2050 Loek Radix, executive director Chemelot: “Je zou je bijna afvragen waarom we dertig jaar nodig hebben om dat op te lossen…” Radix, “maar het is toch wat complexer dan je denkt.” Aardgas en Nafta, de belangrijkste fossiele brand- en grondstoffen die nu worden ingezet, moeten dus verdwijnen. De processen op Chemelot dienen daartoe te worden geëlektrificeerd. Maar ook het watergebruik en de uitstoot van stikstof zullen worden aangepakt. Geïntegreerd Chemelot is volgens Radix uitstekend geschikt om te vergroenen: de site is economisch gezond, heeft een goede logistiek, kan snel opschalen, heeft een historie van innovatie, maar is ook vooral sterk geïntegreerd. “Als je er in slaagt om aan de voorkant de grondstoffen te vergroenen, werkt dat door de hele site heen. Alle vervolgfabrieken verwerken daarna namelijk ook die vergroende producten. Hetzelfde geldt voor energie-efficiency. Energiestromen kunnen onderling uitgewisseld worden en zorgen daarmee voor optimale benutting.” Ketens Om tot een succesvolle transitie te komen, is het volgens Radix niet nodig dat de complete site plat gaat. “Echte innovatie kenmerkt zich juist door het kunnen aanpassen van bestaande machines en fabrieken aan de nieuwe eisen. Op die manier koester je ook de huidige fabrieken op het terrein.” Hernieuwbare grondstoffen zullen binnenkort een groot onderdeel van de Chemelot feedstock worden. Diverse ‘satelliet-sites’ zullen de rol van verzamel-en-verwerk-punt vervullen. Het werken met die hernieuwbare grondstoffen kan vervolgens weer nieuwe kansen opleveren, waarmee de circulariteit verbreed wordt. Productieketens zullen moeten worden verlengd. “Waar we nu nog aardgas en nafta middels pijpleidingen krijgen aangeleverd, gaan we die straks zelf produceren. Die ketens zullen we ook zelf weer sluiten door reststromen te hergebruiken.” Circular hub Concreet wordt er nu al gewerkt aan de acquisitie van hernieuwbare grondstoffen. Daarna komt de logistieke planning in beeld, die volgens Radix behoorlijk complex zal worden. “Je kunt je voorstellen dat als je plants volledig op gebruikt plastic en biomassa wilt laten opereren, je enorme hoeveelheden nodig hebt.” In de tussentijd wordt er veel onderzoek gedaan én wordt de ‘circular hub’, een samenwerking tussen Chemelot, overheden en andere partijen op poten gezet (zie ook ‘Chemelot circular Hub op de nieuwspagina’s). Draagvlak Om tot een succesvolle transitie te komen heeft Chemelot een gelijk speelveld nodig: als in Nederland andere tarieven en belastingen gelden dan voor vergelijkbare sites in andere landen, staat Chemelot al 1-0 achter. Daarnaast is een goede regie op de infrastructuur (nieuwe pijpleidingen, aanlevering van groene stroom, etc) nodig. Ook onderzoek en ontwikkeling zal blijvend moeten worden gestimuleerd, net als de beschikbaarheid van goed opgeleid technisch personeel. Tenslotte is er ook maatschappelijk en politiek draagvlak nodig. Van afval naar waterstof Frank Schaap, director business development bij Chemelot, houdt zich onder andere bezig met de vergroening van de grondstoffen voor het industriecluster. “We zijn concreet in gesprek met een bedrijf dat van afval waterstof kan maken. En we krijgen hier binnenkort PlasticEnergy, een bedrijf dat olie maakt van plastic wat bij Sabic vervolgens in de naftakraker kan worden gestopt.” Zeventig bedrijven Interesse in Chemelot is er meer dan genoeg. In twee jaar tijd meldden zich zeventig bedrijven die oplossingen hadden die Gert-Jan de Geus, OCI Nitrogen : “Bij OCI werken we op dit moment aan een mestvergistingsfabriek, wat nog een behoorlijk lastig project is.” 13 Frank Kuijpers, Sabic: “De echte grote bijdragen zitten hem echter in chemische recycling en het vergroenen van nafta.” Je kunt je voorstellen dat als je plants volledig op gebruikt plastic en biomassa wilt laten opereren, je enorme hoeveelheden nodig hebt... binnen de nieuwe strategie passen. “We hebben onvoldoende fysieke ruimte om al die bedrijven hier aan de slag te laten gaan, dus we kiezen de beste oplossingen er uit”, vertelt Schaap. “De echte chemische processen zullen binnen de hekken van Chemelot moeten plaatsvinden. Het voorbewerken van biomassa zullen we op een van de satelliet-sites gaan onderbrengen.”
14 Online Touch Home