duurzaam | tekst • Letty Kil Verduurzaming klimaatinstallaties: de mens vergeten? Van het begrip duurzaamheid zijn veel definities te vinden. De rode draad die door al deze definities loopt is ’dat we bestendig moeten omgaan met de hulpbronnen waarmee welvaart wordt voortgebracht. Dit omdat grondstoffen kunnen opraken en omdat de opnamecapaciteit van de atmosfeer en de natuur ook grenzen kent’. Opvallend is dat de (gezondheid van de) mens in bijna iedere definitie ontbreekt. Foto: egbertdeboer.com E n dat is best bijzonder. Want alle maatregelen die we nemen zijn er uiteindelijk op gericht om een leefbare planeet te houden voor mensen van nu en de generaties na ons. Wat als zij niet zo ‘duurzaam’ blijken te zijn, omdat zij een groot deel van hun leven niet buiten, maar binnen doorbrengen, waar het klimaat niet zo heilzaam lijkt te zijn. Klimaatinstallaties zijn de laatste jaren energie-efficiënter geworden: minder energieverbruik, minder kosten, meer comfort voor de gebruiker maar misschien ook wel: minder ‘gezond’ voor de gebruiker. Sinds het coronavirus rondwaart, rijzen er veel vragen. Is luchtrecirculatie wel zo gezond? Moet de lucht niet veel vaker ververst worden en…. Kortom: de belangstelling voor het binnenklimaat is groot en de vraag is nu: heeft het binnenklimaat een effect op de ‘duurzaamheid’ van de mens. Ziekmakers Al eeuwenlang zijn een vervuild milieu en een schadelijke werkomgeving bekende ziekmakers, waar het binnenklimaat onderdeel 24 FMT | Juni 2020 van is. Toch lijkt het erop alsof de laatste jaren bij het verduurzamen van klimaatconcepten, duurzaam een synoniem is voor energiezuinig. Ook de wetgever focust in het kader van duurzaamheid nog sterk op het besparen van energie en het inzetten van duurzame/ hernieuwbare bronnen. Denk bijvoorbeeld aan het Nearly Zero Energy Building en het Klimaatakkoord, dat als belangrijkste doel heeft in 2030 de CO2 -uitstoot met 49% te hebben verminderd. Ook de initiatieven die er zijn ontwikkeld om de zorg te verduurzamen, hebben vooral betrekking op milieu, energie en de CO2 -footprint: Greendeal, Milieuthermometer, Milieubarometer en MVO-balans. Duurzaamheidsvisie Een aansprekender visie is dat een gebouw duurzaam is als de gebruikers bij het ontwerp centraal hebben gestaan, het energie-efficiënt én circulair is. Deze gezonde duurzaamheid betekent in de gezondheidszorg het creëren van een leefomgeving en werkomgeving voor mensen in het ziekenhuis die bijdraagt aan hun gezondheid. Dus een leef- en werkomgeving die prettig/comfortabel is, waarin patiënten sneller genezen en medewerkers productiever zijn en meer werkplezier hebben. Dat gezonde medewerkers een voorwaarde zijn voor de maatschappij is de laatste maanden wel bewezen. Het roer moet nu echt om. De noodzaak voor een meer holistische benadering van het begrip duurzaamheid staat hiermee als een paal boven water. Essentieel in het realiseren een gezond binnenklimaat zijn klimaatinstallaties. Deze installaties leveren als ze goed uitgevoerd, gebruikt en onderhouden worden een grote bijdrage aan het binnenmilieu. Verduurzamen De verduurzaming was de laatste jaren vooral gericht op beperking van het energieverbruik. Allereerst het gebouw zelf. Daar waar in het verleden de muren en ramen op verschillende plaatsen lucht doorlieten, is dit vrijwel nergens meer het geval. Deze betere isolatie zorgde voor een verminderde energievraag. Daarnaast zijn we massaal overgestapt op energiezuinige klimaatconcepten: van systemen die werkten
25 Online Touch Home