DE BEAUVOORDSE DORPSGAZETTE - VINKEM & WULVERINGEM - HERFST 2022 - OKTOBER-NOVEMBER-DECEMBER ‘22 - 40ste jg. nr. 3 - AFGIFTEKANTOOR ALVERINGEM - P209410 deel 1 p. 1 > 37
IN DEZE EDITIE 100 jaar jong! Vinken-stryd te Wulveringem Jan Huyghe gedreven door erfgoed in Beauvoorde naast alle aanbevolen, trouwe en nieuwe sponsors, hartelijk dank voor de medewerking aan dit herfstnummer aan Jef Ameeuw, Beauvoordse Feestraad, Bewonersplatform Beauvoorde, Dirk Boeten, Brandweer Westhoek-Veurne, Karlien Brysbaert, Sally Cauwelier, Claude De Beuckelaere, Sara De Ceunynck, Marc Derudder, Johan Dezutter, Willem Duron, Erfgoed Vlaanderen, Johan Franchois, Yvette Goossens, Bart Goudeseune, Annelies Gunst, Rita Hauspie, Branco Hemeryck, Dirk Huyghe, Jan Huyghe, Immaterieel Erfgoed St.-Gillis-Brussel, Kerknet-redactie, Kristof Louagie, Rik Morlion & Annelies Vanhoucke, Bert Paredis, Dirk Pauwels, Johan Prinsier, Fien Roquet, Inge Rijckoort, Nele Saint-Germain, Stadsbestuur Veurne, Sieglinde Steenkiste, directie en de leerkrachten, leerlingen en ouderraad van onze vrije basisschool 1000-poot 40ste jaargang, nr. 3 - HERFSTnummer - oktober-november-december 2022 DE BEAUVOORDSE DORPSGAZETTE verschijnt driemaandelijks op het ritme van de seizoenen en is het tastbare infoblad voor al wie houdt van het tweelingendorp Beauvoorde, deelgemeente van Veurne, officieel gekend als Vinkem en Wulveringem. Eindredactie, concept, realisatie, opmaak en lay-out: Stefaan Duron Vinkemstraat, 4 - 8630 Vinkem-Beauvoorde - webredactie www.beauvoorde.be - Abonnementen/steun, reacties en suggesties/artikels +32 478 41 28 63 - stefaan.duron@telenet.be - grote bestanden via www.wetransfer.com - foto’s: max. dpi Coverfoto - © Bart Goudeseune - Veurne - herfstfoto najaar 2021 Drukker - Mediatopper Ieper - oplage: 650 ex © Bepaalde achtergronden + foto’s / Abo en steun: BE22 0011 4920 2547 Voor het overnemen van artikelen en foto’s uit De Beauvoordse Dorpsgazette is schriftelijke toestemming met bronvermelding nodig. Elke auteur gaat er onvoorwaardelijk mee akkoord persoonlijk en volledig verantwoordelijk te zijn voor de inhoud (tekst én © foto’s) en de publicatie van zijn/haar artikel in deze Beauvoordse dorpsgazette. © foto Lydie - Willem Duron / vinkeniers - Immaterieel Erfgoed St.-Gillis Brussel / Stef Duron - Bert & Hedwige 2
01 - COVERFOTO - © foto Bart Goudeseune - najaar 2021 - 02 & 03 - IN DEZE EDITIE - Dank aan velen … - Colofon - inhoud 04 - 40 jaar BEAUVOORDSE DORPSGAZETTE - EDITO - 05 > 07 - BEWONERSPLATFORM BEAUVOORDE - verslag vergadering bewonersplatform d.d. 6 september ‘22 antwoord CBS en bespreking vragen van het BP aan het CBS 09 - STARTACTIVITEIT KLJ-BEAUVOORDE - Sara De Ceunynck 09 - FAMILIEKUNDE VLAANDEREN - REGIO WESTKUST - Nieuwe legher, canten ende abbouten van alle de parthien van lande competeerende de prochie van Wulveringhem (1776-1781) Marc Derudder 10 - BIB - VEURNE - Clem Schouwenaars, een vergeten schrijver? 11 & 13 - HET KRUIDIG HOEKJE ... - Johan Dezutter - smalle weegbree of plantago lanceolata 14 - POP UP POOWEEZIE - in nuuze taale over nuuze streeke - Dirk Pauwels 16 - MAMADEPOT ALVERINGEM - Spring ‘ns binnen, je bent meer dan welkom! - Inge Rijckoort 17 - W.S. BULSKAMP - familieclub voor jongens & meisjes - Branco Hemeryck 17 - MAG HET WAT (k)LUCHTIGER ZIJN? - Johan Dezutter 18 & 19 - KAARTERSCLUB ‘NOOIT MOE’ - feestelijke afsluiting vorig seizoen nieuwe kaarters voor dit seizoen meer dan welkom 20 > 30 - HONDERDSTE VERJAARDAG VAN LYDIE COENE - - voorwoord: Dirk Huyghe - levenslied, gedicht door Jan Huyghe - foto’s uit het familiearchief van Jef & Lydie Huyghe-Coene en het fotoarchief van Willem en Annie Duron-Huyghe 31 - REGIONAAL LANDSCHAP WESTHOEK - BEHAAG JE TUIN - Nele Saint-Germain 32 - FERM - feestelijk ontbijt - 34 - BRANDWEER WESTHOEK - jeugdbrandweer officieel gestart 35 - SINT OMAAR EN DE TONEELMICROBE - Claude De Beuckelaere 36 & 37 - 56ste SINT-HUBERTUSVIERING - Rik Morlion en het Sint-Hubertuscomité 38 > 40 - ERFGOED IN BEAUVOORDE - Onze-Lieve-Vrouw-Hemelvaartkerk - d. 1 Bert Paredis 41 - GLASRAMENRESTAURATIE ZUIDKANT O.L.V.-HEMELVAARTKERK - Erfgoed - Kerknet-redactie - 08, 15, 33, 45, 55, 57, 63, 68, 71 - SPONSORS die Beauvoorde en jouw aandacht verdienen! - 64 > 66 - ER WAREN EENS … MUZIEK EN LIJSTJES - part 22 Dirk Boeten, DJ Vermant - 67 - ONTDEK WWW.GROENEKRING.BE - met QR-code - 69 & 70 - EVENEMENTENKALENDER - CULTUURAGENDA WESTHOEK oktober-november-december ’22 - o.v.v. de coronamaatregelen - 72 - “NOOIT MEER OORLOG”? - 56 - H O P L R - Via Hoplr ben je als eerste op de hoogte! Hoe lid worden? - 58 > 61 - VAN BOERENMEISJE TOT KASTEELVROUW - “De lotgevallen van Juliana Flyps en haar kasteelbewoners” auteur: Jef Ameeuw - vervolg deel 7 - - deel 8 - Leven tijdens het interbellum - 62 - KUNSTENDAG VOOR KINDEREN - schilderworkshop - www.zoveelveurne.be / www.kunstendagvoorkinderen.be - 42 > 44 - 1000POOT - klasfoto’s - 44 - 1000POOT - OUDERRAAD - save the date > spaghetti-avond - 46 > 49 - NIEUWE RUBRIEK! - BEAUVOORDE TEVOREN - Vinken-stryd te Wulveringem auteur: Jan Huyghe - 50 & 51 - HERITA - Open Monumentendag - Stef Duron - 52 & 53 - CHIRO TREZEBEES op zomerkamp met Lucky Luke - Fien Roquet - 54 & 55 - ZELFS DE LERAARS WILLEN NIET MEER NAAR SCHOOL - Een leraar uit de Westhoek die reeds 20 jaar met hart en ziel voor de klas staat. - 56 - HERITA - SCHRIJFRESIDENTIE - 3
♫ Eva Cassidy – Autumn Leaves ♫ Op pagina 4 van de eerste editie van de Beauvoordse dorpsgazette (zomer 1982) staat dit cursiefje over ‘DE BUURT’ te lezen, geschreven door wijlen Leonard Willaert uit Veurne. Decennia lang schreef hij stukjes levenswijsheid neer die hij graag met ons deelde. Ook zijn smaakvolle, zowel ernstige als grappige anekdotes in ons dialect verschenen in onze gazette. Een onvolprezen volkse filosoof … “De groet ‘gebuur’ is vol betekenis en het herkennen van buurmans’ stap in de late avond geeft een gevoel van veiligheid.” is van alle tijden … “Beter een goede buur dan een verre vriend?” Heb je ze allebei, dan ben je de koning te rijk! Leer jezelf graag zien en wees mild voor jezelf. Zo komt er ruimte vrij om door anderen graag gezien te worden. Bijtijds de rust opzoeken en genieten van het NU. Het stil maken rondom je, zonder invloed van het grote en kleine scherm dat ons leven afhandig maakt. Deze theorie kennen we allemaal maar al te goed. Tijd - voor ieder van ons - dit om te zetten in de praktijk! Het ga je goed! 4
Verslag van de vergadering van het bewonersplatform Beauvoorde van Dinsdag 06 september 2022 om 20.15 u in zaal Caroline Aanwezigen : Inne Sevenois, Martine Hautekiet, Jan Buyse, Karla Desmet, Yvette Goossens, Griet Puype, Hedwig Franchois, Patrick Baeyens, Gaby Van Gelder, Gilberte Brynaert, Franky Thibaut, Eddy Vekemans, Sabine Den Herder, Stefaan Duron. Verontschuldigd : Sylvie Frère, Lieve Depoorter, Robrecht Debaillie Het bewonersplatform verwelkomt Inne Sevenois, buurtwerk Veurne, alsook Franky Thibaut als nieuw lid van het bewonersplatform. -1- Goedkeuring verslag vergadering 03 maart 2022 Er zijn geen opmerkingen. Het verslag wordt unaniem goedgekeurd. -2- Antwoorden College van Burgemeester en Schepenen en bespreking - Zone 30 BP Hoever staat het overleg om de haalbaarheid van flitscontroles in zone 30 te organiseren. CBS Het gunningsdossier wordt voorbereid. - Verbod 3,5 ton richting Izenberge BP Het BP had graag een concrete uitleg over het verbod voor verkeer van +3,5T richting Izenberge. CBS Een overleg met de gemeente Alveringem is lopende, een beslissing hieromtrent is nakend. - Kasteeldreef BP Het BP vraagt om de huidige signalisatie aan te passen voor fietsers CBS In de Kasteeldreef geldt verkeersverbod met uitzondering van plaatselijk verkeer. Dit impliceert dat fietsers ook door mogen. BP Dit is dus verduidelijkt - Schoolomgeving BP Het BP vraagt of er om en rond het schooltje nog aanpassingen voorzien zijn. CBS Er worden nog markeringen aangebracht die de schoolomgeving aanduiden. (voorbeeld in bijlage) Er komt tevens een fietsregistratiesysteem om de kinderen te stimuleren met de fiets naar school te komen. BP De markeringen zijn aangebracht. Zijn vooral in het donker goed zichtbaar. Wat houdt de fietsregistratie juist in ? - van Wilderodeplein BP Het BP vraagt om een vuilniskorf te voorzien. Alsook de mogelijkheid om een openbaar toilet in de nabije omgeving te voorzien. CBS Opdracht wordt gegeven om een vuilniskorf te plaatsen. Het college gaat niet op de vraag om aldaar een openbaar toilet te voorzien. BP Vuilniskorf ? Nog niet geplaatst - Herbestemming kerk Vinkem BP Het bewonersplatform dringt er op aan dat de bewoners zouden betrokken worden in die herbestemming. Kan er een rondleiding van de kerk georganiseerd worden. CBS De bewoners zullen inderdaad betrokken worden bij de herbestemming van de kerk. Naast een digitale bevraging die reeds heeft plaatsgevonden zal er een participatiemoment in de kerk georganiseerd worden. - Opvangnetten voor bladeren in de herfst BP Het BP vraagt om in de herfst opvangnetten voor bladeren te voorzien aan het kerkhof van Wulveringem, alsook voor de verwelkte planten en bloemen van de graven en een houten vuilnisbak voor de kapotte potten. CBS Bladkorven worden enkel geplaatst in de herfst, dit op plaatsen waar er veel bladeren/bomen zijn. BP Wanneer worden die geplaatst ? 5
Containers worden niet geplaatst daar dit sluikstorten in de hand werkt en extra afval aantrekt. - Kerkhof Vinkem BP Het BP vraagt dat er meer zorg zou besteed worden aan het snoeien van de heggen, en de aanleg van nieuwe heggen. CBS Het college geeft opdracht aan de UTD om het nodige te doen. BP Dit is gebeurd, de heggen zien er beter uit - Vandalen BP Het BP vraagt of er iets ondernomen wordt om de vandalen die verschillende signalisatieborden en straatnaamborden hebben beschadigd op te sporen alsook de schade te herstellen CBS Het vandalisme werd gemeld aan de politie die dit verder opvolgt. BP Dit werd keurig opgelost, en verder vandalisme blijft sindsdien uit, waarvoor dank. - Kapotte aanplantingen en boompjes BP Het BP vraagt of de afgestorven en afgebroken boompjes in de Kasteeldreef en de Boonakkerstraat dit voorjaar kunnen vervangen worden. CBS Opdracht wordt gegeven aan de UTD om de afgestorven en afgebroken bomen te vervangen. -3- Verwelkoming Inne Sevenois (Zonnebloem) Coördinatrice ‘buurtwerking zorg’ Inne Sevenois stelt zich voor als de aanspreekpersoon voor alle buurtbewoners van Veurne en deelgemeenten. Wie een vraag heeft in verband met het dagelijkse leven op gebied van mogelijke hulpdiensten, problemen met mobiliteit, eenzaamheid, zorg, boodschappen, of gewoon behoefte aan sociaal contact kan bij Inne terecht die dan zal doorverwijzen naar de gepaste persoon om aan de noden van iedere bewoner tegemoet te komen. Dit geldt voor iedereen en ook voor de mensen uit je buurt waarvan je merkt dat ze hulp kunnen gebruiken (contact : inne.sevenois@veurne.be) -4- Zone 30 Het bewonersplatform krijgt van burgemeester Roose bevestiging dat de opdracht werd gegund met het oog op het starten op 1 januari 2023 van de trajectcontrole in het dorp. Dit is zeker goed nieuws en zal zich hopelijk vertalen in een meer verantwoord weggebruik binnen de zone 30. Dit zal iedereen ten goede komen, zonder bijkomende hinder voor de weggebruikers. Het probleem van het verbod van verkeer voor voertuigen van +3,5 ton in Izenberge blijft wel bestaan. Het BP zou graag weten tot welke conclusies het overleg met de gemeente Alveringem gekomen is. -5- Schoolomgeving De aanplantingen i.p.v. de stenen muren doen het goed en geven een veel fraaier uitzicht. De in meerdere kleuren aangebrachte waarschuwing “school 30km” op de weg zijn goed zichtbaar in het donker, iets minder opvallend bij klaarlichte dag. Er worden verder geen andere tussenkomsten voorzien in de verfraaiing van de schoolomgeving. Er wordt wel gevraagd of de passages voor fietsers langs de versmalling beter zouden aangeduid worden, liefst in een rode voor fietsers herkenbare kleur. -6- 3-dorpen-3wandelingen De 3-dorpen-wandelingen verwezenlijkt door Stefaan Duron en Dirk Vandecasteele (Bulskamp) i.s.m. Visit Veurne zijn klaar om ontdekt te worden. Folders zullen ter beschikking gesteld worden op de meest passende locaties (Veurne toerisme, kasteel Beauvoorde, Bulskamp, Houtem … ) Tevens zullen folderhouders voorzien worden naast de grote dorpspanelen van de wandelingen. Themagedichten zullen vanaf het poëziejaar 2023 het parcours nog levendiger maken. Voor de Ridderslotwandeling wordt de vraag gesteld om het weggetje gaande van de Merghelynckstraat naar de Joe Englishstraat te herstellen waar de stenen schuin en los liggen om de veiligheid van de wandelaars te garanderen. Anderhalf jaar terug noteerde een voorman in opdracht van de groendienst i.s.m. Visit Veurne, samen met Stefaan Duron welke snoei- en maaiwerken op het parcours van de 3 wandelingen op regelmatige basis nodig uitgevoerd worden om de wandelaar veilig en comfortabel te laten wandelen. Hij noteerde ook de gevaarlijke (!) situaties (hellende tegels) op het pad achter De Torreelen en langs de Bergenvaart richting het Sasje van Houtem. Sinds kort zijn de wandelingen op de ErfgoedApp actief, zijn de dorpspanelen geplaatst en is er een voorlopige folder gedrukt. Vraag om de hierboven vermelde alinea ter harte te willen nemen. 6
-7- Herbestemming kerk van Vinkem De kerk is voor 2 jaar gesloten door het gebruik van de ruimte als opslagplaats tijdens de renovatiewerken van het kasteel. Daarna zal er aan de renovatie van de kerk moeten gewerkt worden. Gezien de huidige omstandigheden is het qua planning en kostprijs moeilijk in te schatten wanneer er – in samenspraak met de inwoners – verder kan beslist worden over de herbestemming van dit mooie kerkgebouw. -8- Opvangnetten voor bladeren in de herfst Het BP zou graag deze opvangnetten zo vlug mogelijk geplaatst zien. Dit zou vermijden dat buurtbewoners geplaagd zitten met een hoop bladeren die beter op een andere wijze gebruikt worden. -9- Kunst en cultuur in Beauvoorde Een deel van het letterenfestival is dit jaar geannuleerd geworden vanwege te weinig reservaties, spijtig, waarschijnlijk door een gemis aan passende publiciteit. -10- Varia - petanqueveld Ook dit jaar lukte het niet om over de plaats voor een petanqueveld te beslissen. Het BP is echter van oordeel dat een petanqueveld de sociale verbondenheid binnen het dorp kan ten goede komen en herhaalt haar vraag aldus voor een petanqueveld binnen het dorp. Volgende vergadering van het bewonersplatform woensdag 1 maart 2023 om 20.15 u in OC Caroline, Gouden-Hoofdstraat 17 Iedereen van harte welkom. Aarzel niet om tussendoor ideeën of opmerkingen te delen via bewonersplatform_beauvoorde@telenet.be Met vriendelijke groeten Voor het Bewonersplatform Beauvoorde Eddy Vekemans, coördinator / Yvette Goossens, secretaresse - tel. 058 62 44 60 vragen van het bewonersplatform aan het college van burgemeester en schepenen -1- Zone 30 en borden +3,5t Izenberge - Wat zijn de resultaten van het overleg tussen stad Veurne en de gemeente Alveringem ? -2– van Wilderodeplein - de plaatsing van een afvalkorf werd door het CBS goedgekeurd, maar de plaatsing is nog niet gebeurd. -3- Kasteeldreef en Boonakkerstraat - Vervanging van de kapotte boompjes - Het BP hoopt dat deze zullen vervangen worden in de herfst 2022. -4- Het BP vraagt om de passage voor fietsers rond de versmalling ter hoogte van OC Caroline beter aan te duiden, liefst in een rode voor fietsers herkenbare kleur. -5- 3-dorpen-3wandelingen - Voor de Ridderslotwandeling vraagt het BP om het weggetje gaande van de Merghelynckstraat naar de Joe Englishstraat te herstellen waar de stenen schuin en los liggen om de veiligheid van de wandelaars te garanderen. Zelfde onveiligheid langs de Bergenvaart richting het Sasje van Houtem. Vraag om het snoei- en maaiwerk op de onverharde wegen en langs de Bergenvaart voor de 3 wandelingen periodiek te willen plannen? -6- Opvangnetten voor bladeren - Wanneer zullen die geplaatst worden ? -7- Petanqueveld - Het BP vraagt of er andere locaties in aanmerking komen, gezien de afkeuring van het speelplein achter de naschoolse opvang Benjamin. -8- Onderhoud bank op het van Wilderodepleintje, nr 7 - De houten zitbank is (nog steeds) aan onderhoud toe. De bovenste lat van de rugleuning is rot en staat los. Het BP herhaalt zijn vraag om deze te herstellen (liefst niet te vervangen). 7
Le Flore F www.leflore.be 32(0)58 41 22 48 restaurant Zwaantje 13 8630 Wulveringem (Veurne) Openingstijden maandag, donderdag, vrijdag, zaterdag, zondag 12 > 14 en 18.30 > 21.30 u dinsdag en woensdag gesloten 8
Eind juli ’22 rolde bij Familiekunde Westkust vzw een nieuw boek over Wulveringhem van de pers Nieuwe legher, canten ende abbouten van alle de parthien van lande competeerende de prochie van Wulveringhem (1776-1781) kostprijs: € 19 auteurs: Gaby Van Canneyt, Joeri Stekelorum, Jan Van Acker Dit boek verscheen in onze reeks Terriers (= landboeken). De Terrier van Wulveringhem werd opgemaakt door landmeter Jacobus Henricus Ludovicus Deconinck, klerk of griffier voor de parochie en van 1796 tot 1822 actief als notaris in Wulveringhem. Zijn landboek is voldoende nauwkeurig om de landen en hun gebruikers of eigenaars te identificeren. De inleiding in het boek werd opgesteld door dhr Jan Van Acker, historicus, voormalig archivaris van Stad Veurne. Eerder verscheen bij Familiekunde Westkust het kwartierstatenboek 't Zit in de Familie. In dit boek vind je o.a. alle kwartierstaten van de burgemeesters van Vinkem en Wulveringem van 1830 tot 2010. Het boek zelf bevat 350 kwartierstaten (alle burgemeesters van Nieuwpoort, Koksijde, De Panne, Veurne, Alveringem en deelgemeenten van 1830 tot 2010). Kostprijs: € 20 Op de USB-stick van de Staten van Goed van de Kasselrij Veurne komen ook heel wat persoonsgegevens i.v.m. Vinkem en Wulveringem voor. Kostprijs: € 50 (inclusief verzendingskosten) Verzendingskosten: 1 boek € 6 / 2 boeken € 8 Meer info en/of bestellen bij Marc Derudder - mderudder@gmail.com 9
Een lezing over leven en werk van Clem Schouwenaars De Vlaamse schrijver Clem Schouwenaars (19321993) was in de jaren 70 en 80 een van de meest gelezen schrijvers in Vlaanderen. In Veurne was dat niet anders, te meer daar de auteur van najaar 1979 tot de zomer van 1988 in Houtem woonde. In Een morgen in de Moeren (1980), Ars Moriendi (1984) en Afscheid van Fonteyne (1989) heeft hij het ook over deze deelgemeenten. Bovendien wijdde hij een gedicht aan Beauvoorde, geschreven naar aanleiding van een lentewijding. De fans van Schouwenaars genoten vooral van autobiografisch getinte boeken zoals Een nacht op Elba (1969), De seizoenen (1972), Oog in oog (1973), De stervende Galliër (1977), Afscheid van Fonteyne (1989) enzovoort. Maar ook Dokter Simon Falbeck (1962), Baldriaan (1975), De leden van de jury (1977), Bougainvillea (1979), de tetralogie rondom Emily Beyns (1981-1982) … kenden veel succes. In februari 2021 vroeg Wim Opbrouck aan bibliothecaris Jan (Bib) Van Herreweghe wat op de dag van vandaag nog de waarde was van het oeuvre van Clem Schouwenaars. De vraag leidde bij Jan Bib tot het (her)lezen van het werk van Schouwenaars, waardoor hij geïnteresseerd raakte in diens leven. Hij praatte met verschillende mensen, richtte een Facebookgroep op, ging opzoekingen doen in archieven, dweilde antiquariaten af om zijn collectie aan te vullen … en realiseerde hij een powerpoint met een 140-tal dia’s over leven en werk. Een bewogen leven. Doorspekt met een oorlogstrauma, de dood van zijn vader en moeder, een scheiding, talrijke vrouwen, een passionele relatie, zelfmoordpogingen, drank, roken … Schouwenaars werd amper 60 jaar. Hij liet een vrouw en drie kinderen na en een oeuvre dat in een mum van tijd in de vergetelheid raakte. De vraag is nu of 30 jaar na zijn overlijden dat oeuvre (of een deel ervan) nog overeind blijft. Het antwoord is volmondig ‘ja’. Daarom wil Jan Bib het oeuvre van Clem Schouwenaars opnieuw onder de aandacht brengen voor een nieuwe generatie lezers. Praktisch Wanneer? dinsdag 18 oktober 2022 om 19.30 u Waar? voor Bibliotheek Veurne, in de raadzaal van De Seylsteen, Sint-Denisplaats 16 Inkom: 5 euro (contant aan de deur) Karlien Brysbaert, bibliothecaris 10 BEAUVOORDE Kom van Izenberge of van Houtem, of dieper uit het land, het noorden of de zeekant uit, je ziet de bomen van Beauvoorde. Gekluisterd in de grijze ketens van de winter - rondom bruine polders - ligt het dorp, een eiland zonder leven, tot voorjaarsstormen als verstoorde goden uit de vlakte razen door de bomen van Beauvoorde. Dan stijgen vochten, krachten, veel en jong, tot in de rijke zwier van stam en kruin, en ieder deel van eens dit eiland, wordt een levend beeld: de kerk een kurassier, een slanke ridder het kasteel, en alle huizen, hoven, kleinste oorden ademen de lente van de bomen van Beauvoorde. Ook dit jaar breekt die lente door, ook daarna zal de zomer komen, altijd voort. Die hoop mag niet vergaan. Al moeten wij op ‘t land van vele doden staan. Joe English is hierlangs gekomen. Toch drijft steeds weer het voorjaar aan. Kom van Izenberge of Houtem, of dieper uit het land, het noorden of de zeekant uit: geloof de bomen van Beauvoorde. Clem Schouwenaars, 1977
Corona, nieuwe boosterprik of toch maar niet? Stilaan beginnen we richting winter te gaan, met corona in ons achterhoofd en een eventuele vierde prik die ons aangeboden/opgedrongen wordt. Iedereen kent wel iemand die te vroeg overleed als gevolg van een besmetting door dit agressief virus. Onafhankelijk van het feit of men koos voor het vaccin of net niet, kent iedereen ook wel mensen die net door dit vaccin ernstige gezondheidsproblemen kregen. Bloedklonters in de benen met flebitis als gevolg, longembolie, trombose aan de oogadertjes met totale blindheid aan één of beide ogen, ja zelfs overlijdens door dit onvolwassen vaccin. Iedere rechtschapen arts of betrokken wetenschapper zal niet ontkennen dat de zoektocht naar een vaccin veel te vlug moest gaan en dat dit klaarblijkelijk onvoldoende getest was op het ogenblik van de verdeling. Ikzelf kreeg drie prikken en had tweemaal ernstige complicaties, twee dagen na de prik, wat mij heel terughoudend stemt voor een eventuele vierde prik. Ik wens niemand te beïnvloeden in zijn of haar keuze, maar ik voel het als mijn taak om naar plantaardige alternatieven te refereren om preventief de immuniteit te boosten. Daarnaast zijn ook enkele heel krachtige kruiden geschikt voor het behandelen van geïnfecteerde luchtwegen. Als herborist moet ik vermelden dat ik - behalve enkele getuigschriften van alternatieve geneeswijzen en zelfstudie - geen enkele medische achtergrond heb en wijs ik u erop dat u sowieso steeds uw huisarts moet raadplegen! Niettemin kunt u zelf het heft in handen nemen om u beter te wapenen tegen winterse virussen … Weerstand verhogen In één van de vorige edities had ik het reeds over de Echinacea purpurea en Catsclaw als immuno-stimulerende kruiden. Bij het nemen van voedingssupplementen op basis van Echinacea dient u er wel op te letten dit nooit langer dan drie weken na elkaar te nemen, wegens gewenning en wegdeemsterend effect. Daarom raad ik de mensen aan om dit afwisselend te gebruiken met Catsclaw. Om de twee weken wisselen van supplement zorgt voor een stevige opbouw van de natuurlijke weerstand. 11 Johan Dezutter Een plant die eigenlijk zowel naar immuunsysteem én luchtweginfecties heel nuttig is, is onze inheemse smalle weegbree. De chemische samenstelling is erg gelijkend op die van Echinacea, maar heeft extra troeven naar verzorging van de luchtwegen! Daarom is dit de ideale plant om nu eens extra te belichten. smalle weegbree of plantago lanceolata © foto - plantennamen.info
Naamgeving Nederlands: Smalbladige weegbree, weversblad, keuneblaren, ezelsoren, hazenoren, lamstong, hondsribbe, vallingkruid, hoestkruid, wondkruid, jeukkruid, insectenkruid, allergiekruid, zwerenkruid, soldatenkruid, blarenkruid, geneesblad, zenuwkruid, … Frans: Petit plantain, Oreille de lièvre, herbe au charpentier, … - Plantago is afgeleid van van “Planta pedis” of voetzool, vanwege de vorm van de grote weegbree, of Plantago major, die gebruikt werd als inlegzool bij primitief schoeisel, waardoor dit comfortabeler aanvoelde. - Lanceolata wil zeggen: lansvormig, spiesvormig. Herkomst en vindplaats Inheems in gans Europa, Noord- en Centraal-Azië tot aan de Himalaya en in Noord-Afrika. Ingevoerd in Noord-Amerika en andere gematigde gebieden. Houdt van goed doorlatende, vochtige en neutrale tot basische, matig humusrijke, zandige grond in zon of halfschaduw. Zeer wijd verspreid en welig groeiend kruid in graslanden, wegbermen, spoorwegbermen, … zijn sporen in de volksgeneeskunde. Pelgrims gebruikten de bladeren bij verstuikingen en kleine ongemakken. Hildegard von Bingen raadde weegbree onder andere aan bij beten van giftige spinnen en andere insecten, ook bij gezwollen klieren. Paraselsus gaf aan dat volgens de signaturenleer de sterke nervatuur bij smalle weegbree wijst op een werking op het zenuwstelsel. Dodoens raadde weegbree aan bij slecht helende wonden en verzweringen, het sap bij oorpijn en vermoeide ogen, de wortel te kauwen bij tandpijn, nier- en leverproblemen. Künzle loofde weegbree bij hoest en heesheid. Zigeuners verkochten weegbreezalf tegen allerlei problemen. Noord-Amerikaanse indianen gebruikten weegbree bij slangenbeten, maalden de zaden om meel van te maken (Indian wheat). Tijdens de oorlogen werd weegbree gebruikt als noodvoedsel in salades en als veevoer. Gebruikte delen en belangrijkste inhoudsstoffen Het gehele kruid of de jonge bladeren geoogst tijdens de bloei. Iridoïden, slijmstoffen, kiezelzuur, looistoffen, bitterstof, flavonoïden Mineralen: vooral kalium en zink; ook calcium, zwavel, silicium, ijzer, mangaan. Verder nog diverse triterpeen- en fenolzuren, enzymes, vit C, K, Carotenoïden, cumarines, chlorophyl, fosforzuur, suikers, pectine, … Inwendig gebruik bij Bronchitis, chronische bronchitis, droge, nerveuze hoest, verkoudheden. Herstel van de longen na longziekten, adjuvans bij astma. Sinusitis, laryngitis (strottenhoofdontsteking), angina en faryngitis (amandelontsteking), otitis media (middenoorontsteking). Hooikoorts en chronische neusverkoudheden. Maagwandontsteking, maag- darmslijmvliesontsteking, maagzweren, diarree, dikke darmontsteking, spastisch colon. Urinewegontsteking met pijnlijk plassen, nierontsteking en overdreven menstrueel bloedverlies. Geschiedenis en traditioneel gebruik Smalle weegbree werd zo’n 12 000 jaar geleden reeds gebruikt als voedselbron in Koerdistan, zo bewijzen archeologische vondsten. In de oudheid gebruikt door onder meer Galenus, bij beten van wilde dieren, steken van wespen, bijen en schorpioenen, slecht genezende wonden: vooral het sap en het vers gekneusd blad! Ook bij huiduitslag, als kalmerend, rustgevend oogwater en inwendig bij hoest verdiende smalle weegbree stilaan © foto - pinterest 12 Uitwendige toepassingen Insectenbeten, schaafwonden, bloedende wonden, zweren, slecht helende wonden. Jeukende huidaandoeningen, eczeem, dauwworm, acné, puistjes, allergische huidaandoeningen, psoriasis, dermatitis, kloven, aambeien, herpes zoster (zona, gordelroos) Verwerkingsvormen en toepassingen De beste preparaten zijn tincturen, verse extracten en sappen.
Infusen en afkooksels hebben weinig zin, omdat het antibiotisch effect van de beta-glycosidase sterk afneemt bij verwarming. Dus worden deze bereidingsvormen niet aangeraden. Moedertinctuur bij bronchitis, hoest, keelpijn, sinusitis,… 3x per dag 30 druppels Bij oorontsteking: 1 of 2 druppels op een wattenstaafje Vers sap, verdund als gorgelmiddel of spoelmiddel bij ontstekingen van de mond- of keelholte. Lokaal toepassen bij insectenbeten, wonden en aambeien. Vers blad: brijomslagen van licht geplet blad of het sap ervan op insectenbeten, jeukende huid, op allergische uitslag, schaafwonden en etterende wonden, … Zalf: basiszalf verrijken met 10 % poeder van het blad Cosmetisch gebruik: wegens het slijmhoudende sap wordt smalle weegbree gebruikt bij aanmaak van huidlotions; ook in haarwas-emulsie bij hardnekkige schilfers of roos. Infusen hebben wél nut wanneer geen antibiotische werking beoogd wordt, zoals voor oogbaden, uitwendige spoelingen, schimmelinfectie in de mond. Nevenwerkingen en contra-indicaties Voor zover geweten, zijn geen nevenwerkingen gekend en is smalle weegbree een erg veilig kruid! De bittere smaak zet sowieso niet aan tot overconsumptie! Er is evenmin weet van contra-indicaties. Zoals u kon lezen is smalle weegbree een heel interessante en nuttige plant met tal van toepassingen. Wanneer ik met mijn oudste kleinkinderen (8 en 11 jaar) op kruidenwandeling ga, wijzen zij mij de smalle weegbree meteen aan en zeggen: “Die blaadjes moet je kneuzen en op je been doen wanneer je geneteld bent, hé opa!?!” Deze trotse opa is blij dat hij de opgedane kennis kan verder geven aan de komende generaties! Johan Dezutter, Herborist - Fytotherapeut Uitbater tweedehands boekenwinkel ‘t Ezelsoortje Wulveringemstraat 14 - Beauvoorde Bron: Groot handboek Geneeskrachtige Planten, 5de druk Dr Geert Verelst © bron foto’s - boven: wildwales-seeds.co.uk - links: Harry Rose 13
De sjcheppienge Meeëstr a juust’ verteld oe da God Adam ad emakt In kliet’ eboetseeërd, e kolftsje no zn and E blieës d’r oovr e net dierekt nor oasm gesnakt Mo ’t wos vo mie nie stief intrissant. E meeëstr zei ‘n et toen ook nog Eva bie-emakt Eeën rebb’ uut adams ze karkasse meer en atn nieë De oarmtjes en de bintjses et’n d loatr an eplakt Mo da vertelliengsje interesseerde mien ook nieë Go no buutn zei meeëstr oe ‘t joe nie interisseeërt! ‘k gon bluuvn zitn zei ‘k ik want nu is ‘t koekebak Worom zei dien oedn sjchoolvos toen verbowereeërd ‘k go wachtn toe da j’ vertelt oeë da ze ‘n derdn en emakt. © - Dirk Pauwels © fotocompositie © symbolen via Pixabay 14 - Sofie Van Biervliet
D J s 7 8630 Beauvoorde Bdrijf A egrieck mstraat 2b Beauvoorde 058 29 92 19 dameslingerie strandmode herennachtmode Ooststraat 48 8630 Veurne Tel. 058 31 32 77 é J. Bellefroid schilderwerken Rozenbergstraat 9 3050 Oud-Heverlee Een smaakvolle samenwerking tus058 29 91 31 - 52 04 41 Kapsalon Patsy dames en heren zonnebank Patricia Andries Gouden-Hoofdstraat 8630 Beauvoorde - (058) 29 80 86 L 15 G uit sympathie
Duurzaamheid en solidariteit zijn de twee pijlers van het mamadepot, ondersteund door Ferm. Iedereen is welkom om spullen af te geven en ze een tweede leven te geven of om eens te snuisteren in het winkeltje. Maar ook voor een babbel bij een drankje is het mamadepot toegankelijk. Het mamadepot is gevestigd in het mooie huiselijke pand De Kapelanij te Alveringem. Wil je op de hoogte gehouden worden? Like ons dan op facebook en alle nieuwtjes passeren de revue! Heb jij nog kinderspullen die je zelf niet meer nodig hebt? Breng ze (netjes en in bruikbare staat) gratis binnen in het mamadepot in de Sint-Rijkersstraat 22. Neem eerst contact op met Inge Rijckoort, stuurgroepsmedewerker, via ingerijckoort@gmail.com of 0495 70 81 24. Locatie: Kapelanij Verschaeve, St.-Rijkersstraat 22 - 8690 Alveringem (tegenover het gemeentehuis) Eerste opening op zaterdag 14 mei, 10u tot 12.30 u. openingsuren - elke 2de zaterdag van de maand, van 10 tot 12.30 u 08/10 - 12/11 - 10/12 - elke 1ste woensdag van de maand, van 14 tot 16 u 05/10 - 02/11 - 07/12 E-mail: mamadepotalveringem@gmail.com Volg Mamadepot Alveringem op Facebook. Spring eens binnen in het Mamadepot. Je bent meer dan welkom. Denk je duurzaam, budgetvriendelijk en zoek je nog mooie kinderspullen die niet meteen nieuw moeten zijn? In het Mamadepot vind je mooie tweedehandsspullen voor kinderen en jongeren van 0 tot 12 jaar: kleding, speelgoed, boeken, verzorgingsmateriaal, schoolgerief, schoenen, … alles proper en in goede staat. Het Mamadepot is een buurtpunt waar elkaar ontmoeten en beleven centraal staan. Voor groter materiaal zoals een fiets, groter meubilair (kinderbed, park, verzorgingstafel …) bezorg je ons een foto en wij spreken verder af. Mamadepot Alveringem is een initiatief van Ferm en de gemeente Alveringem 16 © foto - Inge Rijckoort
M/V/X met voetbalkriebels in de benen? W.S. Bulskamp is op zoek naar jou en je vrienden! Bij onze voetbalclub kunnen we voor het seizoen 2022-2023 volgende jeugdploegen aanbieden: U5 (°2018) - U6 (°2017) - U7 (°2016) - U8 (°2015) - U9 (°2014) - U10 (°2013) - U11 (°2012) - U15 (°2009, 2008) en U17 (°2007, 2006) De veldtrainingen voor U7 t.e.m. U17 zijn reeds begonnen, ook jouw kind is zeker nog welkom! De U5 & U6 startten op zaterdag 3 september 2022 van 10 >11 u in de sportzaal van het Cobergher Sportpark! Ook om eerst te proberen, zijn jullie meer dan welkom! Wens je nog bijkomende info? Contact nemen kan op volgende nummers - Branco Hemeryck (voorzitter W.S. Bulskamp) via 0484 42 90 96 - Annelies Gunst (bestuurslid W.S. Bulskamp) via 0477 98 36 94 Mag het eens wat (k)luchtiger? - Johan Dezutter Wanneer je vroeger een rekening kreeg van 800 € voor elektriciteit, kreeg je meteen de politie over de vloer om te zien of je geen plantage had … Juf op school vraagt aan Jantje: ‘Waar komen de kindjes vandaan?’ ‘Van de kiekens, juffrouw!’ ‘Waarom denk je dat, Jantje?’ ‘Mijn zus is zwanger en ik hoorde mijn vader zeggen: het zal wel van dat kieken van hier rechtover zijn…’ VRT-nieuws: ‘We betalen een pak meer voor een winkelkarretje dan een jaar geleden!’ Gelukkig koop ik nooit winkelkarren! ... Dokter tegen patiënt… ‘Uw lever is behoorlijk beschadigd! Wat drinkt u zoal?’ ‘Maakt niet uit, wat hebt u staan??’ 17 Seks op TV kan geen kwaad, behalve als je eraf valt! Jantje komt thuis van de tennisles en zijn tennisoutfit is helemaal vies. Zijn moeder moppert: ‘Je ziet eruit als een vieze big. Je weet toch wat een big is, hé?’ Jantje zegt: ‘Ja, dat is het kind van een varken!’
Op zaterdag 11 juni kwamen we met de kaartersclub "Nooit Moe", vrienden en kennissen samen in OC Caroline om ons kaartseizoen af te sluiten met onze jaarlijkse BBQ. De genodigden waren al vroeg van de partij, met enkele glaasjes bubbels, een assortiment versnaperingen en BBQ-hapjes zat de sfeer er al goed in. Ondertussen zette Bruno zijn beste beentje voor om de BBQ klaar te maken, en zo mochten we aanschuiven voor een heerlijk buffet met groenten, vis- en vleesgerechten. Na de koffie en taart kon er nog gefeest, gedronken en gedanst worden, voor sommigen tot in de vroege uurtjes. En zo kwam er een einde aan onze tweede editie in OC Caroline met dank aan onze medewerkers. - 3 foto’s: Secretaris Johan Prinsier (foto links) verwelkomt de genodigden op het jaarlijks feest van de kaartersclub. - Eenmaal aan tafel was het genieten van een heerlijke BBQ, verzorgd door traiteur Bruno uit Bulskamp. 18
Eindklassement van het kaartseizoen 2021-2022 Kampioen: Gilbert Ameloot met 19 partijen en 3060 punten Kampioene: Suzanne Timperman met 13 partijen en 2458 punten Koning: Florent Platteeuw Koningin: Laura Alderweireldt Op de laatste speelavond werd er gekaart voor de trofee van koning en koningin. Na de kaartavond werden de prijzen uitgereikt, op de foto herkennen we - zittend v.l.n.r.: Danny Lazeure, kampioen Gilbert Ameloot, koningin Laura Alderweireldt, koning Florent Platteeuw, - achteraan v.l.n.r.: Franky Velghe, Willy Vanacker, voorzitter Paul Vanacker, Conny Despeghel, Robert Rosseel, Fernand Lazeure, secretaris Johan Prinsier. Door omstandigheden waren er enkele mensen afwezig deze avond. Bij het verschijnen van dit artikel zal het nieuwe kaartseizoen waarschijnlijk al gestart zijn. De eerste kaartavond gaat door op zondag 25 september 2022 om 19.30 u in OC CAROLINE. We kaarten 9 maanden telkens de laatste zondag van de maand, er worden drie partijen gekaart, uit op 121 er is mogelijkheid om in te halen. Om het voortbestaan van de club te garanderen zijn we op zoek naar enkele nieuwe spelers. Voor info bel 0473 42 19 13 Johan Prinsier Rangschikking 1 Gilbert Ameloot 2 Paul Vanacker 3 Roland Cornelis 4 Fernand Lazeure 5 Willy Vanacker 6 Johan Prinsier 7 Maurice Deghandt 8 Suzanne Timperman 9 Laura Alderweireldt 10 Danny Lazeure 11 Robert Rosseel 12 Florent Platteeuw 13 Erik Bouten 14 Wilfried Cosman 15 Liliane Huyghe 16 Martine Daneels 17 Danny Deburchgraeve 18 Franky Velghe 19 Conny Despeghel 20 Jozef Huyghebaert 21 Linda Larrange 22 Herman Hamiaux 23 Daniel Pauwels 19 19/ 18/ 18/ 17/ 15/ 14/ 14/ 13/ 12/ 12/ 11/ 11/ 10/ 10/ 9/ 9/ 7/ 6/ 5/ 5/ 3/ 3/ 3/ 3060 3075 2922 2883 2914 2759 2749 2458 2835 2793 2628 2296 2657 2583 2579 1848 1494 1793 1340 688 587 584 514
geboren te Wulveringem op 10 augustus 1922 Lydie Coene 100 jaar oud! Op 10 augustus van dit jaar werd Lydie Coene 100 jaar oud. Ze vierde dit samen met haar schare kinderen en kleinkinderen, met hun partners en alle achterkleinkinderen: 43 in totaal! Lydie is geboren op de boerderij van Remi Coene en Emelie Degraeuwe aan de Karreweg, op het Zwaantje. Ze had 3 zussen en 2 broers. Broer Elie nam de boerderij over. Op vandaag baten Chris en Ann dit bedrijf uit. Na de lagere school en 1 jaar “Annuntiaten” bleef ze thuis om te helpen. Oorlog 40-45: een drama De oorlog was een hele moeilijke tijd: in 1940 lag de boerderij op de frontlinie tijdens de “slag van het Zwaantje”. Ze moesten vluchten naar Vinkem, waar ze gastvrij werden ontvangen op de hofsteden in de omgeving van het “Blauwhuis”. Toen ze na enkele weken terug thuis kwamen lag een deel van hun vee dood en was het huis gedeeltelijk verwoest. Vader Remi was er het hart van in en stierf in 1942. Na-oorlogsgeluk Toch werd er af en toe feest gevierd en gedanst, o.a. op de hoeve van de familie Morlion, eveneens aan de Karreweg. Daar kwam Jozef Huyghe mee dansen met de zussen Coene. (Verschillende broers Huyghe bleven in Beauvoorde wonen). Lydie bezweek voor Jef zijn charmes. Ze trouwden in 1946 en gingen wonen op het Zwaantje, in het huis met herberg “In de losplaats”. Een leven van heel hard werken en sparen De tramstatie bracht heel wat volk op de been. Vandaar trokken de boerinnen met hun koopwaar naar de markt in Veurne. Er werden bieten en allerhande materiaal gelost en geladen. Daar kreeg men dorst van … Langzaam maar zeker bouwden ze een mooi bestaan uit door het kweken van varkens. Er kwamen verschillende bij-jobs: de suikerfabriek, de TBC-ronde, de voeders van de Boerenbond, de Raiffeisenkas. Ze kochten het huis, de weides eromheen en de intussen verlaten kades van de tramstatie. Lydie was de onvermoeibare en hardwerkende “administratieve draaischijf” van dit bedrijfje. Zonder haar zou het nooit gelukt zijn! Daarenboven zorgde ze gedurende 22 jaar voor haar moeder Emelie, die inwoonde. Dit werd na verloop van tijd, als metje Emelie moeilijker te been was, een heel zware opdracht. Er kwamen 3 kinderen: Dirk, Marc en Annie, die met hun partners respectievelijk in Varsenare, Veurne en Nazareth wonen. Welverdiende rust Toen Jef einde 1990 na een korte ziekte stierf, kocht Lydie een huis in de Rozendalstraat in Veurne. Eindelijk kon ze haar droom waarmaken. Ze beleefde daar gedurende 26 jaar haar tweede jeugd: ‘s morgens een beetje huishouden, in de namiddag met de elektrische fiets naar vrienden en vriendinnen. Stilaan werd ze slechtziende en was het niet meer verantwoord om alleen te wonen. Ze verhuisde, met heel veel spijt, naar een serviceflat van het WZC St.-Anna te Bulskamp. Begin dit jaar werd ook dit onmogelijk en verblijft ze nu op een kamer in het WZC. De voorbije winter lieten de kinderen haar uitvoerig vertellen. Alles werd netjes genoteerd. Jan Huyghe, zoon van Albert Huyghe, kan goed gedichten schrijven. Hij schreef haar levenslied dat jullie hieronder kunnen lezen. Dirk Huyghe Varsenare 18 augustus 2022 20
Lydie’s levenslied ≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁≁ in 35 strofen ter gelegenheid van de honderdste verjaardag van moeder-mémé-oma-tante Lydie Coene (°Wulveringem, 10 augustus 1922 - weduwe Jozef Huyghe †23 december 1990) Eeuwfeest in ’t Groot Moerhof in Adinkerke op den tweeden zondag van oêstmaand 2022 * * * * * * * * * * * * Gedicht door Jan Huyghe, neef van tante Lydie, kozen van Dirk, Marc, Annie (Voois: “Die mooie molen”) REFREIN O MÉMÉ LYDIE, HEEL DE FAMILIE IS TOCH ZO PREUS WANT JE ZIJT GIE HONDERD JAAR! O MÉMÉ LYDIE, O DAG VAN GLORIE, WE ZING’N DIT FEESTLIED, IS HET NIET WONDERBAAR..! 1 Dag mémé Lydie zo sjiek uitgedost, als moeder van heel het nest, dag grote en kleine kinderkroost, al op julder piekebest. Beluustert of leest heur levenshistoire, en doet het op je gemak: hoe g’raak je warempel honderd jaar, da’s zeker geen bric-à-brac..! 2 Lydie, joen vader was Coene Remi, aan ’n IJzer in Stavel’ geboren, werd boer aan ‘t Zwaantje, geen vrouw aan z’n zij, en liep dus een beetje verloren. In ’n oorlog kwam Emelie helpen op ’t hof, een snelle Wulpse juffrouw, hij flikte een oge, zwaaide met lof, en zwoer heur eeuwige trouw..! 3 In ’t jaar tweeëntwintig midden in ’n oêst, gaf Lydie heur eerste schreeuw, Ze wist nog van nieten, maar begost, heur eersten dag van een eeuw. Met zussen Alice, Ida, Josephien, en broeders Willy en Elie, aan de Karreweg in ‘t schoon gezin, van Remi en Emelie..! REFREIN 21
4 D’joêns leidd’n de kalvers naar de wei, ze strooiden de keuns wat hooi, ze telden de eiers rij op rij, en bouwden kastelen van strooi, ze droenken uit d’hand van ‘t gulle land, de gaven der wijde natuur, ze bloeiden als bloem’n aan ’n waterkant, en stoeiden van uur tot uur..! Lydie, vader Remi, Elie, Alice, Willy, moeder Emelie, Ida 5 Te voete met vele Zwaantje-joêns, naar ’t schole in Wulv’ringem, lezen en schrijven, je beste doen, de nunnen gunstig stemm’n, luust’ren en zwiegen, de armen gekruust, en stil in de reke met spoed, totdat de klokke luudt en buust, de vrijheid weer tegemoet..! 6 Mémé werd veertiene, schier opgeleerd, een jaar nog naar Veurne in ’t stad, bij nunn’n Annuntiaten, gecapitonneerd, de kunsten van naald en draad. Per velo dag in dag uit op en af, bonkend op kosjiestenen, zere naar huis, were naar ’t hof, voor ’t melken de koeiespenen..! Karreweg 3, ’t Zwaantje (Wulveringem) 7 Mémé was achttien, er kwam bezoek, met honderden in een keer, met helmen en botten, in feldgraue broek, geschouderd het geweer. Remi en ‘t menage op de vlucht, naar Vinkem in grote nood, Hoog tijd, de strijd hong in de lucht, aan ’t Zwaantje op leven en dood..! 22
8 Enk’le dagen na de slag, Remi was het krieschen nabie, toen hij de ravage op zijn hof zag, een schrikbeeld van razernie. De koeien en ‘t peerd al dik en dood, zelfs ’t lijk nog van een soldaat: O God van de hemel, nuus daag’lijks brood, vervloekt zij het oorlogskwaad..! 9 De boerderij kroop uit brok en gruus, met moed en hard labeur, allé vooruit een nieuwe thuus, maar ’t lot stond rap weer aan de deur. Vader Remi werd ziek en moe, hij stierf in veertig twéé, O Emelie, kinders, God nog aan toe! O wee, o wee, o wéé..! 10 Hoe zwaar ook het leed, het eind’loos gemis, een mens moet soms vele dragen, maar ’t leven gaat verder, da’s zeker gewis, je g’raakt er niet deur’ al klagen. Florent, Remi’s broere, hielp met ’t werk, en Emelie g’rocht uit de nood, Heur zeuns waren gauw ook kloek en sterk, en den oven rook weer naar brood..! Jozefien, Willy, Lydie, moeder Emelie, Ida, Alice, Elie REFREIN 11 Den oorlog gedaan, ’t jong volk kon weer dansen, ’t was bal in een scheur’ of een stal, Jef Huyghe die waagde ook z’n kansen, aan ’t Zwaantje, ze kwaam’n van ov’ral. Walsen met Lydie in driekwartsmaat, al zwevend over de vloer, twee keers een herte dat rapper slaat, van boerendochter en boer..! 12 Izenberge-kermesse dat was een must, een hoogdag in heel de streek, bezeet’n om te dansen zonder rust, maar eerst naar het lof en de preek. ‘s Nachts achter ‘t bal, heur velo was weg: hoe g’raak ik nu were thuus? Kruupt op me bare, van m’n velo, zei Jef, ik rij je weer naar huus..! 23
13 Ze trouwden en bleven weunen aan ’t Zwaantje, een hofsteetje en ook een café, De losplaats, met keuntjes, hennen en haantjes, en aan den toog staminee. Ja, ’t Zwaantje was in die tijd van belang, er was scheepvaart en zelfs een tram, een weegbrug, wat koeien, dus frang na frang, veel sparen zonder tamtam..! 14 Lydie wrocht altijd nèèstig voort, van ’s nuchtends tot ’s avonds laat, maar heur blanke ziele was wel gestoord, van dronkaards en dwaze praat. Zelfs van een jager, een nobiljon, met een eerloos onedel voorstel, ze zei kordaat: mijnheer de baron, wat zijn ‘k ik met joen geld..!? 15 Veel liever dan sjieke diere dingen, kocht ze met Jef een schat: twee zeuns, een dochter, Zwaantjeling’n, wat wenst een mens meer dan dat? Eerst Dirk, toen Marc, en ook Annie, ze groeiden in eer en deugd, Koene Huyghes alle drie, ze brachten geluk en vreugd..! 24
16 De scheepvaart verdween, de tram werd geschrapt, ’t café werd ook opgedoekt, de bloei van ’t Zwaantje was afgeknapt, dus naar and’re winning op zoek. Jef en Lydie hielden wat zeugen, en mestten de zwientjes vet, die schrokten en slokten met vulle teugen..: dikk’ hespen in goud omgezet..! REFREIN O MÉMÉ LYDIE, HEEL DE FAMILIE IS TOCH ZO PREUS WANT JE ZIJT GIE HONDERD JAAR..! O MÉMÉ LYDIE, O DAG VAN GLORIE, WE ZING’N DIT FEESTLIED, IS HET NIET WONDERBAAR..! 17 Er was nog plekke in de port’monnee, dus hier en daar bijgewrocht, Jef deed de ronde van de teebeecee, in ’t Veurnse al d’hofstees bezocht. In ‘t suikerseizoen bediende in ’t fabriek, agent der Raiffeisenbank, en voeders verkopen voor ’t BB-syndic: de kassa vol rinkelklank..! 18 Maar zonder Lydie ging dat niet gaan, want zij was de harde schijf, in de registers alles opslaan, tot ’n laatste cent buiten kijf. Bellen naar boeren: hè j’nog voer genoeg? Bellen met den depot, den telefoon vaak roodgloeiend stoeg: met Lydie, allo allo..! 19 Ze kwam van de markt met duzenden franks, deur boeren heur toevertrouwd, in heur sacoche, een wand’lende bank, en zeker geen beetje benauwd. Het was niet van drugs - dat bestoeg nog niet - maar wel van beesten en graan, om te placeren bij ‘t boerekrediet, en voor de rest ging dat niemand aan..! 20 Hard werken en sparen bracht veel voorspoed, ’t was nodig de joêns rochten groot De jaren gingen rap, meest alles liep goed, gezegend nuus koekebrood. Ze kochten het huus, twee weiges errond, de tramstaasje met kat en muus, Lydie, zei Jef, en wees naar z’n grond, heel ’t Zwaantj’ is bijna van nuus..! 25
21 Voor z’n bij-jobtjes kocht Jef een voiture, een oerduutsche Goliath, een groot vehikel met kleine moteur, en ’s winters de batterij plat. Ze gaan niet meer lachen, zei Jef gefrustreerd, en kocht dus een Mercedes, Maar Lydie voeld’ heur nogal gegeneerd: kwam dat door het succes..? 22 Wel pa, zeiden d’joêns, we liên geen gebrek, peist ook eens aan ma’s comfort, ze sleurt al jaren bidons met mèk, in regen, sneeuw en vorst, bouwt heur een veranda, of een afdak, een plek om te werken in ’t droog! Jef boog z’n hoofd, en mompelde ja’k, hij had hem in z’n oog..! 23 Vanaf ’t jaar tsjestig was metj’ Emelie, bij dochter en schoonzeune thuis, Lydie was toen van zorgen nooit vrie, ‘t werd stilaan een eindeloos kruus. O Lydie, hoe da’j’gie dat offer bracht, van liefde het grootste bewies, wel twintig jaar en meer zonder klacht? Allene den Here is ’t wies… REFREIN (zachtjes) LA LA LA LA LA, LA LA LA LA LA TI RA LA LA LA, LA LA LA LA LA LA O MÉMÉ LYDIE, O DAG VAN GLORIE, WE ZING’N DIT FEESTLIED, IS HET NIET WONDERBAAR..! 26
24 En ’t leven droei voort, dat rusteloos wiel, de joêns volgden elk een stem: Dirk met Ann, Marc met Cecile, en Annie met Willem. Er kwamen acht kleinkinders bij de stam, hier ’t lijstje los en kriskras Saskia Stijn Katrien Dieter Bram, Katelijne Karel en Klaas...! Willem, Annie, Cecile, Marc, mémé-oma Lydie, Dirk, Ann 25 Eind’lijk een tijd aan niks meer gebond’n, een uitstaptj’ een korte reis, vergaren met de boerinnenbond, genieten spelenderwijs. En achter de messe de kaffiedust lessen, bij tante Paula Ceul’naer’ van reke tot steke de weke bespreken, met veel vriendinnen te gaar..! 26 Voor d’oudste kleinjoêns was ’t Zwaantje speciaal, een brok ongerepte natuur, zeker kenn’n ze nog wel een verhaal, van een of and’r avontuur. ’t Leven te boere is soms apart, wat doe j’ met teveel kattejoeng’n, versmoor’n in een seule, ja, ’t is hard, maar wat moe’j’r anders mee doen? 27 Graaft in Dirk z’n hof, een meter in ’t gras, je vindt er ’t skelet van een hond, deur mémé begraven als z’er babysit was, ze wond er geen doekjes rond. Het beestje was t’end’n, oud en ziek, geen veearts kon daar iets doen, en dood..? Zij er geen spel van miek, tot afgrijzen van d’joêns..! Dieter, Klaas, opa Jef, Bram, Saskia, Stijn, mémé-oma Lydie, Karel, Katrien, Katelijne 27
28 Beesten zijn geen mensen - weegt en wikt - ’t is de wet van het platteland… Voor mensen moe’j’zorgen tot hun laatste snik, leiden naar ’n overkant. Zo hè’z’ook gedaan voor pépé Jef, tot op zijne laatste dag, in ’t negentig, nog met vol besef, hij thuus ‘t grote kerstlicht zag..! REFREIN (zachtjes) LA LA LA LA LA, LA LA LA LA LA TI RA LA LA LA, LA LA LA LA LA LA O MÉMÉ LYDIE, O DAG VAN GLORIE, WE ZING’N DIT FEESTLIED, IS HET NIET WONDERBAAR..! 28
29 Toen was mémé Lydie tsjestig plus acht, dag Zwaantje, salut, lieve deugd… naar Veurne-stad, hoelang al verwacht, daar startte heur derde jeugd, vaarwel aan ’t versleten rammelend karkas, aan scheure en zwienestal, eind’lijk een huus lijk dat ’t nieuwe was, in de strate van Rozendal..! 30 Moeder, mémé, je was daar content, het was lijk een tuin van Eden J’hèt toen je zelven goed verwend, en dat was met recht en reden! Zo dicht van de mensen en alle ding’n, je zong do re mi fa sol, een nieuwe wereld die openging, je jeunde je lijk een mol..! 31 ’s Nuchtends wat huishouden, commissies doen, een babbeltje links en rechts, ’s achternoens, geef maar van katoen, aan vrienden vriendinnen gehecht, op familiefeesten altijd present, bij eenzame mensen op bezoek, ’s avonds wat teevee-amusement, of mijm’ren bij ‘t familieboek..! 32 De kleinjoêns vond’n ook een bing of een poes, en d’achterkleinjoêns (20) kropen uut, Mémé was beroemd voor heur sjuklamous, en fiengesneden vers fruut. Kerstdag en Nieuwjaar met een brief: mémé, ‘k heb je toch zo lief, ik ben je kleine hartedief, m’n spaarpot, hier, asjeblief..! 33 Maar ja, de klok tikt altijd voort, ze mag immers nooit stille staan, moest dat gebeuren, ’t ware ongehoord, toen is ’t met de wereld gedaan… Mémé, vuventnegentig, naar een flat, in Bulskamp, in het rustoord, ’t was niet gemakk’lijk, maar heur d’rovergezet, aanvaardend zwijgend akkoord… 29
34 ’t Flatj’ is nu een kamer, in veugelvlucht, de Karreweg binnen zicht, en ’t Zwaantj’ ook erachter, het stille gehucht, in gouden avondlicht.., waar heur wiege stoeg een eeuw geleên, en thans terug aan die bron, de cirkel is rond, ze moet nauwers meer heen, z’is weer waar heur leven begon… 35 Moeder-mémé, je spant de kroon, als bloeme duizendschoon, gewoon van de buiten, maar buitengewoon, ziedaar ons eerbetoon! Zorgend en wijs, een milde lach, vol waarden en geen tralala, heel je lang leven een stille kracht, o ja, vrouw zonder weerga..! REFREIN O MÉMÉ LYDIE, HEEL DE FAMILIE IS TOCH ZO PREUS WANT JE ZIJT GIE HONDERD JAAR..! O MÉMÉ LYDIE, O DAG VAN GLORIE, WE ZING’N DIT FEESTLIED, IS HET NIET WONDERBAAR..! REFREIN BIS ……………. …IS HET NIET WONDERBAAAAAAAAAR..!!! Precies een maand na haar honderdste verjaardag, op 10 september ‘22 is Lydie van ons heengegaan. Dit meldt haar familie met grote dankbaarheid voor haar honderd levensjaren. Gedicht door Jan Huyghe, Oostduinkerke, 12 juli 2022 Foto’s uit het familiearchief van Jef† & Lydie Huyghe-Coene en uit het fotoarchief van Willem & Annie Duron-Huyghe Reacties welkom bij jan.huyghe@proximus.be 30
Regionaal Landschap Westhoek organiseert, na een succesvolle editie vorig jaar, opnieuw de samenaankoop 'Behaag je tuin', waarbij inwoners uit de 14 deelnemende steden en gemeenten in de Westhoek (fruit)bomen, hagen, wilgentakken en klimplanten kunnen betellen aan een goede prijs. Voor kleine en grote tuinen! Er is voor elk wat wils: pakketten voor kleine tuinen, grote tuinen, droge tuinen, natte tuinen … Je kan zelfs een start-to-bos pakket bestellen. Het Regionaal Landschap Westhoek garandeert kwaliteitsvol, streekeigen plantgoed. De verschillende pakketten bekijken, je registreren en bestellen kan van 1 september tot 15 oktober op www.behaagjetuin.be. Het bestelde plantgoed haal je af in je eigen gemeente op zaterdag 17 december 2022. Maak een verschil “Elke tuin, groot of klein, maakt een verschil voor de natuur en het klimaat,” aldus gedeputeerde Jurgen Vanlerberghe, voorzitter van het Regionaal Landschap Westhoek. “Zo maak je een fijne plek voor vogels, bijen, vlinders en natuurlijk jezelf! Geniet van de bloesems, het fruit en de schaduw.” De actie loopt in en samen met Diksmuide, Heuvelland, Houthulst, Ieper, Koekelare, Koksijde, Kortemark, Langemark-Poelkapelle, LoReninge, Mesen, Poperinge, Veurne, Vleteren en Zonnebeke. Boom zoekt tuin Wie ondersteuning en advies nodig heeft bij de keuze, kan met concrete vragen over de bestelling en de aanplanting terecht bij het Regionaal Landschap Westhoek. De vzw organiseert gratis infosessies ‘Boom zoekt tuin’ waarbij ze adviseren hoe je je tuin kan vergroenen, schaduw creëren, regenwater bufferen … De infosessies vinden 7 keer plaats: op 15 september in Kortemark, 19 september in Heuvelland, 20 september in Veurne, 27 september in Vleteren, 29 september in Koekelare, 5 oktober in LoReninge en 6 oktober in Zonnebeke. Meer info op www.rlwesthoek.be. Succesvolle eerste editie vorig jaar Vorig jaar vond een eerste editie plaats van de samenaankoop Op de foto zie je v.l.n.r. Ann Vansteenhuyse (NME-medewerker Regionaal Landschap Westhoek), gedeputeerde Jurgen Vanlerberghe (voorzitter Regionaal Landschap Westhoek), Niels Dabaut (coördinator Regionaal Landschap Westhoek), Jessy Salenbien (schepen leefmilieu Koekelare, één van de deelnemende gemeentes), Xavier Battel (bewoner die vorig jaar een haag plantte via de Behaag je tuin campagne). ‘Behaag je tuin’. Toen bestelden meer dan 200 gezinnen heel wat plantmateriaal, goed voor 4 km hagen en houtkanten, bijna 400 (fruit)bomen, meer dan 600 klimplanten en meer dan 100 bundels wilgentakken om wilgenhutten mee te bouwen in de tuin. Het Regionaal Landschap hoopt dit jaar deze cijfers minstens te kunnen evenaren. voor meer info: contacteer Nele Saint-Germain, communicatiemedewerker Regionaal Landschap Westhoek via nele.saint-germain@rlwesthoek.be - 0495 35 13 77 31
zondag 28 augustus Feestelijk ontbijt van Ferm Na de lange corona-onderbreking heeft de enthousiaste ploeg van Ferm-Beauvoorde de draad van het feestelijk ontbijt weer opgenomen. Met een uitgebreid buffet van (h)eerlijke streekproducten hebben onze dorpsgenoten kunnen genieten van een warm en gezellig samenzijn. De vele kindjes die van het springkasteel en het mooie weer konden genieten, hebben zich ook “ferm” geamuseerd. De vele helpende handjes waren zeker welkom om alles in goede banen te leiden. © foto’s Ferm - van boven naar beneden - - Nele Verfaillie, Christine Vandecasteele, Maria Werquin, Yvette Goossens, Hilde Leyre - Claudine en Fernand Hauspie, Marleen en Geert Huyghe, Guido Dequeecker, Rita Hauspie - Flor, Stien, Leen, Louis, Jane - Ann Dequeecker, Lies Dezeure, Nathalie Cappelaere, Stein Lamers, priester Bart Devos, Didier Patou - Christine Herreman, Martine Hautekiet, Karla Desmet, Johan Hoekman, Jan Buyse, Dirk Herreman Yvette voor Ferm Beauvoorde 32
Geschenken voor bijzondere momenten LASERCUTTING EN GRAVERING | PERSONALISATIE KAREN EN HANNES / 0479 63 12 29 / 0490 64 29 32 INFO@KREA-HAUS.BE / WWW.KREA-HAUS.BE VINKEMSTRAAT 16 - 8630 VEURNE www.adviesvdb.be 0477 40 49 73 EPB & Veiligheidscoördinatie antoon.vandenberghe@telenet.be energieadvies Onledegoedstraat 37 8800 Roeselare www.apotheekbulskamp.be begeleiding advies respect zorg Vandecasteele Dirk Bulskampstraat 94 8630 Veurne 33
Op zondag 11 september 2022 is het officiële eerste werkjaar van Jeugdbrandweer Westhoek regio Westkust (De Panne, Koksijde, Lo-Reninge, Nieuwpoort & Veurne) gestart. Jeugdbrandweer Westhoek bestaat vanaf nu uit zes jeugdbrandweergroepen verspreid over de volledige hulpverleningszone. Bij een jeugdkorps worden jongens en meisjes van 12 jaar tot 18 jaar op een speelse manier ingewerkt in het brandweergebeuren. 21 ENTHOUSIASTE JEUGDLEDEN Voor de zomer werd een oproep gelanceerd om leden aan te trekken voor de nieuwe jeugdbrandweergroep. Met veel trots stelde de werkgroep 21 enthousiaste jeugdleden voor tijdens het officieel startmoment in aanwezigheid van ouders, postoversten, zoneleiding en burgemeesters te Veurne. Dankzij de financiële steun van de steden en gemeenten uit de regio, kan deze opstartende vereniging met een zeer gezonde basis zijn werking uitbouwen. Zo krijgen de jongeren alle kansen om hun engagement tot een goed einde te brengen en op 18-jarige leeftijd de overstap te maken naar de brandweer. den een 8-tal kandidaten gerekruteerd die deze belangrijke taak op zich willen nemen, naast hun bestaande engagement als brandweerman. IDEALE KWEEKVIJVER VOOR NIEUW BRANDWEERTALENT Met 5 jeugdbrandweergroepen in het hinterland (Heuvelland, Ieper, Kortemark, Poperinge en Wervik) was er een blinde vlek in de regio van de westkust. Vanuit het bureau van de vrijwilliger werd een oproep gelanceerd om instructeurs van een nieuwe jeugdbrandweergroep te vinden. Uit de posten De Panne, Koksijde, Oostduinkerke, Nieuwpoort, Veurne en Lo-Reninge wer“Als hulpverleningszone hechten wij een zeer groot belang aan een goeie jeugdwerking. Wij ondersteunen deze werking met de aankoop van kledij, oefenmateriaal en het ter beschikking stellen van lokalen en voertuigen,” aldus Majoor Kristof Dorné, zonecommandant Brandweer Westhoek. “De jeugdbrandweer is een ideale kweekvijver voor nieuw brandweertalent en een zeer belangrijke schakel in de zoektocht naar nieuwe brandweervrijwilligers. Met de opstart van deze zesde jeugdbrandweergroep onderstrepen we nogmaals ons engagement in de jeugdwerking en hopen we ook in regio Westkust binnen een aantal jaar een positieve personeelsinstroom te kunnen garanderen, net zoals onze andere brandweerposten met een jeugdbrandweergroep,” besluit Kristof Dorné. © foto’s - Brandweer Westhoek - bewerking: Stef Duron 34
Sint Omaar en de toneelmicrobe ... Dat de coronacrisis een grote impact heeft gehad op ons dagelijks reilen en zeilen, is een open deur intrappen. Ook het sociaal en cultureel leven werd niet gespaard. Toen wij einde maart 2020 startten met de eerste lezing van “De eetkamer” konden wij niet vermoeden dat een tweede lezing er niet zou komen. Na de woelige en onzekere jaren 2020 en 2021 was het de bedoeling om onze activiteiten terug op te starten in de lente 2022 met de repetities van “De eetkamer”. Maar dit toneelstuk telt een zeer grote bezetting. Zelfs met diverse dubbelrollen zijn er nog altijd circa 20 à 22 acteurs en actrices vandoen. Na twee jaar inactiviteit heeft een aantal spelers om diverse redenen afgehaakt. En nieuwe acteurs en actrices vinden, ligt niet voor de hand. Na 4 repetities hebben we uiteindelijk alles moeten afblazen omdat we meerdere rollen, ondanks verwoede pogingen, maar niet bezet kregen. Het is echter niet de bedoeling om de handdoek in de ring te werpen. Als alles loopt zoals verwacht, staan we in het najaar 2023 weer op de planken in zaal Caroline met een nieuw toneelwerk. Daarvoor zijn we op zoek naar een mooi theaterstuk met een relatief kleine bezetting. Het spreekt vanzelf dat “vers bloed” altijd meer dan welkom is: nieuwe spelers, nieuwe mensen voor de technische ploeg, nieuwe helpende handen achter de scène en tijdens de opvoeringen en nog zo veel meer … Er is licht aan het einde van de tunnel. Met enthousiasme, inzet, werkkracht en veel goesting komen we er wel. Claude De Beuckelaere 35
Het Veurnse dorp Beauvoorde vormt op 23 oktober opnieuw het decor voor de jaarlijkse Sint-Hubertusviering. Ruiters, paarden en hondenliefhebbers uit heel het land vinden ondertussen al 56 jaar lang de weg naar dit unieke gebeuren. Om 10 uur is er de misviering in de Onze-Lieve-VrouwHemelvaartkerk. Priester Bart Devos zal hier voorgaan. De mis staat in het teken van de jacht, de herfst en de natuur. Voor deze gelegenheid wordt in de offerande door de jagers een geschoten haas uit De Moeren en herfstvruchten aangeboden. De trouwe viervoeters mogen voor een keer mee de kerk in. Jachthoornblazers RALLYE YPARA luisteren de viering op. Na de mis is het tijd voor het herfstgebeuren tussen kerk en kasteel. Ook hier galmen de jachthoorns door het kasteelpark. De ruiters en paarden, zowel als de honden worden gezegend. Wie op tijd is, krijgt de kans om aan een klein jenevertje te nippen, de zegening bij te wonen en van een gewijd broodje te proeven. Dit zal de zon zeker doen schijnen. Er wordt opnieuw veel volk verwacht onder de lindebomen bij het kasteel. De ruiters en de vele koetsen maken nog een rondje vooraleer ze op wandeling vertrekken. Paarden en ruiters rijden een jachtrit naar het dorpje LES MOERES, op een boogscheut van de Franse grens. Uitgestrekte landerijen liggen open voor een vliegende galop! Op het dorpsplein van Les Moëres wacht de feestcommissie ons op met Picon. Ook de Franse ruiters en jagers zijn present. Er is animatie en hoorngeschal door de jachthoornblazers vanop de tribune naast de kerk. De hondenclub verzorgt voor baasjes en hondjes een wandeling door onze mooie streek, met misschien wel een stop met verfrissing voor honden en baasjes. Beauvoorde is het dorp van pannenkoeken, paté en kazen. Kom en geniet bij ons kasteel van dit prachtige herfstgebeuren. Rik Morlion en het Sint-Hubertuscomité heten iedereen van harte welkom. Rik Morlion - Info@morliterm.be © foto’s - Johan Verbanck en het St.-Hubertuscomité 36
37
1 Online Touch