19

"DE EEN ZIJN UTOPIE IS DE ANDER ZIJN DYSTOPIE, OM HET ‘De voorstelling Brave New World 2.0 begon eigenlijk met een vraag die regisseur Guy Weizman zichzelf stelde: ‘Als deze wereld zo complex en ingewikkeld en gevaarlijk wordt, welke prijs ben ik dan bereid te betalen voor mijn veiligheid?’ Als er vluchtelingen deze kant op komen en het klimaat verandert, welke offers ben ik bereid te brengen?’ Grappig genoeg is Brave New World van Aldous Huxley als je het nu leest, bijna een utopie. Ik bedoel: je hoeft in die wereld niet te werken en het is eigenlijk best gezellig met die drugs die je van de overheid krijgt. De wereld is zo chaotisch en gevaarlijk aan het worden dat Brave New World ineens veel minder dystopisch lijkt. Naast Huxley is ook de Israëlische auteur Yuval Harari van belang geweest bij het schrijven van de voorstelling. In zijn boek Homo Deus stelt hij zich de vraag wat het betekent voor het humanisme dat de ‘oude’ mens aan het verdwijnen is. Dus we kunnen onszelf straks uploaden in computers en we worden steeds meer cyborgs en straks zijn we misschien wel onsterfelijk. Zijn we dan nog steeds dezelfde mens? Rik van den Bos, de schrijver van het script van de voorstelling, kwam met het idee om de ideeën uit deze twee boeken te combineren. Voor het script heeft hij wel bepaalde elementen uit Brave New World gebruikt, bijvoorbeeld dat er twee samenlevingen zijn, een die meegaat met de vooruitgang en een die achterblijft. Maar bij ons gaat het ook over de mens die steeds meer verdwijnt in algoritmen. We stellen ons de vraag: welke mens komt er voort uit deze technologische ontwikkelingen? Huxley schreef later dat hij terugkijkend op zijn eigen boek zich verbaasde over hoe snel de ontwikkeling ging en dat hij zijn eigen boek wel wat naïef vond. Maar de vragen die er achter zijn boek schuil gaan, zijn voor ons nog steeds heel belangrijk geweest. Wat voor mens ben je als je voor je geboorte al geselecteerd of verbeterd kan worden? Hoe verandert dit onze relatie tot de dood, of tot geboorte? Dingen die we nog niet zo lang geleden nog als iets Goddelijks zagen.’ ‘De een zijn utopie is de ander zijn dystopie, om het maar eens zo te zeggen. Als wij een gesloten Europa willen, dan kan dat voor sogen een utopie zijn, maar voor een vluchteling in een bootje op de Middellandse is het meer een dystopie. Ons vertrouwen in onze eigen vooruitgang draagt ook een dystopie in zich, want het is eigenlijk altijd zo dat het slechter uitpakt dan wij denken.’ ‘Guy heeft het idee, en dat delen we hier met zijn allen, dat deze tijd om een nieuwe theatertaal vraagt. De wereld is zo ingewikkeld dat je die niet meer alleen met teksttheater kan bespreken. Met die interdisciplinaire voorstellingen kun je tegelijkertijd zowel het hart raken als het hoofd. Dus het verdwijnen van het humanisme is iets waar je ook heel rationeel over kunt nadenken, maar het doet ook iets diepers met je wat je niet kunt uitleggen. Juist die combinatie van muziek, theater en dans zorgt ervoor dat je al die lagen tegelijkertijd kunt aanspreken.’

20 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication