INTERVIEW Postuum: professor Arjen Hoekstra, TU Twente De grondlegger van de watervoetafdruk Door Merel Deelder en Jac van Tuijn Vorige maand overleed volkomen onverwacht professor Arjen Hoekstra van de Universiteit Twente. Hoekstra kreeg wereldwijde bekendheid als grondlegger van de watervoetafdruk. Daarmee maakte hij inzichtelijk hoeveel water het kost om de producten te maken die wij in de winkel kopen. Eerder dit jaar gaf hij een interview voor de Belgische website EOS-Tracé, waarin hij duidelijk zijn betrokkenheid toont bij de waterschaarste in de wereld en wat de consument daaraan kan doen. Als eerbetoon aan Hoekstra plaatsen wij een verkorte weergave van dat interview. Het idee van de watervoetafdruk zou hem onder de douche zijn ingegeven, valt te lezen in de vele interviews die professor Arjen Hoekstra heeft afgeven. Zijn noeste arbeid als wetenschapper, zijn vele lezingen en zijn betrokkenheid bij de mondiale waterschaarste, hebben hem wereldwijde bekendheid gebracht. Door zijn werk weet inmiddels iedereen in de wereld dat voor de productie van 1 kilo rundvlees 15.000 liter water nodig is. Op 18 november werd hij onwel toen hij van zijn werk naar huis fietste. Geheel onverwacht overleed de geestelijke vader van de watervoetafdruk, op 52-jarige eeftijd. Doordenkend op het concept van ‘virtueel water’ van de Engelse professor Tony Allen, ontwikkelde Hoekstra een rekenmodel waarmee het watergebruik voor één specifiek product kan worden berekend. Daarmee legde hij bloot dat in gebieden met waterschaarste een onevenredig beroep wordt gedaan op water voor de productie van bepaalde producten die naar waterrijke gebieden worden geëxporteerd. Voor Nederland gaat het dan bijvoorbeeld over veevoer dat wordt geïmporteerd uit gebieden waar weinig regen valt of waar de regen in de verkeerde periodes valt. Voor de productie van dat veevoer is dan irrigatie nodig, dat het regenwater ‘weghaalt’ voor andere doeleinden, zoals voor de natuur zelf. In een interview met journaliste Merel Deelder legde Hoekstra eerder dit jaar nog eens heel duidelijk uit hoe zijn watervoetafdruk de consument kan helpen iets aan die ongelijkheid te doen. WaterForum geeft hier een samenvatting van dat interview. Interview met EOS-Tracé van februari 2019 Dit is een ingekorte versie van het interview dat journaliste Merel Deelder had met Arjen Hoekstra en dat in februari op de website van Eos Tracé verscheen. Het Vlaamse journalistieke platform Eos Tracé brengt in kaart welke weg onze voeding aflegt: van teelt, verwerking, transport en consumptie tot afvalverwerking. Met hulp van de wetenschap onderscheid je feiten van fabels. Meer over Eos Tracé: www.eostrace.be Vanwege het ‘onzichtbare’ gebruik van regenwater, laat de watervoetafdruk vooral bij voedingsmiddelen een hoog watergebruik zien. Zo blijkt rundsvlees een heel grote watergebruiker te zijn. 12 WATERFORUM NR 7
13 Online Touch Home