend uitzicht hebt over het Grenspark en de omgeving. 13 Landgoed Mattemburgh Een statig landgoed met een imposante witte villa. Het Fürst­Pucklerbed, het bloemenbed voor de villa, is de enige in Nederland! Wandel in stijl door de Franse en Engelse tuin en strijk neer bij de orangerie voor een pauzemomentje. Kijkje nemen in de villa? Er worden regelmatig rondleidingen georganiseerd door Brabants Landschap. Veldleeuwerik

Culinair genieten Proef de Brabantse Wal Ben jij een echte Bourgondiër? Dan zit je goed op de Brabantse Wal. Naast de welbekende 3A’s; aardbeien, asperges en ansjovis zijn er op de Brabantse Wal nog veel meer heerlijke streekproducten te verkrijgen. Ook vinden er gedurende het hele jaar op de Brabantse Wal verschillende culinaire events plaats waarbij inwoners en bezoekers de kans krijgen om allerlei nieuwe hapjes te proeven en van heerlijke drankjes te genieten. AAA In april gaat op de Brabantse Wal een waar culinair feest van start. Rond die periode komen namelijk de eerste asperges en aardbeien van het land die, in combinatie met de befaamde ansjovis, dé ingrediënten vormen van het zogenaamde AAA­menu. Veel restaurants laten zich door dit thema inspireren en schotelen een uniek staaltje van hun kookkunsten voor. Haal je boodschappen eens bij de boer Heerlijke asperges, verse riblappen en fruit, je kunt er voor naar de supermarkt gaan maar bij de boer proef je de passie voor de producten. Het is allemaal te koop bij de vele ondernemers op de Brabantse Wal. Bij de boerderijwinkels vind je gegarandeerd verse producten voor een mooie prijs. Bij VVV Brabantse Wal, de VVV informatie14 punten en de ondernemers op de Brabantse Wal is een attractiekaart verkrijgbaar waarop alle boerderijwinkels te vinden zijn. Combineer eens een fietstocht met een tussenstop bij een boerderijwinkel. Ga mee op jacht naar Bergse Ansjovis Naast asperges en aardbeien is ansjovis hét product van de Brabantse Wal. Jaarlijks organiseert Stichting Behoud Weervisserij toeristische excursies naar de weervisserij op de Oosterschelde. Een bezoek aan de weren is een bijzondere gelegenheid ­ voor jong en oud ­ om de unieke en eeuwenoude vangstmethode op Bergse ansjovis van dichtbij mee te maken. Vanuit de Bergse Diepsluis vaar je naar een van de weren waar je overstapt in een sloep. Volgens ga je voor anker v hoe de vis wordt binnengehaald.

Ook voor een lekkere wijn moet je op de Brabantse Wal zijn Naast de vele boerderijwinkeltjes op de Brabantse Wal vind je er ook een tweetal wijnlandgoederen. Landgoed Heenwerf in Kruisland ligt op een idyllische plek in de polder. Op deze wijnboerderij zijn ze gespecialiseerd in het maken en bottelen van mousserende wijn op traditionele wijze in de wijnmakerij. De druiven worden geoogst in de eigen wijngaard en met de hand geplukt. Domaine de Brabantse Wal in Ossendrecht is een ecologische wijngaard waar verschillende stille en mousserende wijnen worden geproduceerd. Ook wordt op traditionele wijze een prosecco gemaakt. De wijnen passen zeer goed bij de streekechten van de Brabantse Wal met in het seizoen vanzelfsprekend asperges. 15 de Brabantse Wal Asperge De Brabantse Wal heeft een (Europees) erkend streekproduct in huis: de Brabantse Wal Asperge. Hiermee staat de Brabantse Wal Asperge in het rijtje van Goudse kaas, Parmaham en de Opperdoezer Ronde: goed gezelschap dus! Verwen jezelf met een heerlijk AAA-menu!

De hoogte in 1 Vanaf grote hoogte Geen hoogtevrees? Bekijk de Brabantse Wal dan eens van grote hoogte en beklim een van de vele uitkijktorens in de regio. 1 Fort Henricus | Steenbergen In eerste instantie zie je nog weinig bijzonders, maar wanneer je de uitkijktoren beklimt verschijnt voor je ogen ineens de indrukwekkende vorm van het eeuwenoude fort. 2 Bunkertreppe | De Heen De balancerende trap rust op een bunker uit de Tweede Wereldoorlog en torent maar liefst negen meter boven de dijk uit en biedt een prachtig uitzicht over het Volkerak. 16 3 2 Schotse Hooglander

4 5 3 Pompejus | Halsteren Trotseer de 129 treden van de toren op Fort de Roovere en geniet van het indrukwekkende uitzicht over de West Brabantse Waterlinie. De bijzondere toren is maar liefst 25 meter hoog. 4 Lievensberg | Bergen op Zoom Beklim de treden van de 17 meter hoge observatietoren bij Natuurpoort Lievensberg en geniet van het uitzicht over het landgoed. Bovendien is het een ideale plek om vogels te spotten. 5 Kraaijenberg | Bergen op Zoom Aan het Markiezaatsmeer, een van de vogelrijkste broedgebieden van Nederland, vind je bezoekerscentrum de Kraaijenberg met een uitkijktoren en vogelobservatiehut. 6 7 6 Peperbus | Bergen op Zoom Via de smalle trap met 183 treden beklim je hét icoon van de stad. Bovenaan wacht je een adembenemend uitzicht over het historisch centrum en de streek. 7 Noordpolder en de Rijzendeweg In de gemeente Woensdrecht zorgt de natuurlijke glooiing van de Brabantse Wal voor twee geweldige plekken om de vergezichten te bewonderen. 8 Col du Kragge | Bergen op Zoom Het hoogste punt van de omgeving vind je op de voormalige vuilstortplaats de Kragge. Geniet van de weidse uitzichten van Antwerpen tot Willemstad. 17 Slechtvalk Beklim de 183 treden van de Peperbus voor een adembenemend uitzicht! Lepelaar

Actief genieten Het water op De uitgestrekte wateren en bochtige kreken op de Brabantse Wal zijn natuurlijk maar op één manier echt te beleven: vanaf het water! Van de Steenbergsche Vliet tot de Binnenschelde en van de jachthavens in De Heen tot de veerpont in Dinteloord. De uitstekend uitgeruste jachthavens zijn vanuit Zeeland en ZuidHolland goed bereikbaar. 18

Van jachthaven naar jachthaven Als je vanaf het sluisje bij Benedensas gaat varen is de eerste jachthaven die je tegenkomt De Vlije in De Heen. Deze haven ligt in een prachtige omgeving. Net zoals jachthaven De Schapenput die je een stukje verderop vindt. Wanneer je verder doorvaart kom je de afslag naar de jachthaven van Steenbergen tegen. Met een unieke ligging in het centrum is dit de uitgelezen plek om een bezoek te brengen aan deze Vestingstad. De haven is te bereiken via het Volkerak en de Steenbergsche Vliet. Bootje huren Vind je dit nou geweldig klinken, maar heb je zelf geen boot? Maak dan een keuze uit de uitgebreide mogelijkheden om er een te huren. Kies met het hele gezin voor een half overdekte motorboot, pak met je vrienden een luxe sloep en geniet van de relaxte sfeer op het water of beleef een idyllische middag op een roeiboot en geniet van de smalle en stille waterwegen. ‘Ontdek de Brabantse Wal vanaf het water’ Schipper, mag ik meevaren? In het seizoen brengt de veerpont van Waterpoort je vanaf de Sasdijk in Dinteloord naar Heijningen en Ooltgensplaat. De pont vaart vanaf daar via Sluishaven en Benedensas weer terug naar Dinteloord. Een prachtige tocht die je eigenlijk niet mag missen. Ontdek de Brabantse Wal vanaf de veerpont dus stap aan boord! Suppen Natuurlijk kun je ook zonder boot genieten op het water. Huur bijvoorbeeld een supboard om op een leuke en sportieve 19 Blauwe Sluis Blauwe Sluis (met Bovensas) ligt aan de driesprong van drie waterlopen: de Steenbergsche Vliet, Roosendaalse Vliet en de Kleine Aa en is een fijne plek om te relaxen. Op het eilandje is een enorm lange steiger gebouwd van ruim 200 meter. Deze dient als kano­ en vissteiger en door de banken die aan weerszijden staan is het ook de langste picknicktafel ter wereld! manier de Steenbergsche Vliet te verkennen. Of neem les en ga met een gehuurde set het water op. Ontdek zelf op een relaxte manier de Binnenschelde, de Oesterdam, de Bergse Diepsluis, De Krabbenkreek bij St. Philipsland of de Steenbergsche Vliet. Of boek eens een Sunrise of Sunset Sup Tour. Zelfs in combinatie met een picknick of barbecue is mogelijk.

Actief genieten Ontspanning door inspanning Pak de fiets of trek je wandelschoenen aan en ontdek de mooie routes op de Brabantse Wal. Van polder tot heide en van bos tot water, het gebied zorgt voor unieke doorkijkjes en bijzondere vergezichten. Mountainbiken De Brabantse Wal is een walhalla voor mountainbikers, van Fort de Roovere in Halsteren tot de Leeuw van Vlaanderen net over de grens bij Zandvliet. Bijna alle routes op de Brabantse Wal zijn aan elkaar te lussen. Samen met de routes over het Grenspark Kalmthoutse Heide ontstaat één groot mountainbike­walhalla van dik 100 kilometer onverhard. Een hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, is het parcours op Col du Kragge. ‘Ga zelf op pad en bepaal je route of ontdek het gebied’ Fietsen De fiets is bij uitstek het vervoersmiddel om de Brabantse Wal te ontdekken. Tal van fietsroutes leiden je langs rustieke boerenerven, door open polderlandschappen en bos en heide, langs gezellige terrassen, voorbij prachtige monumenten en laten je genieten van de vele adembenemende uitzichten. Niet voor niets kent het gebied een rijke wielerhistorie met vele helden en tal van wielerevenementen. Met het fietsroutenetwerk fiets je via genummerde borden van knooppunt naar knooppunt. Op deze manier kun je zelf je route en afstand 20 bepalen. Ook zijn er speciale themaroutes ontwikkeld op basis van het routenetwerk, deze nemen je mee over de Brabantse Wal met leuke afstappunten onderweg. Wandelen De Brabantse Wal is ook dé plek om je wandelschoenen aan te trekken en erop uit te gaan! De natuurgebieden en monumenten vormen de achtergrond van de vele wandelroutes die over de Brabantse Wal lopen. Ga zelf op pad en bepaal je route aan de hand van het wandelroutenetwerk of ontdek het gebied met een van de gidsen. De forten in de omgeving spelen een grote rol in het lange­afstandswandelpad van de Zuiderwaterlinie. De route start in Bergen op Zoom en voert je 290km mee over de gehele linie. Inspiratie gekregen om te gaan wandelen? Start je wandeling bij een van de Natuurpoorten of download een wandelroute op vvvbrabantsewal.nl. Tip: vergeet niet een verrekijker mee te nemen op je ontdekkingstocht!

Inspiratie gekregen om te gaan wandelen? Start je wandeling bij een van de Natuurpoorten of download een wandelroute op vvvbrabantsewal.nl 21

Verrassend winkelen 22 van winkelen heerlijk shoppen! De persoonlijke benadering maakt

Shoppen De Brabantse Wal kent een gevarieerd winkelaanbod. In Bergen op Zoom, Hoogerheide en Steenbergen vind je de meeste van de bekende keten bedrijven maar ook winkeltjes met een bijzonder aanbod. In Bergen op Zoom zijn vele winkeltjes gevestigd in één van de monumentale panden die de stad rijk is. Collectie, de inrichting en uitstraling van deze winkeltjes en de persoonlijke benadering van de klant maken van winkelen heerlijk shoppen! Koopavonden • Donderdag Hoogerheide • Vrijdag Bergen op Zoom, Halsteren en Steenbergen Koopzondagen • Iedere zondag Putte • Laatste zondag van de maand Bergen op Zoom en Hoogerheide • Wisselende zondagen Steenbergen Weekmarkten • Woensdag Putte ­ vanaf 08.30 uur Steenbergen ­ vanaf 13.00 uur • Donderdag Dinteloord ­ vanaf 09.00 uur Bergen op Zoom ­ vanaf 09.00 uur • Vrijdag Hoogerheide ­ vanaf 13.00 uur 23 En tussendoor bijkomen op een gezellig terrasje in de stad

Kinderspel Eropuit met kids Op de Brabantse Wal hoeven kinderen zich absoluut niet te vervelen. Zij kunnen overdekt spelen, naar de kinderboerderij, fruit plukken, zwemmen of een spannende speurtocht door de stad of in het Markiezenhof maken. De Brabantse Wal biedt allerlei leuke activiteiten, het hele jaar door. Familiespeurtocht Op een actieve manier Bergen op Zoom leren kennen met het hele gezin? Loop eens binnen bij VVV Brabantse Wal voor de familiespeurtocht. Aan de hand van doe­, denk­, en zoekopdrachten ontdek je de bijzondere plekjes van de stad. Ga op pad met de Stadsstenen en maak kennis met de monumenten. Ben je klaar met de speurtocht? Kinderen ontvangen bij VVV Brabantse Wal nog een leuk presentje. Pluk zelf je fruit Kraaijenberg Bezoekerscentrum De Kraaijenberg van Brabants Landschap is gelegen aan het Markiezaatsmeer. Op loopafstand van het bezoekerscentrum vind je de uitkijktoren en een vogelobservatiehut. In het bezoekerscentrum staan kinderen centraal. Zij leren, ontdekken en beleven het Markiezaatsmeer; één van de vogelrijkste broedgebieden van Nederland aan de voet van de Brabantse Wal. Vergeet je verrekijker niet mee te nemen. 24

25km fietsplezier voor het hele gezin. Haal de route gratis op bij VVV Brabantse Wal, of download via de website. Tip: Familiefietsroute Blotevoetenpad Leuk om met de kleintjes te doen, een 2,5 km lange route die slingerend door Landgoed Lievensberg loopt. Trek je schoenen en sokken uit en ga op pad! Je loopt over boomstammetjes, schors, stenen en nog veel meer. Je veegt de modder aan je voeten gewoon af aan het zachte mos. Een unieke manier om het Landgoed te beleven. ‘Trek je schoenen en sokken uit en ga op pad! ‘ Zelf fruit plukken Net buiten het centrum, tussen de bossen van Landgoed Lievensberg, vind je het tuindersbedrijf van de familie Franken. In het fruitwinkeltje kun je tijdens het seizoen veel verschillende soorten groenten en fruit kopen. Het leukste is dat je het fruit zelf mag plukken. 25 Natuurpodium Beleef jouw natuur­avontuur met Outdoor Escapes, GPS­expedities en leuke speurtochten zoals het Kabouterpad, Vossenpad en de Magische Poorten route. Kortom: voor een leuk natuuruitje ben je hier aan het juiste adres. Beklimming Peperbus Beklim de 183 treden van de Peperbus, de kerktoren van de Sint Gertrudiskerk. Eenmaal boven geniet je van het prachtige uitzicht! Bij helder weer kun je zelfs tot Antwerpen kijken. Weer terug beneden krijgen de kinderen een officieel ‘Ger van de Gertrudis’ beklimmingsdiploma. Klimbos Ben je klaar voor actie in de natuur? Beleef de tokkelroute, moeilijke overgangen, grote netten, een bungee en een vrije val bij Klimbos Bergen op Zoom. Kies zelf je klimroute en bepaal hoe hoog je wil gaan!

Er even tussenuit Uitgaan Wil je een avondje uit, naar het theater, muziek luisteren, of onderuit zakken bij de film? Op de Brabantse Wal zijn verscheidene uitgaansgelegenheden. Lekker eten bij een gezellig eetcafé of één van de vele restaurants gelegen in de binnenstad, aan de waterkant of in een bosrijke omgeving. Op culinair gebied is er van alles mogelijk. Evenementen De Brabantse Wal kent een goed gevulde evenementenkalender. In de regio vinden met regelmaat belangrijke wielerevents plaats, maar ook historische en culturele evenementen staan jaarlijks op het programma. Naast de terugkerende jaarmarkten, kermissen en muziekfeesten in de dorpen en steden op de Brabantse Wal hebben events als Concours Hippique, Lentefeesten, Brabantse Wal Marathon, Krabbenfoor, ProefMei, Bietentocht en JazzBoZ al jaren een vaste plaats op de agenda. 26 Scan mij en plan je avondje uit en bekijk de agenda Scan mij

Bijzonder overnachten Een dag is tekort om al het moois van de Brabantse Wal te ontdekken. Kom origineel overnachten bij een van de unieke locaties. Wat dacht je van een vliegtuig, wijnvat, pipowagen, kampeervlot of safaritent? Je kunt het zo gek niet bedenken… Toch liever slapen in een hotel, B&B, op een camping of op zoek naar een groepsaccommodatie? een overzicht van alle overnachtingsmogelijkheden Scan mij voor Vliegtuig In de loop van de middag aan boord stappen van je eigen privé vliegtuig en aan een droomvlucht beginnen met altijd een zachte landing? Dat kan in Hoogerheide bij B&B Friendship. Daar staat namelijk een prachtig gerenoveerde Fokker F.27 te wachten op gasten. Een privé terras met vijver en zelfs een sauna hoort erbij. Op het water Slapen op het water, genieten van de rust. Heerlijk dobberend, ver weg van alle drukte. Genieten van de vogels en van het wiegende riet. Dit kan allemaal in De Heen. Bij Akkermans Leisure & Golf liggen kampeervlotten en bij Jachthaven de Schapenput aan de Steenbergsche Vliet kun je overnachten op een ecovlot of in een luxe safaritent. Wijnvat In Huijbergen kun je slapen in een wijnvat! Gezellig, knus, eenvoudig, maar toch comfortabel, kom het beleven. Naast deze bijzondere accommodatie kun je bij Costa Kabrita ook kiezen voor een iglo, Finse Kota of Boomtent om in te slapen. Garantie voor een unieke ervaring dus! 27

Het gebied k n j i R 28 Oranjeoord Krammerse Slikken Galathese Haven Heijningen Zevenhuizen Rotterdam Dintelsas Dintelse Gorzen Brabantse Wal Breda Vlissingen Antwerpen De Schapenput Stampersgat De Brabantse Wal Het zal je verbazen. OudVossemeer Botshoofd Klutsdorp Lepelstraat Halsters Laag Waterkant Tholen Het Laag Kijkuit Steenenkruis Halsteren Slikkenburg Hazelaar Het Oudeland Vrederust Mosselhoek Kleine Melanen De Heide Heerle Grote Melanen Buitenlust Vinkenbroek De Rotting Wouw Boeiink Moerstraten Vroenhout Oudlands Laag Dassenplas Visberg Kruisland Kladde Heense Molen De Heen NieuwVossemeer Zwarte Ruiter De Roode Weel Notendaal Steenbergen Welberg Pelsendijk Koevering ‘t Haantje Rolaf Gastelsveer Steenbergsche Haven Blauwe Sluis Bovensas Benedensas De Barend Slikken van de Heen Kwartier Dinteloord Markvlietkanaal r a a n a - e Steenbergsche Vliet Dintel h / B g c s r Krammer Volkerak S c N268 h e l N656 d e A59 - R i j n k a n a a l Rietkreek L i W g n e e A4 e De Baak a N286 e h c e t l d l N257 S A4 A4 N257 N286 A4

Kleine Melanen De Heide N289 29 Kleine Melanen De Heide Bergsche Diep Bergen op Zoom Zoommeer Landgoed Zoomland Zoomvliet Binnenschelde Landgoed Lievensberg VVV Brabantse Wal Steenbergsestraat 6 4611 TE Bergen op Zoom T +31(0)164 277 482 W www.vvvbrabantsewal.nl E info@vvvbrabantsewal.nl Wouwse Plantage De Zeezuiper Wouwse Hil De Vijfhoek Haink Oosterschelde Markiezaatsmeer Heimolen Centrum Landgoed Mattemburgh Bloempjesven Vliegbasis Woensdrecht Korteven Essen-Hoek Woensdrechtse Heide Vleet Borgvlietse Duinen Wouwse Plantage VVV Informatiepunt Steenbergen Locatie: Schoelieberg Kooiheide Huijbergen Separatiedijk Gummaruskerk Westdam 83 4651 BE Steenbergen Bath Noordpolder VVV Informatiepunt Woensdrecht Locatie: Gemeentehuis (tijdelijk) Huijbergseweg 3 4631 GC Hoogerheide Westerschelde Plaatsluis Stoppelbergen Schelde Leuvense Heide Hoek Zandvliet Wildernissen Warande Reeberg Putte Moretusbos Meiduinen Ossendrecht Ossendrechtse Duinen Zwaluwmeer Houtduinen Völckerdorp Woensdrecht Eiland Staartse Duinen Hoogerheide Kortenhoeff Wildert Staartse Heide Kleine Meer Calfven Abdijbossen Groote Meer Grenspark Kalmthoutse heide Drielingsvennen Bieduinen Putse Moer MARKIEZAATSKADE Schelde-Rijnkanaal OESTERDAM Bathse Spuikanaal Kanaaldo Schelde-Rijnkanaal Noorder Voorhaven Noorder Voorhaven N125 NEDERLAND BELGIË E312 A58 N659 N289

Lekker uitwaaien Frisse neus in de natuur De Brabantse Wal biedt water- en natuurliefhebbers volop mogelijkheden door de variatie in landschappen. Van heide en bosgebieden tot vennen en moerassen; je vindt het allemaal op de Brabantse Wal. Slikken van De Heen & Steenbergsche Vliet De natuurgebieden Slikken van De Heen en Steenbergsche Vliet zijn in beheer bij Natuurmonumenten. Ze liggen vlakbij de Dintelse Gorzen, en zijn te overzien, maar niet vrij toegankelijk. De Steenbergsche Vliet is een moerasgebied en een broedplaats voor veel vogels, onder andere de bruine kiekendief en rietzanger. Het is een belangrijke kraamkamer voor vissen door de verbinding met het Volkerak. Je kunt het gebied prima beleven vanaf het water. Het Markiezaatsmeer Tussen het bosrijke heuvelland van de Brabantse Wal en het druk bevaren Schelde­Rijnkanaal ligt het Markiezaatsmeer. Een prachtig zoetwatermoeras in ontwikkeling, ontstaan door de afsluiting van de Oosterschelde met de 30 Markiezaatskade in 1984. Door de aantallen soorten vogels die er broeden of in de trektijd verblijven, wordt dit reusachtige moeras beschouwd als Nederlands belangrijkste ‘wetland’ en is zelfs aangewezen als waardevol Europees erfgoed ‘Natura2000gebied’. Landgoed Wouwse Plantage Het bosgebied van de Wouwse Plantage is nog een oase van rust. Je hoort de vogels fluiten, de wind ruist door de bladeren en in de verte klinkt het getik van een specht of je hoort het gekoer van een bosduif. Langs hoge hagen van rododendrons wandel je richting het Woeste Gedeelte waarbij ‘Ervaar een oase van rust in de Wouwse Plantage’

Ravenhof Noordpolder Landgoed Wouwse Plantage je langs heuvels komt die oprijzen tot twintig meter boven NAP. Van één van die heuvels wordt verteld dat het wel eens een prehistorische grafheuvel zou kunnen zijn. Het hele gebied van de Wouwse Plantage is circa 900 hectare groot en ligt op een zandrug die ongeveer 20.000 jaar geleden is gevormd. Noordpolder van Ossendrecht De Brabantse Wal is als steilrand een aardkundig monument. Door de overgangen in de Noordpolder van hoog en laag, droog en nat, zand en klei vind je hier een uniek landschap met bijzondere planten en dieren. In het gebied broeden veel weidevogels en voor libellen en amfibieën zijn poelen aanwezig. Turend over het landschap zie je wellicht een bruine kiekendief jagend op zijn prooi, een ree langs de bosrand of een grazende kolgans. In het voorjaar is het kleurenspel van de dotterbloem, de echte koekoeksbloem en vlinders een lust voor het oog. 31 Moretusbos Een juweel van een parkbos op de grens met België. Het Moretusbos telt een aantal bezienswaardigheden die je meenemen naar het tijdperk van grote rokken, pruiken, koetsen en vooral flaneren. Vanuit kasteel Ravenhof, het imposante middelpunt van het landgoed, loopt er een laan het landschap in. Op deze laan, die de centrale as van het bos vormt, staat op een verhoging de Gloriëtte, het bijzondere theehuisje van jonker Moretus. De Brabantse Wal maakt deel uit van het UNESCO Geopark Schelde Delta www.scheldedelta.eu

Eervol herdenken 32

In de voetsporen van de bevrijders op Brabantse Wal Het landschap van de Brabantse Wal heeft een grote rol gespeeld tijdens de bevrijding van Europa aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Tussen de heuvels en de klei bij Calfven en Woensdrecht streden de Canadezen eind 1944 tijdens de Slag om de Schelde voor de bevrijding van dit gebied. Beleef de historie met de Liberation Route De Liberation Route start in Groot­Brittannië en loopt via het vasteland van Frankrijk door België, Nederland en Duitsland naar de Poolse havenplaats Gdansk. Zo wordt een schakel gevormd tussen de regio’s die belangrijk waren in de opmars van de geallieerden. Jaarlijks reizen vele mensen kriskras door Europa om de belangrijke historische locaties die deze route met elkaar verbindt te ontdekken. En daarbij komen zij ook dwars door Woensdrecht, Bergen op Zoom en Steenbergen heen. ‘ Hoor hoe de soldaten en bewoners de oorlog beleefden’ Bijzonder aan de Liberation Route is dat niet de grote veldslagen, maar juist persoonlijke verhalen van soldaten en angstige bewoners uit verschillende landen centraal staan. Hun ervaringen worden aan de hand van luisterverhalen met bezoekers gedeeld, zodat er een levensecht beeld wordt geschetst van de situatie waarin de soldaten en bevolking zich tijdens de Tweede Wereldoorlog bevonden. Wil je weten hoe de soldaten en bewoners de oorlog beleefden? Draai dan aan het wiel van de luisterzuil en luister goed. 33 Herdenken op de historische oorlogsbegraafplaatsen Wie een bezoekje aan de Brabantse Wal brengt, moet ook zeker eens naar de oorlogsbegraafplaatsen van Bergen op Zoom gaan. Aan de Ruytershoveweg liggen namelijk twee militaire erevelden die herinneren aan de oorlog. Op de British War Cemetery liggen voornamelijk Britse luchtvaarders die boven Nederland zijn omgekomen. Deze begraafplaats telt 1284 graven. Op de Canadian War Cemetery liggen 1119 soldaten die tijdens de Slag om de Schelde zijn omgekomen. Het grootste gedeelte van deze militairen was afkomstig uit Canada.

The Brabantse Wal It will surprise you. Along the border of Zeeland and Flanders lies the striking landscape of the Brabantse Wal (Brabant Ridge). It is a beautiful area, full of contrasts. The wetlands of Steenbergen, historic Bergen op Zoom and cycling municipality Woensdrecht are all well worth a visit. Read about the highlights of the region here! Historic Bergen op Zoom Convivial outdoor cafés, quaint shops, picturesque alleys and a medieval city palace, as well as a beach, purple heaths and vast forests. That’s Bergen op Zoom: a historic fortified city, located on the waterfront and surrounded by greenery. The Markiezenhof Behind the imposing facade of this city palace, you will find an intriguing complex of halls, period rooms, galleries, stair turrets, courtyards and gardens. Inside, you can learn all about the history of the city and region. Fort de Roovere At this largest fortress in the West Brabant water defense line, you can walk through water without getting your feet wet. As well as the Mozes Bridge, you can climb the Pompejus Tower here for impressive views over the Brabantse Wal. The Binnenschelde A recreational lake where you can go swimming, canoeing, surfing and stand-up paddleboarding. A beautiful walking and cycling route of about 7 kilometres has been created around the Binnenschelde. Relax on the beach and enjoy a snack and a drink on the promenade. 34

Hidden Fortress Below the ground, the story of Bergen op Zoom’s growth into an important fortified city unfolds. Visit stair turrets, underground galleries and gunpowder rooms. A soundscape and light show bring the old fortress walls back to life. Woensdrecht Cycling paradise If you want to enjoy the slopes of the Brabantse Wal, Woensdrecht is the place to be. This bike racing municipality is the birthplace of cycling in this region. The unique steepness makes for a challenging course for any cycling enthusiast and is one of the reasons why the municipality of Woensdrecht is regularly the setting for major bike races. Mattemburgh Estate Take a tour of the imposing white villa and get carried away by the impressive stories of past and present. Stroll through the French and English gardens in style and enjoy a break at the orangery. Fortified city of Steenbergen Fun little detours lead you through the centre of this fortified city. The impressive historical buildings, restored bastions, line moat and refurbished ramparts will amaze you. Afterwards, you can grab a refreshment in one of the catering establishments around Steenbergse Haven or on the welcoming market with the imposing Gummarus church as its eye­catcher. Benedensas & Dintelse Gorzen This historic complex of locks is part of our country’s most extraordinary protected hydraulic works. In Dintelse Gorzen, a nature reserve outside the dyke, you might just come face to face with Highland cattle. 35 Scan QR code for more inspiration

Brabantse Wal Lassen Sie sich überraschen. Die Region Brabantse Wal, im Deutschen auch Brabanter Wall genannt, ist eine außergewöhnliche Landschaft, die sich entlang der Grenze von Zeeland und Flandern (Belgien) erstreckt. Das Gebiet ist sehr reizvoll und abwechslungsreich. Der an Gewässern reiche Ort Steenbergen, die geschichtsträchtige Stadt Bergen op Zoom und die Fahrradgemeinde Woensdrecht sind auf jeden Fall immer einen Besuch wert. Die Highlights der Region haben wir hier für Sie aufgelistet. Geschichtsträchtiges Bergen op Zoom Charmante Straßencafés, originelle Läden, malerische Gässchen und ein mittelalterlicher Stadtpalast. Aber auch Strand, lilafarbene Heidelandschaften und weitläufige Wälder. Das alles finden Sie in Bergen op Zoom, der historischen Festungsstadt, direkt am Wasser gelegen und von viel Grün umgeben. Markiezenhof Hinter der imposanten Fassade dieses Stadtpalastes verbirgt sich ein faszinierendes komplexes Gebilde aus Sälen, Stilräumen, Galerien, Treppentürmen, Innenhöfen und Gartenanlagen. Hier erfahren Sie alles über die Geschichte der Stadt und der Region. Fort de Roovere In diesem größten Fort der Westbrabanter Wasserlinie kann man durch das Wasser laufen, ohne nasse Füße zu bekommen. Gleich neben der Mosesbrücke (Mozesbrug) steht der Aussichtsturm Pompejustoren. Wer ihn besteigt, wird mit einem einzigartigen Blick über die Region Brabantse Wal belohnt. 36

Binnenschelde Der Erholungssee Binnenschelde lädt zum Baden, Kanufahren, Surfen und Stehpaddeln ein. Rund um den See führt ein schöner Wander­ und Radweg von ca. 7 Kilometern Länge. Entspannen Sie beim Flanieren über die Strandpromenade oder genießen Sie dort einen kleinen Snack und ein Getränk. Versteckte Festung Unter der Erde offenbart sich die Geschichte der Entwicklung von Bergen op Zoom zu einer bedeutenden Festungsstadt. Entdecken Sie Treppentürme, unterirdische Galerien und Pulverkammern. Mit einer Sound­ und Lightshow werden die alten Festungsmauern zum Leben erweckt. Radfahrparadies Woensdrecht Wer die hügelige Landschaft in der Region Brabantse Wal richtig auskosten möchte, ist in Woensdrecht genau richtig. Die radfahrbegeisterte Gemeinde gilt als die Wiege des Radsports in dieser Gegend. Die einzigartige steile Kante ist Kulisse für anspruchsvolle Touren für alle leidenschaftlichen Radfahrer. Nicht von ungefähr ist die Gemeinde Woensdrecht regelmäßig Schauplatz großer Radrennen. Landgut Mattemburgh Besichtigen Sie die imposante weiße Villa und lassen Sie sich von beeindruckenden Geschichten aus früheren Zeiten bis zur Gegenwart mitreißen. Schlendern Sie stilvoll durch die französischen und englischen Gartenanlagen und verweilen Sie für eine kleine Pause in der Orangerie. Festungsstadt Steenbergen Auf netten Spaziergängen erkunden Sie das Zentrum dieser Festungsstadt. Bestaunen Sie die beeindruckenden historischen Gebäude, die rekonstruierten Bastionen, den Wassergraben und die restaurierte Festungsmauer. Stärken Sie sich anschließend in einem der Restaurants rund um den Steenbergse Haven oder auf dem lauschigen Markt vor der imposanten Kirche Gummaruskerk. Benedensas und Dintelse Gorzen Der historische Schleusenkomplex gehört zu den außergewöhnlichsten monumentalen Wasserwerken der Niederlande. Im Naturschutzgebiet Dintelse Gorzen im Deichvorland können Sie mitunter schottischen Hochlandrindern begegnen. 37 QR-Code scannen für weitere Anregungen

Le Brabantse Wal Laissez-vous surprendre. Par le paysage unique du Brabantse Wal, niché entre la Flandre et la Zélande. Une jolie région, pleine de contrastes qui valent le détour : zones marécageuses à Steenbergen, concentré d’histoire à Bergen op Zoom et parcours cyclistes à Woensdrecht. Retrouvez les endroits incontournables de la région ! Bergen op Zoom, la ville historique Terrasses agréables, boutiques atypiques, ruelles pittoresques, hôtel particulier du Moyen­Âge, plage, champs de bruyères violets et vastes forêts… Bergen op Zoom est une ville fortifiée historique, située entre champs et étendues d’eau. Le Markiezenhof L’imposante façade de cet hôtel particulier cache un labyrinthe intrigant de salons, salles d’époque, galeries, tours­escaliers, cours intérieures et jardins. Vous y découvrirez toute l’histoire de la ville et de la région. Fort de Roovere Traversez l’eau sans avoir les pieds mouillés au plus grand fort de la ligne du Brabant­Septentrional. À côté du Pont de Moïse, vous pourrez grimper au sommet de la Pompejustoren et admirer une vue impressionnante sur le Brabantse Wal. Le Binnenschelde Un lac récréatif où vous pourrez nager, surfer ou encore faire du kayak ou du paddle. Un joli sentier pédestre/ parcours vélo d’environ 7 kilomètres l’entoure. Vous pourrez également flâner et prendre l’apéro sur le boulevard longeant la plage. 38

Fortifications cachées L’histoire de la fortification de Bergen op Zoom se découvre sous terre. Explorez les tours­escaliers, les galeries souterraines et les poudrières. Les anciens murs fortifiés prennent vie lors d’un spectacle de son et lumière. Woensdrecht, le paradis des cyclistes Pour profiter du dénivelé du Brabantse Wal, c’est à Woensdrecht qu’il faut se rendre. Cette commune est le berceau du cyclisme de la région. Cette crête escarpée unique est un véritable défi pour tous les passionnés du deux-roues. Il n’est donc pas étonnant que Woendsrecht accueille régulièrement les plus grands tournois de cyclisme. Domaine Mattemburgh Découvrez cette imposante villa blanche et laissez­vous transporter par les récits marquants d’hier et d’aujourd’hui. Après avoir admiré les jardins français et anglais, faites une petite pause à l’orangerie. Fortifications de Steenbergen Le centre de cette ville fortifiée vaut le détour, avec ses bâtiments historiques, ses bastions et ses fortifications restaurés et son canal impressionnants. Prenez ensuite une collation dans l’un des établissements horeca autour du port ou sur la place du marché typique avec sa vue sur l’imposante église Saint­Gummarus. Benedensas & Dintelse Gorzen Le complexe d’écluses historique figure parmi les ouvrages hydrauliques les plus uniques du pays. Vous pourriez même vous retrouver nez à nez avec des vaches Highlands dans le parc naturel hors digue de Dintelse Gorzen. 39 Scannez le code QR pour encore plus d’inspiration

Informatie Toeristisch ABC Bezoekerscentrum | Visitors’ centres • Bezoekerscentrum De Kraaijenberg Fianestraat 21, Bergen op Zoom, 0164 235 210, www.brabantslandschap.nl • Natuurpodium Brabantse Wal Boslustweg 1, Bergen op Zoom, 0164 256 387, www.natuurpodium.nl • Informatiebunker West Brabantse Waterlinie Beneden Sasweg 2­4, De Heen • Natuureducatief Centrum de Vroente Putsesteenweg 129, Kalmthout (België), 0032 (0)3 620 18 30, www.grensparkkalmthoutseheide.com Biljart golf | Billiard golf • ’t Wagenhuis Hoogte 15, Nieuw Vossemeer, 0167 502 475, www.wagenhuis.nl Bioscoop | Cinema • Cinema Kiek in de Pot Burg. Van de Laarstraat 25, Bergen op Zoom, 0164 254 886, www.c­cinema.nl Boot- en kanoverhuur | Boat and canoe hire • Akkermans Leisure & Golf Heense Molenweg 23, De Heen, 0167 502 621, www.akkermans.com • Camping De Uitwijk Dorpsweg 136, De Heen, 0167 560 000, www.campingdeuitwijk.nl • Jachthaven De Schapenput Heensedijk 57a, De Heen, 06 515 172 17, www.schapenput.nl 40 • Beneden Sas Sloepverhuur Beneden Sasweg 2­4, De Heen, 0167 503 224, www.benedensas.nl • Demarage Zeil Centrum Steiger M, Sasdijk 2x, Dinteloord, 06 558 850 94, www.demarage.nl • Waterpoort Rondvaarten Sasdijk 18, Dinteloord, 06 421 826 11, www.waterpoort­rondvaarten.nl • Bosma Rental Ships Sasdijk 2d, Dinteloord, 06 204 470 58, www.rederijprinsenland.nl • Buiten aan de Baak Kruislandsedijk 34, Steenbergen, 06 294 817 74, www.buitenaandebaak.nl • Rozeboom Watersport Steenbergen, 0167 500 563, www.sloepverhuursteenbergen.nl Bowlen | Bowling • Bowling & Resto-Lounge Markiezaatsweg 25, Bergen op Zoom, 0164 657 572, www.lakes.nl • Familyland Groene Papegaai 19, Hoogerheide, 0164 613 155, www.familyland.nl E-Chopper verhuur | E-Chopper hire • E-Chopper Fletcher Gertrudisboulevard 200, Bergen op Zoom, 0164 260 202, www.fletcherstadsparkhotel.nl • E-Chopper Akkermans Heense Molenweg 23, De Heen, 0167 502 621, www.akkermans.com • E-Chopper Huijbergen Weg naar Wouw 1, Huijbergen, 0164 642 395, www.costakabrita.nl

• E-Chopper Ossendrecht Aanwas 17, Ossendrecht, 0164 672 405, www.grenshoteldejonckheer.nl • E-Chopper Wouwse Plantage Plantagebaan 187, Wouwse Plantage, 06 193 865 15, www.swingdoordepin.nl Escape rooms • Escape The Gate Lievevrouwestraat 60, Bergen op Zoom, www.gevangenpoortboz.nl • Escape Room 0164 Kortemeestraat 18, Bergen op Zoom, 06 489 025 59, www.escaperoom0164.nl • De Erfenis van Lievensberg (outdoor) Boslustweg 1, Bergen op Zoom, 0164 256 387, www.natuurpodium.nl • Undercover Escape XL Heense Molenweg 23, De Heen, 0167 502 621, www.akkermans.com Fietsverhuur | Bicycle hire • Rijwielstalling NS Stationsplein 2, Bergen op Zoom • Hermes Fietsen Antwerpsestraatweg 25­27, Bergen op Zoom, 0164 241 844, www.hermespassievoorfietsen.nl • Fletcher Hotel Stadspark Gertrudisboulevard 200, Bergen op Zoom, 0164 260 202, www.fletcherstadsparkhotel.nl • Camping De Uitwijk Dorpsweg 136, De Heen, 0167 560 000, www.campingdeuitwijk.nl • Ammekaar Kooiweg 23, Hoogerheide, 06 183 550 26, www.ammekaar.nl • Multi-Bikes Kerkstraat 59, Lepelstraat, 0164 681 328, www.multi­bikes.nl • Fun4Family Diverse locaties, 06 228 683 38, www.fietsverhuur-bergenopzoom.nl Galeries | Galleries • Galerie Arsis Zuivelplein 5, Bergen op Zoom, 06 531 459 93, www.arsis­boz.nl • Atelier Jes Torenbaan 58, Bergen op Zoom, 0165 302 886, www.atelierjes.nl • Open Atelier Sint Sebastiaan Steenbergsestraat 25, Bergen op Zoom, 0164 230 822, www.adseelen.nl • Art Galerie Kortemeestraat 12, Bergen op Zoom, 06 516 874 81 • Galerie 2x2 Potterstraat 38, Bergen op Zoom, 0164 244 656, www.galerie2x2.nl • Beeldentuin Het Nieuwe ABG Van Dedemstraat 13, Bergen op Zoom, 06 531 459 93, www.expo­thuis.nl 41 De fiets is bij uitstek het vervoersmiddel om de Brabantse Wal te ontdekken.

• Galerie Kaders & Kunst Kortemeestraat 25, Bergen op Zoom, 06 468 429 92 • Kunstuitleen West-Brabant Lievevrouwestraat 39, Bergen op Zoom, 0164 266 722, www.kunstuitleenwestbrabant.nl • Beeldentuin Paula Withagen Daansbergen 48, Halsteren, 0164 683 820, www.paulawithagen.nl Golfbanen | Golf courses • Golfbaan Wouwse Plantage (18 holes) Zoomvlietweg 66, Bergen op Zoom, 0165 377 100, www.golfwouwseplantage.nl • Akkermans Leisure & Golf (9 holes) Heense Molenweg 23, De Heen, 0167 502 621, www.akkermans.com Huifkarverhuur | Covered wagon hire • Stal Brooijmans 06 222 582 22, www.brooijmans.nl • Fam. J. Buijs Putte, 0164 602 129 Indoor ski/klimmen | Indoor ski resort/climbing • Ego Indoor Ski Oude Wouwsebaan 14, Bergen op Zoom, 0164 211 495, www.egoindoorski.nl Jachthavens | Marinas • W.V. De Schelde Vermuidenweg 6, Bergen op Zoom, 0164 237 472, www.wvdeschelde.nl • Jachthaven Waterkant Sasdijk 2, Dinteloord, 06 197 457 43, www.jachthavenwaterkant.nl • WSV De Dintel Sasdijk 10a, Dinteloord, 0167 564 853, www.wsvdedintel.nl • WSV Volkerak Vlietdijk 2a, Dinteloord, 06 454 500 10, www.wsvvolkerak.nl • Jachthaven De Schapenput Heensedijk 57a, De Heen, 06 515 172 17, www.schapenput.nl • Jachthaven De Vlije Beneden Sasweg 6a, De Heen, 0167 502 914, www.jachthavendevlije.nl • Jachthaven Steenbergen Havenpad 1, Steenbergen, 06 512 426 31, www.jachthavensteenbergen.nl Kinderboerderijen | Children’s farms • De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, Bergen op Zoom, 06 339 562 00, www.denieuwedrenck.nl • Ons Marieke Staartsestraat 4, Huijbergen, 06 383 070 75, www.onsmarieke.nl • De Leemberg Dorpsstraat 51, Woensdrecht, 0164 856 471, www.zorgboerderijdeleemberg.nl 42

Klimbos | Climbingpark • Klimbos Bergen op Zoom Boslustweg 1, Bergen op Zoom, 088 554 66 36, www.klimbos.nl Langoederen, kastelen en tuinen | Country estates, castles and gardens • Het Markiezenhof Steenbergsestraat 8, Bergen op Zoom, 0164 277 077, www.markiezenhof.nl • Landgoed Lievensberg & Heidetuin Balsedreef, Bergen op Zoom • Pluktuin La Fleur Balsedreef 1, Bergen op Zoom, 06 384 285 74, www.pluktuinlafleur.nl • Landgoed De Beek De Beeklaan, Halsteren • Landgoed De Hertgang Klaverblokken 18, Halsteren, 0164 683 801, www.dehertgang.nl • Landgoed Mattemburgh Antwerpsestraatweg 181, Hoogerheide, www.brabantslandschap.nl • Kasteelpark Ravenhof / Moretusbos Canadalaan 1, Putte, www.staatsbosbeheer.nl • Landgoed Arcadia Afgeslechtedijk 12, Steenbergen, 06 109 380 87, www.landgoedarcadia.nl • Landgoed Wouwse Plantage Plantage Centrum 1, Wouwse Plantage, 0165 554 400, www.landgoedwouwseplantage.info Lasergamen | Laser gaming • Lake’s Leisure Markiezaatsweg 25, Bergen op Zoom, 0164 657 572, www.lakes.nl Maneges | Riding schools • Manege Molenzicht Boslustweg 15a, Bergen op Zoom, 0164 236 081, www.manegemolenzicht.nl 43 Midgetgolf | Minigolf • Midgetgolf Meilust Heesterbos 2, Bergen op Zoom, 06 826 247 60, www.midgetgolf­meilust.nl • Glow in the Dark Crazy Golf Markiezaatsweg 25, Bergen op Zoom, 0164 657 572, www.lakes.nl • Camping De Uitwijk Dorpsweg 136, De Heen, 0167 560 000, www.campingdeuitwijk.nl • Treasure Island Adventure Golf Heense Molenweg 23, De Heen, 0167 502 621, www.adventure­golf.nl • Midgetgolf Halsteren Langstraat 5, Halsteren, 0164 851 888, www.monkeytown.eu • Manege De Paardenhoeve Verlengde Zandstraat 7, Bergen op Zoom, 0164 236 339, www.manegedepaardenhoeve.nl • Ruitercentrum De Molen Dennenlaan 29b, Hoogerheide, 0164 612 357, www.ruitercentrumdemolen.nl • Wolfshoeve Staartsestraat 55, Huijbergen, 06 517 858 25, www.wolfshoeve.com Verken de Brabantse Wal te paard

Molens | Windmills • Molen De Twee Vrienden Oude Huijbergsebaan 227, Bergen op Zoom, 0164 683 560 • Sint Antoniusmolen Halsterseweg 57, Halsteren, 06 533 794 59, www.antoniusmolen.nl • Molen De Vos Rijksweg 51, Heense Molen, 06 460 555 70 • Molen Johanna Bergsestraat 25b, Huijbergen, 06 153 213 89, www.molenjohannahuijbergen.nl • Molen(museum) De Assumburg Veerweg 1, Nieuw­Vossemeer, 06 460 555 70 Monumenten | Monuments • Het Markiezenhof Steenbergsestraat 8, Bergen op Zoom, 0164 277 077, www.markiezenhof.nl • Lievevrouwepoort / Gevangenpoort Lievevrouwestraat 60, Bergen op Zoom • Ravelijn Op den Zoom Korneel Slootmanslaan, Bergen op Zoom • Sint Gertrudiskerk met de Peperbus Grote Markt, Bergen op Zoom • Stadhuis Grote Markt, Bergen op Zoom • Synagoge Koevoetstraat, Bergen op Zoom • Verborgen Vesting Wassenaarstraat, Bergen op Zoom • Sint Martinuskerk Dorpsstraat 20, Halsteren, 0164 687 498 • Gummaruskerk Westdam 83, Steenbergen, 0167 561 671 • Protestantse kerk Kerkplein 7, Steenbergen, 0167 561 359 • Historisch sluizencomplex Benedensas De Heen • Sluizencompex Bovensas Bovensasweg, Steenbergen 44 Musea | Museums • Het Markiezenhof Steenbergsestraat 8, Bergen op Zoom, 0164 277 077, www.markiezenhof.nl • De Gevangenpoort Lievevrouwestraat 60, Bergen op Zoom, www.gevangenpoortboz.nl • Wilhelmietenmuseum Staartsestraat 2, Huijbergen, 06 819 243 44, www.wilhelmietenmuseum.nl • Museum Wings over Woensdrecht Aviolandalaan 37, Hoogerheide, 06 448 211 80, www.wings­over­woensdrecht.nl • Ambachts- en Gereedschapsmuseum De Holle Roffel Markt 20, Kruisland, 0167 532 771, www.deholleroffel.nl • A.M. de Jong museum Voorstraat 29, Nieuw­Vossemeer, 0167 502 416, www.amdejongmuseum.nl • Molen(museum) De Assumburg Veerweg 1, Nieuw­Vossemeer, 06 460 555 70 • Streekmuseum Den Aanwas Aanwas 29, Ossendrecht, 06 110 444 86, www.hkk­zuidkwartier.nl • Oorlogsmuseum Ossendrecht Putseweg 60, Ossendrecht, 0164 674 534, www.oorlogsmuseumossendrecht.nl • Koffie- en theemuseum De Klokgevel Kaaistraat 14, Steenbergen, 06 130 811 51, www.koffieverzameling.nl • Brandweermuseum Plantage Centrum 1, Wouwse Plantage, 0165 554 400, www.bezoek­roosendaal.nl

Natuurpoorten • Natuurpoort Lievensberg Boslustweg, Bergen op Zoom Rondvaarten | Boattrips • Waterpoort Rondvaarten • Natuurpoort Benedensas Beneden Sasweg, De Heen • Natuurpoort Wouwse Plantage Plantagebaan, Wouwse Plantage Oorlogsbegraafplaatsen | War Cemeteries • Britse oorlogsbegraafplaats Ruytershoveweg, Bergen op Zoom • Canadese oorlogsbegraafplaats Ruytershoveweg, Bergen op Zoom Overnachten | Staying overnight Sasdijk 18, Dinteloord, 06 421 826 11, www.waterpoort­rondvaarten.nl Snooker/Pool/Biljart • ’t Provoosthuis Potterstraat 36, Bergen op Zoom, 0164 257 978 Speeltuinen | Playgrounds • Partycentrum ’t Appeltje Balsedreef 5, Bergen op Zoom, 0164 257 949, www.hetappeltje.nl • De Nieuwe Drenck Zuidgeest 17, Bergen op Zoom, 06 339 562 00, www.denieuwedrenck.nl • Monkey Town (indoor) Langstraat 5, Halsteren, 0164 851 888, www.monkeytown.eu Poppodium | Popstage • Gebouw-T Wilhelminaveld 96, Bergen op Zoom, 0164 253 122, www.gebouw­t.nl Restaurants Stepverhuur | Kick scooter hire • Joy Company Bergen op Zoom, 06 442 368 40, www.joy­company.nl Suppen | Sup • Sup Surfari Bergen op Zoom en Dinteloord, 0164 700 238, www.supsurfari.nl • Supverhuur Akkermans Beneden Sasweg, De Heen, 0167 502 621, www.akkermans.com • Bobla Sup & Surf Kruislandsedijk 34, Steenbergen, 06 251 023 52, www.boblasup.com • Rozeboom Watersport Steenbergen, 0167 500 563, www.sloepverhuursteenbergen.nl 45 vvvbrabantsewal .nl voor het complete overzicht Kijk op vvvbrabantsewal .nl voor alle keuzes Kijk op

Tennis/Squash/Padel • Sportcentrum De Karmel Karmel 4, Bergen op Zoom, 0164 254 777, www.sportcentrumdekarmel.nl • Sport & Slankstudio Hoogerheide Sportlaan 2a, Hoogerheide, 06 226 354 50, www.sportenslankstudio.nl • Sport- en Recreatiecentrum De Knotwilg Wipstraat 2, Steenbergen, 0167 561 188, www.deknotwilg.nl Theater | Theatre • Theater De Maagd Grote Markt 32, Bergen op Zoom, 0164 700 219, www.demaagd.nl • Theater Den Enghel Grote Markt 19, Bergen op Zoom, 06 303 393 69, www.theaterdenenghel.nl • Podium Kloosterhof Huijbergseweg 3b, Hoogerheide, 0164 620 221, www.podiumkloosterhof.nl Wellness • Blue Wellness Stadspark Gertrudisboulevard 200, Bergen op Zoom, 0347 754 760, www.bluewellnessstadspark.nl Zwemmen | Swimming • Zwembad De Schelp De Boulevard Noord 45, Bergen op Zoom, 0164 230 799, www.zwembaddeschelp.nl • Zwembad Aquadintel (outdoor) Dorus Rijkersstraat 2, Dinteloord, 0167 522 777, www.zwembadaquadintel.nl • Zwembad De Melanen (outdoor) Langstraat 7, Halsteren, 0164 683 553, www.zwembaddeschelp.nl • Familyland Groene Papegaai 19, Hoogerheide, 0164 613 155, www.familyland.nl • Zwembad Laco Sportlaan 4, Hoogerheide, 0164 612 590, www.laco.eu/hoogerheide • Zwembad De Meermin (outdoor) Krommeweg 2c, Steenbergen, 0167 563 722, www.zwembaddemeermin.nl • Sport- en Recreatiecentrum De Knotwilg Wipstraat 2, Steenbergen, 0167 561 188, www.deknotwilg.nl 46 Tot ziens op de Brabantse Wal!

Volg ons en blijf op de hoogte!

VVV Brabantse Wal Steenbergsestraat 6 Bergen op Zoom 0164 - 277 482 info@vvvbrabantsewal.nl VVV Informatiepunt Steenbergen Gummaruskerk Westdam 83, Steenbergen VVV Informatiepunt Woensdrecht Gemeentehuis (tijdelijk) Huijbergseweg 3, Hoogerheide Uitgave VVV Brabantse Wal 2024 | Eindredactie VVV Brabantse Wal Ontwerp NDOC | Fotografie VVV Brabantse Wal, Nick Franken, Roy Vermeij, Christian Keijsers, Dick Vermaas, Visit Brabant e.a. Niets van deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de redactie. Bij de samenstelling van deze brochure is uiterste zorgvuldigheid betracht. De redactie kan geen verantwoordelijkheid nemen voor eventuele onjuistheden. www.vvvbrabantsewal.nl

1 Online Touch

Index

  1. 1
  2. 2
  3. 3
  4. 4
  5. 5
  6. 6
  7. 7
  8. 8
  9. 9
  10. 10
  11. 11
  12. 12
  13. 13
  14. 14
  15. 15
  16. 16
  17. 17
  18. 18
  19. 19
  20. 20
  21. 21
  22. 22
  23. 23
  24. 24
  25. 25
  26. 26
  27. 27
  28. 28
  29. 29
  30. 30
  31. 31
  32. 32
  33. 33
  34. 34
  35. 35
  36. 36
  37. 37
  38. 38
  39. 39
  40. 40
  41. 41
  42. 42
  43. 43
  44. 44
  45. 45
  46. 46
  47. 47
  48. 48
Home


You need flash player to view this online publication