CASUS SCABIËS Scabiës bij een borstvoedende moeder, wat nu? Astrid De Brabandere, verpleegkundige, lactatiekundige Bij een moeder werd tijdens de opname omwille van de bevalling scabiës vastgesteld. Zij en haar partner werden meteen behandeld en kregen de standaard hygiënevoorschriften mee om thuis toe te passen. De behandeling moest na een week herhaald worden. Voor de pasgeboren baby kreeg de moeder vanuit het ziekenhuis het advies om gedurende één week haar melk af te kolven en met het flesje te geven, om langdurig fysiek huidcontact tussen moeder en kind, en bijgevolg een besmetting van de pasgeborene, te vermijden. Dit leidde tot de vraag of dit een standaard advies is bij scabiës. Schurft of scabiës is een besmettelijke huidaandoening die door de schurftmijt veroorzaakt wordt. Dit is een spinachtig diertje dat niet met het blote oog te zien is. Ze graaft gangetjes in de opperhuid en legt daarin haar eitjes. Vaak ziet men deze gangetjes niet zo duidelijk en gaat het meer om een jeukende uitslag met rode puntjes. Het belangrijkste symptoom is jeuk die ongeveer 2 tot 6 weken na de besmetting optreedt en meestal ’s nachts het ergst is. Je kan besmet geraken door langdurig, 15 minuten of langer, of regelmatig intensief lichamelijk contact met iemand die besmet is, zoals lichamelijke verzorging, seksueel contact of door gezamenlijk gebruik van bed en kleding (Agentschap Zorg en Gezondheid). Er bestaat ook een meer besmettelijke vorm van schurft (scabiës norvegica), waarbij een kortdurend contact reeds besmetting kan geven. De schurftmijt nestelt zich bij voorkeur tussen de vingers, aan de binnenkant van de polsen, de buitenkant van de ellebogen, onder de oksels, op de billen en dijen, rond de navel, op de voeten en op de geslachtsdelen, ook de borst (Gunning et al., 2019). BVL-TIJDSCHRIFT VOOR LACTATIEKUNDIGEN 2023 JG 14 NR 1 50 Schurft geneest niet vanzelf, maar is makkelijk te behandelen. Hierbij moet het lichaam ingesmeerd worden met een crème. Het Agentschap Zorg en Gezondheid raadt een crème aan op basis van permethrine 5% of benzyl benzoaat 25%. Een alternatieve behandeling kan met orale ivermectine, maar dit is niet verkrijgbaar in België en moet ingevoerd worden. Salvastru et al. (2017) vermelden ook malathion 0,5% waterige lotion, ivermectine 1% lotion of sulfur 6-33% crème voor de behandeling. Meestal is één behandeling voldoende. Bij ernstige gevallen of bij twijfel over de correcte uitvoering van de eerste behandeling is een herhaling na 1 week aangewezen. Alle huisgenoten, met symptomen of niet, moeten behandeld worden. Daarnaast moet het beddengoed en de kledij van de drie voorgaande dagen op minstens 60°C gewassen worden. Kledij, knuffels, schoenen e.a. die niet op die temperatuur gewassen kunnen worden, kunnen 3 dagen in een dichtgeknoopte plastic zak bewaard worden. Baby’s jonger dan 2 maanden oud kunnen niet met permethrine 5% behandeld worden. Ivermectine kan volgens de meeste richtlijnen vanaf een gewicht van 15 kg gebruikt worden, hoewel Morris-Jones (2020) aangeeft dat recente studies indiceren dat ivermectine wel kan gebruikt worden onder een gewicht van 15 kg. Hij stelt wel dat bijkomende studies naar werkzaamheid en dosering vereist zijn. Voor deze kinderen is een behandeling met benzyl benzoaat aangeraden. Dit kan een magistraal bereide emulsie met 25% benzylbenzoaat TMF zijn, maar sommige bronnen raden aan om bij kinderen onder de 2 jaar een concentratie van 10% te gebruiken (Agentschap Zorg en Gezondheid). Permethrine is veilig voor gebruik tijdens
25 Online Touch Home