NIEUWE INZICHTEN MASTITIS Nieuwe inzichten hertekenen de preventie en behandeling bij mastitis en andere goedaardige borstproblemen tijdens lactatie Veerle Van Bocxstaele, IBCLC, MSc, vroedvrouw Christel Geebelen, IBCLC, verpleegkundige In het voorjaar van 2022 werd zowel in het tijdschrift ‘Women’s Health’ als in het tijdschrift ‘Breastfeeding Medicine’ een nieuwe benadering van de ontsteking in de lacterende borst gepubliceerd. Beide publicaties hebben overeenkomsten maar toch ook een andere benadering en reflectie. Gezien er nog geen algemene consensus is en er nood is aan verder onderzoek om de aannames over ontsteking in de lacterende borst te staven met wetenschappelijk bewijs, wordt de inhoud van beide publicaties in dit artikel aangereikt. Ontstekingen in de lacterende borst bekeken vanuit het mechanobiologische model In het voorjaar van 2022 publiceerde Pamela Douglas, een Australische huisarts en onderzoekster, in het tijdschrift Women’s Health een reviewserie over de ontsteking in de lacterende borst en ter hoogte van de tepel. Douglas geeft aan dat ondanks meningsverschillen over borstontsteking de Engelstalige klinische protocollen tot nu toe gebaseerd zijn op het pathogeen microbiotisch-model waardoor er een overbehandeling is met antibiotica en antischimmelmedicatie, alsook medische interventies. In haar literatuuronderzoek vertrekt Douglas vanuit het mechanobiologische model en de complexiteitswetenschap om een nieuwe benadering van de classificatie, de preventie en de behandeling van borstontsteking voor te stellen in een drieledige publicatie (Douglas, 2022b). Mechanobiologische benadering van de lacterende borst Het mammaire immuunsysteem als complex adaptief systeem Het immuunsysteem van de lacterende borst mag gezien worden als een complex 29 adaptief systeem waarin meerdere bio-gedragsmatige en fysiologische systemen zijn genest die interacteren. Hierbij bevat elk adaptief systeem een groot aantal op elkaar inwerkende elementen en feedback-mechanismen. Een kleine verstoring kan in de loop van de tijd aanzetten tot sterkere en onvoorspelbare effecten. Wanneer de vele op elkaar inwerkende feedback-mechanismen er niet in slagen om stabilisatie te bereiken, ontstaan er gezondheidsproblemen. Via de opname van plasmacomponenten produceren lactocyten bestanddelen voor een voedende en immuunfactorrijke moedermelk. Het immuunsysteem van de borstklieren beschermt zowel tegen endogene weefselbeschadiging als tegen exogene infectie, en dit zowel voor de borst als voor de zuigeling. Vanuit het complex adaptief systeemdenken is een klinische ontsteking een immuunrespons op fysiologische stress, die een verstoring aanpakt om de homeostase in de lacterende borst te herstellen. Verstoringen in het immuunsysteem in de borst die leiden BVL-TIJDSCHRIFT VOOR LACTATIEKUNDIGEN 2023 JG 14 NR 1
18 Online Touch Home