Door Pieter Timmers, Forward Management Succes, kunde of geluk? In 2008 dook de wereld in een economische recessie waarvan we nu pas aan het herstellen zijn. Hoe kon het toch gebeuren met zoveel topeconomen, financieel specialisten, universiteiten, hogescholen, prestigieuze business schools, enz., dat de economie zo uit de hand liep. Het zag er voor 2008 zo maakbaar, rationeel en voorspelbaar uit, men had het gevoel ‘in control’ te zijn en toch, bij verrassing, implodeerde de constructie. Paniek alom. Oorzaak? De crisis was gewoon mensenwerk, werk van diezelfde economen, financieel specialisten, speculanten, enz., die in de ‘illusion of control’ leefden. Door onze natuurlijke ‘wil tot macht’ hebben we een verlangen onze omgeving onze wil op te leggen. Er zijn maar weinig mensen die, wanneer ze succes hebben, durven toegeven dat ze geluk gehad hebben. Het ontbreken van succes ligt altijd aan een externe factor of ‘die anderen’. Succes wordt altijd breed uitgemeten en idolen zoals Steve Jobs, Bill Gates, Warren Buffet, Jeff Bezos en Richard Branson, geen domme jongens overigens, maar er zijn zeer velen die naar alle waarschijnlijkheid net zo intelligent, of nog intelligenter waren, maar geen succes hadden met hun ideeën, initiatieven en ondernemersgeest. Hoe komt dat? Een kwestie van geluk? Succesfactoren Zeker is dat succes gebonden is aan persoon, plaats en tijd. Bekend is dat hoog opgeleide intelligente mensen domme dingen kunnen doen en dat minder goed opgeleide mensen erg slimme dingen kunnen doen en daardoor zeer succesvol zijn. Waar is succes dan van afhankelijk? De media zijn er deels verantwoordelijk voor dat zo weinig mensen begrijpen hoe weinig invloed ze hebben op hun eigen succes. We zijn ook dol op succesverhalen van personen die tot idolen verworden, maar ze zijn uitzonderingen en ze vertellen ons zelden of nooit wat de werkelijke oorzaak van het succes is. Er valt veel meer te leren van de oorzaken van mislukkingen. Het is begrijpelijk dat mislukkingen minder sexy zijn dan successen. Hebzucht, angst en hoop Iedereen verlangt naar succes, maar op de weg ernaartoe hebben we te maken met emotionele krachten die we maar al te vaak niet tijdig herkennen en ook niet erkennen. Vooral hebzucht, angst en hoop kunnen functioneren als een soort Bermudadriehoek, waarbinnen rationele bedoelingen spoorloos kunnen verdwijnen. ‘Hoop’ is typisch iets menselijks, het is naïef en ook gevaarlijk. Iedereen hoopt de hoofdprijs in de Staatsloterij te winnen, maar in zaken kun je daar maar beter niet te veel op rekenen. Een nog duidelijker voorbeeld is een aantal Zuidoost-Aziatische landen, waar cultuur, religie en bijgeloof een succesvolle economie niet in de weg staan. Waarschijnlijk spelen daar andere aspecten een rol. Wetenschap Al in de jaren dertig van de twintigste eeuw maakte de Brits/Oostenrijkse wetenschapsfilosoof Karl Popper duidelijk dat echte wetenschappers beginnen met vermoedens die ze vervolgens proberen te weerleggen, maar dat ze tegelijkertijd naar bewijsmateriaal zoeken om de vermoedens te ondersteunen. Alleen door er niet in te slagen om hun hypotheses te weerleggen, kunnen ze bewijzen dat ze al die tijd gelijk hadden. Ondertussen kijken de ‘pseudowetenschapers’, zoals Popper ze noemde, alleen maar naar gebeurtenissen die bewijzen dat hun ideeën correct zijn. Natuurlijk speelt toeval een rol, maar zoals de negentiende-eeuwse Franse wetenschapper Louis Pasteur zei: ‘Het toeval begunstigt alleen degenen die erop voorbereid zijn’. Goed opletten Zonder geluk ‘vaart’ niemand wel. Een oeroud Nederlands gezegde dat ook in de moderne tijd nog altijd geldig is, ook voor de jachtbouw. Geluk is een toevallige en gunstige samenloop van omstandigheden waar je van kunt profiteren als je goed oplet. Wanneer je rekening houdt met het onderstaande, geef je pech minder kans, hoewel je het onvoorziene nooit kunt vermijden. In plaats van te rekenen op goed geluk: bedenk een doelgerichte strategie en effectieve bedrijfsvoering, ontwikkel een prestatiegerichte bedrijfscultuur, die snel en flexibel is. NB: En wijk hier niet van af! Aangevuld met: hou talent binnen de poorten en/of ontwikkel talent voortdurend. Ontwikkel een leiderschapsfilosofie gebaseerd op optimale betrokkenheid van medewerkers, innoveer voortdurend en zorg voor groei door fusies en allianties. Nieuwe kansen Nu de economie er weer een stuk beter voor staat en in combinatie met een exponentiële toename van technologische ontwikkelingen, zal er veel worden vervangen, maar ook refitted en updated. Nieuwe kansen voor hen die zich snel aan deze nieuwe omstandigheden kunnen aanpassen, of er zich op voorbereid hebben, maar ook dat is nog geen garantie dat ze Vrouwe Fortuna aan hun zijde zullen hebben. Bron: ‘Dans met kans ‘ van Makridakis, Hogarth & Gaba 25 Ploegen, eggen, zaaien en oogsten Foto Rens Groenendijk
26 Online Touch Home