29

3.3.2 Culturele kenmerken inheemse Papoea’s Onder de inheemse stammen in Papua Barat bestaan uiteenlopende culturele vormen en traditi es. Het voert te ver om er hier al te diep op in te gaan. Wel kunnen er enkele algemene culturele kenmerken worden beschreven die inheemse Papoea’s van Indonesische immigranten onderscheiden. Ze kunnen deels een verklaring geven voor de economische positi e van Papoea’s tegenwoordig. Het gaat hier om een algemene beschrijving van de culturele achtergrond van de Papoea’s, die geenszins beschrijvend is voor alle Papoea’s. Zoals eerder genoemd zijn er immers ook Papoea’s die in de stad zijn opgegroeid en hier economisch succesvol zijn in sectoren waarin hoofdzakelijk immigranten werken. Papoea’s met eigen bedrijven zoals deze zijn echter nog alti jd een kleine minderheid. De hier beschreven culturele kenmerken hebben hoofdzakelijk betrekking op de Papoea’s die wonen of opgegroeid zijn buiten de steden. Dit is een belangrijke groep omdat zij het merendeel van de inheemse bevolking uitmaakt en gezien de economische ontwikkelingen in Papua Barat hoe langer hoe meer meer in het modernkapitalisti sche systeem zal worden betrokken. Daarnaast dragen ook de in de stad opgegroeide Papoea’s in verschillende mate deze culturele erfenis met zich mee. grond is voor traditionele papoea’s zowel van groot cultureel- als van levensbelang 3.3.2.1 De relatie tussen de Papoea en zijn grond Voor de inheemse Papoea, met name zij die in de binnenlanden wonen, vormt het ‘bezit’ van grond de belangrijkste factor in zijn leven. Grond is bron van leven en geeft de Papoea zijn identi teit. Grond wordt overigens niet ‘bezeten’ in de kapitalisti sche zin van het woord. Grond is niet koop- en verkoopbaar of individueel te bezitt en, grond behoort toe aan families en stammen en gaat over van generati e op generati e. Volgens deze culturele opvatti ng is een rijke Papoea niet iemand die veel geld of andere materiële zaken bezit, maar een Papoea die, uiteraard in familieverband, grond bezit. Het overerfb are recht op grond heet hak ulayat. Van oorsprong wordt grond beschouwd als een eeuwige bron die de Papoea voorziet in vrijwel alles wat hij nodig heeft . De natuur op de grond voorziet in voedsel, 27 Ontwikkelingskansen bouwmateriaal, medicijnen, gereedschappen etc. Ook visgronden betekenen een bron van voedsel. Grond is van wezenlijk belang om te kunnen overleven. In symbiose met zijn grond is de Papoea gewend dat de natuur een overvloed biedt waarvan hij kan nemen als hij iets nodig heeft . Voor Papoea’s die in de stad zijn opgegroeid geldt dit in mindere mate aangezien zij niet in dagelijkse leefrelati e staan met hun grond en verder zijn geïntegreerd in het modern-kapitalisti sche systeem. Toch bezitt en ook zij via familiebanden meestal nog ergens grond en dragen zij in verschillende mate de premodern-communale culturele erfenis met zich mee. Gevolgen: Een consequenti e van de gewoonte om levensbenodigdheden te kunnen nemen als men ze nodig heeft , is dat het lange termijn denken niet wordt gesti muleerd en dat het besef van de eindigheid van bronnen en de anti cipati e daarop nog onvoldoende ontwikkeld is. Het komt voor dat Papoea’s wonende in de binnenlanden hun grond verkopen. De vergoeding kan aanzienlijk zijn en voor Papoea’s die op het land waar ze wonen maar geringe mogelijkheden hebben tot het genereren van inkomsten is dit een kans om snel geld te verdienen. Hoewel Papoea’s in sommige dorpen vanwege de afgelegenheid vrij zelfvoorzienend leven, hebben ook zij behoeft e aan geld. Bijvoorbeeld voor het betalen van ziektekosten of schoolgeld, of voor het kopen van allerhande spullen. Wanneer een familie zijn grond verkoopt verhuist zij meestal naar de stad. Hier kunnen op den duur problemen ontstaan aangezien het verkregen geld, anders dan de overvloed van het bos, eindig is. Wanneer dit is opgebruikt moet men op zoek naar nieuwe bronnen van inkomsten. Aangezien in de premodern-communale cultuur land niet verkocht kan worden, beroept de Papoea zich op zijn hak ulayat en keert terug naar zijn grond, die immers onafscheidbaar van zijn familie is. Het bos heeft hier echter dikwijls al plaatsgemaakt voor een plantage en is hiermee als directe levensbron opgedroogd. Het komt veelvuldig voor dat Papoea’s zich in dit geval tot de nieuwe eigenaar van de grond wenden om fi nanciële middelen te verkrijgen. Uitspraken als ‘je had de grond gekocht, maar nog niet de bomen, vogels of het water’ zijn niet vreemd. Er zijn voorbeelden waarbij Papoea’s aankloppen voor een vergoeding van de eigenaar terwijl zij al generati es niet meer op de betreff ende grond wonen. Deze fi nanciële eisen worden dikwijls (deels) ingewilligd, maar zijn meestal ontoereikend om van te kunnen leven. In de stad komen deze Papoea’s uiteindelijk vaak op onregelmati ge basis als dagloner te werken.

30 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication