Nederland besteedt 0,03% van het zorgbudget aan preventie Zonder overgewicht, ongezonde voedingspatronen, roken en gebrek aan beweging, zouden er minder mensen met hart- en vaatziekten, diabetes en COPD zijn. Een groot aandeel van de ziekten en sterfgevallen in Nederland heeft namelijk een leefstijlgerelateerde oorzaak. kelijk van het systeem om een individu heen. Een cultuur van veel zitten en een groot aantal verleidingen op het gebied van ongezond eten maken het volgen van een gezonde leefstijl niet makkelijk. Wél kunnen we met deze kennis van de voordelen van een gezonde leefstijl het systeem om ons heen veranderen, zodat een gezonde leefstijl eenvoudiger wordt. Budget: kwestie van prioriteit Geld vrijmaken voor preventie van ziekten blijkt al jaren erg lastig. De kosten gaan immers voor de baten uit, en de fi nanciële prikkels in ons zorgstelsel zijn gericht op behandeling van symptomen of ziekten, niet op het voorkomen ervan. Sinds het Preventieakkoord geeft Nederland jaarlijks zo’n € 30 miljoen uit aan preventie op bijna € 100 miljard aan zorgkosten.10,11 Oftewel 0,03% van het zorgbudget. Nu de urgentie acuut en hoog genoeg is, worden er – terecht – wel miljarden vrijgemaakt voor het bestrijden van corona en de gevolgen ervan. Draagvlak en daadkracht Er is momenteel veel draagvlak voor de ingrijpende maatregelen van de overheid – ongeacht de politieke kleur van burgers. Besluiten worden voortvarend genomen en gedragsverandering was nog nooit zo makkelijk. Zeventien miljoen neuzen staan dezelfde kant op: corona verslaan en gezondheid centraal. Het blijkt een stuk lastiger om preventieve maatregelen voor gezondheidswinst op de langere termijn te nemen. De politiek is verdeeld over maatregelen die de keuzevrijheid kunnen inperken en er zijn grote twijfels over het draagvlak voor bemoeienis vanuit de overheid. Preventie in de anderhalvemetersamenleving Corona zal niet de laatste nieuwe infectieziekte zijn, dus is het hoog tijd om preventie serieuzer te nemen en te investeren in gezondheid op de langere termijn, ook als de problemen van ongezondheid nog niet zichtbaar zijn. Mensen kunnen zelf werken aan een gezonde leefstijl, maar met individuele verantwoordelijkheid zijn we er niet. De overheid moet de (fi nanciële) prikkels in het systeem aanpakken en invloed uitoefenen op onze leefomgeving. Waarbij zowel de samenleving als de overheid de urgentie van gezondheidswinst door een gezonde leefstijl vasthoudt en na de coronacrisis voortvarend doorgaat met het centraal stellen van gezondheid. Over de auteurs Eva de Groot is adviseur Zorg & Welzijn bij Berenschot; Myrte Tjoa is student Philosophy, Bioethics and Health aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Bronnen 1. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/10/cijfersbevestigen-veel-coronapatienten-op-ic-hebben-overgewicht-a3996512 2. https://stichting-nice.nl/NICE-COVID-rapport-20200410.pdf 3. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/01/covid-19-toontook-het-nut-van-een-gezonde-levensstijl-a3995543 4. https://www.nrc.nl/nieuws/2020/04/07/veel-buikvet-isslecht-nieuws-als-je-covid-19-krijgt-a3996090 5. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/ NEJMoa2002032 6. https://www.ijidonline.com/article/S12019712(20)30136-3/pdf 7. https://www.parool.nl/columns-opinie/overleven-begintbij-gezonder-leven-en-eten~b3c308ec/?referer=https%3A %2F%2Fwww.oneworld.nl%2Flezen%2Fopinie%2Ffat-shaming-brengt-in-coronatijd-extra-levens-in-gevaar%2F 8. https://www.volksgezondheidenzorg.info/ranglijst/ ranglijst-doodsoorzaken-op-basis-van-sterfte 9. https://www.who.int/chp/chronic_disease_report/part1/ en/index11.html 10. https://www.skipr.nl/nieuws/dit-jaar-bijna-dertigmiljoen-geboekt-voor-preventie/ 11. https://www.zorgwijzer.nl/zorgverzekering-2019/ zorgkosten-nederland-bijna-100-miljard 49
50 Online Touch Home