Het enig écht waardevolle is INTUÏTIE De intuïtieve geest is een heilig geschenk en de rationale geest, haar trouwe dienaar. We hebben een maatschappij geschapen die de dienaar vereert en het heilige geschenk is vergeten waan zinnig O ver percentages en getallen kun je interessante discussies voeren. Ik denk zelfs dat het iets verslavends heeft. Je voelt je een echte speurneus, iemand die stukje bij beetje de waarheid blootlegt. Maar wat zeggen die cijfertjes nu eigenlijk? Zijn ze wel zo nauwkeurig? Is besluitvorming op basis van zeer gedetailleerde cijfertjes nu wel het enig juiste? Of blijven de afwegingen toch mensenwerk? Politiek filosoof en promovenda aan de Universiteit van Leiden Josette Daemen schreef afgelopen december in Socialisme en Democratie (wetenschappelijk tijdschrift van de Wiarda Beckman Stichting – red.): “We moeten niet denken dat cijfertjes, metertjes en grafiekjes in staat zijn om ons te vertellen wat we moeten doen.” Waan van het model Voor het coronadebat van donderdag 20 januari jl. hadden de Kamerleden weer alle cijfertjes uit hun hoofd geleerd. 25% van de jongeren heeft psychische klachten (Fleur Agema), of 51% van de studenten (Caroline van der Plas). 2G zorgt voor een reductie van 0,7% ten opzichte van 3G (Lisa Westerveld). Mark Rutte had ‘20 tot 25% contactreductie’ beloofd bij de avondlockdown (weer Agema); was die bereikt? Rutte: “Volgens mij is dat zo, maar we gaan dat even heel precies uitzoeken.” De invoering van 1Gbeleid kan leiden tot ‘een 50% afname van bezoek aan allerlei faculteiten’, aldus minister Ernst Kuipers, waarop Tunahan Kuzu corrigeerde: “Het is 44,9% om precies te zijn.” Het is de bestuurder die de deskundige ‘corrigeert’ en laat zien dat ze haar huiswerk goed geleerd heeft, 44,9% om precies te zijn. Maar tegelijkertijd laat ze zien dat ze er geen snars van begrijpt! Modellen geven een richting aan die de intuïtie van de deskundigen bevestigd dan wel tegenspreekt. Juist in dit laatste geval gaat de deskundige in gesprek met de collega’s, met als kernvraag, klopt het model of maken wij ergens een denkfout? Einstein heeft het prachtig verwoord! Immers een model is niets anders dan gestolde ervaring uit het verleden om op basis daarvan iets zinnigs te zeggen over de toekomst. De deskundige denkt in schillen, net als van een ui, van groot naar klein. Dus, wordt het risico of de schade groter en kleiner na deze maatregel en dan de vervolgvraag: hoeveel groter of kleiner? Twee keer of drie keer? Wat zegt je gevoel, je intuïtie? De bestuurder wordt gedreven door de waan van de uitkomsten van het model. Immers, het model heeft dat uitgerekend. En ze bibberen bij probabilistische uitkomsten van deskundigen 00:26
27 Online Touch Home