JONG&AMBTENAAR BUREAUCRATIE ZIT JONGE AMBTENAAR IN DE WEG Als je bij een gemeente gaat werken, wie zijn dan je collega’s? Hoe ziet dan het doorsnee personeelsbestand eruit? Vind je er bijvoorbeeld veel leeftijdgenoten? H et antwoord: relatief weinig, maar er wordt door veel gemeenten hard aan gewerkt om dit te veranderen. Daarom krijg je als startende of jongere ambtenaar veel kansen en mogelijkheden. De leeftijdopbouw van gemeenten is onevenwichtig: het aandeel werknemers jonger dan 35 jaar lag er in 2019 met 15 procent stukken lager dan in de beroepsbevolking (37 procent). Er werken bij gemeenten meer medewerkers die ouder zijn dan 60 dan medewerkers die jonger zijn dan 35. Daar maken veel gemeenten zich zorgen om. Uit de Personeelsmonitor 2019 van het A&O fonds Gemeenten (een fonds dat helpt bij het ontwikkelen van gemeentelijke organisaties en bij de professionalisering van medewerkers) blijkt dat met name de uitstroom van jonge medewerkers pijn doet. ACTIEF WERVINGSBELEID In 2019 bestond 40 procent van de instroom van nieuw personeel bij gemeenten uit jongeren. Met stageplekken en traineeprogramma’s, het reserveren van geld om oudere medewerkers eerder te laten vertrekken en het creëren van specifieke startersfuncties of teams met jonge ‘friskijkers’ proberen gemeenten de instroom van jongeren te bevorderen. Ongeveer de helft had in 2019 trainees in dienst. Waarom komen jongeren niet snel zelf op het idee om ambtenaar te worden? De gemeente blijkt weinig bekend als werkgever. Ook wordt er veel waarde gehecht aan werkervaring, waardoor jongeren minder kans maken. Zo dramatisch is het overigens niet. De meeste gemeenten zeggen geen moeite te hebben jongere medewerkers te vinden. BEHOUDEN Naast het aantrekken van jongeren is het ook belangrijk om jongeren te behouden als ze eenmaal bij een gemeente werken. Van de medewerkers die in 2019 vertrokken bestond 17 procent jongeren. Hun belangrijkste reden om uit te stromen is volgens de Personeelsmonitor het door hen ervaren gebrek aan carrièreperspectief en doorgroeimogelijkheden. Vervolgonderzoek uit 2020 naar werkbeleving laat zien dat één op de negen jonge ambtenaren binnen een jaar de deur achter zich dichttrekt bij de overheid. Impact realiseren met het werk dat ze doen is voor jonge ambtenaren heel belangrijk. Ze willen dat hun werk ertoe doet en dat er iets verandert of verbetert, lees je in veel van de portretten in dit blad. In de organisatie, of in de samenleving. ‘Het verschil maken’, noemen ze dat vaak. Denk aan een beter leven voor kansarme kinderen en jongeren, een groenere stad, of het vergroten van de invloed van burgers. Bureaucratie lijkt dat vaak te verhinderen of vertragen. Daar balen sommige jonge ambtenaren zo van, dat ze opstappen. VERTREKREDENEN Verder bestaat er onvrede over de mogelijkheid om door te groeien. Ongeveer een derde van de jonge ambtenaren noemt dat als belangrijke vertrekreden. Startende ambtenaren noemen ook geregeld het geringe aantal leeftijdsgenoten onder hun collega’s als belangrijke vertrekreden. 83
84 Online Touch Home