worden, verwacht Schollaardt dat dit nu sneller zal gaan. “Een crisis als deze versnelt dit soort technologie. Sterker nog, onze Visual Support app hebben we vanwege de coronacrisis versneld uitgebracht om bedrijven beter te kunnen ondersteunen.” Overslaan Ook in sectoren buiten de maakindustrie, maar wel cruciaal voor het voortbestaan van de industrie, tonen moderne ontwikkelingen hun voordelen in crisistijd. Bij Groningen Seaports werd voorheen de scheepvaart vanuit twee fysiek verschillende locaties geregeld. Beide locaties functioneerden 24/7 en het personeel werkte afwisselend op de twee verschillende locaties. Nu is dat anders, vertelt Groningen Seaports directeur Cas König: “We hebben op dit moment twee ploegen: de ene ploeg draait een dienst op de eerste locatie en de andere ploeg werkt uitsluitend op de tweede locatie. Dat personeel komt fysiek niet meer met elkaar in contact. Mocht er in één van de ploegen iemand besmet raken, kan dat dus niet overslaan naar de andere ploeg.” Dat werken met fysiek strikt gescheiden ploegen vindt inmiddels bij diverse industriële bedrijven plaats. Bij voldoende beschikbaar personeel (waarbij ook de diverse functies zijn vertegenwoordigd) is dat, met inachtneming van enkele maatregelen, te doen. Zelfs een onderhoudsstop hoeft daardoor niet persé te worden afgelast. Toegegeven, de geplande stop bij Gunvor is uitgesteld, maar bij een aantal bedrijven van het Chemelot industriecluster (onder andere OCI Nitrogen) wordt er een lopende onderhoudsstop uitgevoerd. Ook daarbij geldt weer: hoe minder mensen je per oppervlakte-eenheid nodig hebt, hoe groter de kans is dat je de stop succesvol kunt uitvoeren. En daar komt opnieuw ‘connected’ technologie om de hoek kijken. Waar je bij een oud beestje als de Gunvor plant wellicht weinig te maken hebt met moderne technologie, is dat bij een moderne plant een ander verhaal. Naarmate predictive maintenance meer gemeengoed wordt, kunnen onderhoudsintervallen langer worden en zijn op den duur complete stops misschien niet eens meer nodig. En als er dan een stop is, kan die middels AR-technologie zo efficiënt en effectief worden uitgevoerd dat je met minder mensen en minder dagen toe kunt. Mensen Volgens Martin van den Hout, managing consultant bij Agidens is predictive maintenance sowieso beter dan corrective maintenance. “Maar of een crisis als deze blijvende gevolgen heeft voor hoe we met onderhoud in de industrie omgaan, betwijfel ik. Je kunt natuurlijk grotere voorraden gaan aanhouden van allerlei onderdelen, maar uiteindelijk is er dan toch weer een manager die zegt: ‘al die onderdelen die hier maar liggen, kosten ons teveel geld’. Bovendien, je hebt dan ook redundantie in de mensen nodig en iedereen weet dat die nu al lastig te vinden zijn.” Van den Hout beaamt wel dat predictive onderhoud kan leiden tot minder mensen op de werkvloer. “Daar gaat de industrie los van deze crisis toch al naartoe, maar dan vooral om geld te besparen.” Vitale bedrijven Er liggen, naast enorme uitdagingen, dus ook kansen voor industriële toeleveranciers en kennisbedrijven. Een slimme fabriek is meer ‘crisisproof’ dan een minder slimme, ouderwetse fabriek. Een ‘connected’ flowmeter krijgt daardoor ineens een heel andere betekenis dan een paar weken geleden. Maar er zijn nog meer kansen, of uitdagingen, afhankelijk van de positie waarin u verkeert. De coronacrisis toont haarfijn aan wat de vitale bedrijven nu precies zijn en hoe internationale toeleveringsketens onder crisisomstandigheden functioneren. De grootste zorgen op dit moment zijn niet direct de energievoorziening. Die is goed geregeld, hoewel deze crisis ook laat zien dat een autonome energievoorziening uit zonne-energie en windenergie, die vervolgens wordt vastgelegd in waterstof, waar zowel de industrie als huishoudens op kunJe kunt natuurlijk grotere voorraden gaan aanhouden van allerlei onderdelen, maar uiteindelijk is er dan toch weer een manager die zegt: ‘al die onderdelen die hier maar liggen, kosten ons teveel geld’... 32 | nummer 2 | 2020 nen ‘draaien’, prettiger is dan afhankelijk te zijn van olie uit het Midden-Oosten en gas uit Rusland. Voedsel is er in Nederland genoeg. Het grootste deel van het in Nederland geproduceerde voedsel wordt immers geëxporteerd. Die exporteurs kunnen echter in de problemen komen als het transport van hun product gehinderd wordt. Aan de andere kant kunnen veetelers in de problemen komen als ze voor de grondstoffen van veevoer afhankelijk zijn van buitenlandse toeleveranciers. En dan komen we dus als vanzelf uit op de circulaire economie, waar we het voor deze crisis ook al dagelijks over hadden. Door gebruik te maken van de reststromen van andere bedrijven, schakel je de afhankelijkheid van een toeleverancier in Zuid-Amerika uit en vergroot je de overlevingskansen van je bedrijf in crisistijd. Om die kringlopen rond te krijgen heb je ingenieurs, installateurs en toeleveranciers nodig. Kansen dus.
33 Online Touch Home