Afb. Stappen om te komen tot een beheer- en onderhoudsplan Doelstelling Locatiekeuze Beheer- en onderhoudsmogelijkheden 2.1 Langere termijnvisie Het beheer wordt gekenmerkt door een planning met een bepaalde strategie erachter. Hierbij wordt een doel nagestreefd. De uiteindelijke beheerdoelstellingen leiden dan tot specifi ekere onderhouds- en beheermaatregelen. Het is dus van belang om helder te krijgen wat het doel is van het voedselbos en wat een passende strategie is. Belangrijke vragen om te overwegen bij het opstellen van een beheerplan zijn: Hoeveel capaciteit is er voor het beheer van het voedselbos? Denk aan aantal uren/mensdagen. Wat is het beschikbare budget? 1. 2. 3. 4. 5. 6. Wie gaat het beheer verzorgen van het voedselbos? Groenbeheerders van de gemeente of vrijwilligers? Wat is het kennisniveau van de beoogde beheerders? Moet het voedselbos intensief (bijvoorbeeld wanneer het in de publieke ruimte is gevestigd) of extensief beheerd worden? Wat is de uitgangssituatie met betrekking tot bodem (bodemsoort, bodemstructuur, voedingsstoffen en bodemleven), waterhuishouding, reeds aanwezige (en blijvende) planten, dieren en infrastructuur en omgevingsfactoren (toegankelijkheid voor zon, wind en (grond)water stromen)? Wat zijn de doelen van dit voedselbospark? Ontwerp- en beplantingsplan en beheerdoelstellingen Onderhoudsen beheer maatregelen 7. Afhankelijk van het antwoord op bovenstaande vragen dient het ontwerp, inclusief soortenkeuze, en het uiteindelijke beheer- en onderhoudsplan opgesteld te worden. Zoals beschreven in hoofdstuk 3.1 kan monitoring gebruikt worden om te bepalen in welke mate het uiteindelijke beheer en onderhoud er toe heeft geleid dat de gestelde doelen bereikt worden. 2.2 Algemene voedselbos-park beheerregels Om tot een goed beheerplan te komen, is het goed om een aantal basisprincipes mee te nemen. Zo moet de beplanting bijvoorbeeld voldoende licht, water en voeding ter beschikking hebben. Ook moet er een opeenvolging aan bloemen, waardplanten en oogst zijn, zodat mensen en andere dieren er kunnen leven. Hieronder worden deze en nog meer principes verder toegelicht. Denk aan kringlopen Er wordt in een voedselbos-park geen vergif of kunstmest gebruikt. Door het creëren van functionele kringlopen en door het inzetten van natuurlijke beheers- en (wanneer nodig) bestrijdingsmethoden is het streven dat planten gezond blijven en dat er oogst is. Zo is het goed om na te gaan of er in de omgeving voldoende nestgelegenheden zijn voor roofdieren en insecten. Door takken en bladeren te laten liggen of op een hoop bij elkaar te brengen kunnen verschillende dieren er in schuilen, overwinteren of er een nestgelegenheid vinden. Daarnaast is het goed om organisch materiaal terug te brengen op de bodem, zoals bijvoorbeeld snoeiafval. Door dit afval bijvoorbeeld te versnipperen is het relatief makkelijk verteerbaar voor de bodem en de mineralen zijn zo weer beschikbaar voor de planten. Denk aan het voorkomen van ziektes en plagen die een onderdeel van het systeem kunnen worden, zoals knolvoet in kolen en ratten. 1111
12 Online Touch Home