Ook diverse elektronische navigatiemiddelen worden zoveel mogelijk verduurzaamd. Nautische navigatieverlichting en aanstraalverlichting voor bijvoorbeeld borden, worden gevoed door zonnepanelen. De zonnepanelen zijn een standaardtoepassing uit duurzaamheidsoverwegingen, maar daarnaast zijn ze vaak noodzakelijk vanwege de afwezigheid van een vaste stroomvoorziening. Nieuw kunststof kribbaken topteken bij Arnhem. groter geworden en de binnenvaart wordt als een van de meer milieuvriendelijkere vervoersoplossingen vaker ingezet. Naast de beroepsvaart hebben inmiddels meer dan 200.000 watersportliefhebbers een boot(je) in bezit. Een mix van zeilen motorboten, met meer of minder ervaren schippers aan boord. De ene schipper mijdt de grote vaarwegen, de ander laat zich niet intimideren door een fikse duwboot. De druk op de Nederlandse vaarwegen neemt toe en daarmee het belang van goede en duurzame vaarwegmarkering. Circa tien jaar geleden is men begonnen om de van oudsher stalen boeien en tonnen te vervangen door kunststof markering. Vaarwegbeheerders waren genoodzaakt stalen boeien en tonnen met enige regelmaat uit het water te halen en te voorzien van een nieuwe verflaag. Een arbeidsintensief proces en verre van duurzaam. Tegenwoordig is alle drijvende vaarwegmarkering van kunststof. Meestal zijn het producten van UV-gestabiliseerd polyethyleen, dat met een rotatiegietproces tot boeien en tonnen wordt gevormd. Kleurvast, zeer onderhoudsvriendelijk en recyclebaar. Inmiddels is een groot deel van de drijvende vaarwegmarkering in de Nederlandse wateren van kunststof. Het aanpakken van de kribbakens is ook een stap tot verduurzaming. Kribbakens zijn palen op kribben die voorzien zijn van een rood of groen topteken in de vorm van een (omgekeerde) kegel, die ook als radarreflector dient. Duizenden van deze palen markeren de kribben in de Nederlandse rivieren. Door de radarreflector zijn deze bakens te zien op de radarinstallatie van een schip. Ook als de krib bij hoogwater onder water verdwijnt, weet de schipper dus waar de krib zich bevindt (een kribbaken kan tot 9 meter hoog zijn). Van oudsher werden de toptekens van staal gemaakt. Vandaag de dag is een groot deel van deze kribbakens aan vervanging toe. Door corrosie, zonlicht en vervuiling zijn de kleuren vervaagd en het staal aangetast. Inmiddels is ook hier een kunststof variant voor ontwikkeld, voorzien van een inwendige aluminium radarreflector. 52 WATERFORUM NR 7 Meer geel op de vaarweg De standaardkleuren van vaarwegmarkering zijn meestal rood en groen. Rode stompe boeien en groene spitse boeien en tonnen dienen als laterale markering en geven de loop van de vaarweg aan, soms ondersteund door rode en groene nautische lantaarns. Ook bij de kribbakens, havenpalen en aanvullende markeringen voeren de kleuren rood en groen de boventoon. De kleur geel wordt gebruikt voor ‘bijzondere markering’. Denk hierbij aan de markering van visgebieden, natuurgebieden, watersportgebieden en afgesloten gebieden. Maar ook bij werkzaamheden wordt gele markering vaak gebruikt om scheepvaartverkeer te waarschuwen en te begeleiden. Deze voorzieningen spelen een belangrijke rol bij het navigeren op onze vaarwegen. Talloze bruggen, sluizen, stuwen, damwanden, kades en andere kunstwerken maken onderdeel uit van onze natte infrastructuur. Veel daarvan is in de vorige eeuw gebouwd en toe aan grondig onderhoud of vernieuwing. Doorstroming en veiligheid zijn van groot belang bij het grote aantal geplande werkzaamheden op en rond de vaarwegen. Dat is geen sinecure bij de eerder genoemde groei van zowel de beroepsvaart als het recreatievaarverkeer. Naast een goede planning en communicatie is ook een duidelijke markering ter plekke van de werkzaamheden belangrijk, om de hinder te beperken en veiligheid te waarborgen van alle belanghebbenden. Vooral recreatieverkeer heeft extra aandacht nodig. De kennis en ervaring van recreatieschippers verschilt nogal: van een schipper die wekelijks met zijn/haar bootje op de rivieren, plassen en grachten rondvaart, tot de schipper die net het vaarbewijs heeft (of dat niet eens) en eens in de drie jaar een bootje huurt. Het toepassen van scheepvaarttekens in de vorm van borden om werkzaamheden aan te kondigen en geboden- en verboden te communiceren, is voor de recreatievaart vaak onvoldoende effectief. Gele betonning en ballenlijnen worden daarom steeds vaker aanvullend ingezet om de veiligheid te vergroten. Onduidelijke richtlijnen Ook ontbreekt het vaak aan eenduidige regelgeving over de in te zetten middelen bij tijdelijke markering. Anders dan bij werkzaamheden op de weg, waar de richtlijnen CROW 96 a en b een vrij duidelijk handvat bieden bij het toepassen van maatregelen, is dit bij werkzaamheden op en rond vaarwegen een stuk minder duidelijk. De betekenis van de te gebruiken scheepvaarttekens is weergegeven in documenten als de ‘Richtlijnen Scheepvaarttekens’ en het ‘Binnenvaart Politie Reglement’. Behalve de betekenis, de afmeting van de borden en de kleur van tonnen of boeien ontbreekt in deze richtlijnen echter hoe of welke middelen toegepast moeten
53 Online Touch Home