LUMN N COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN COLUMN Een waterstofauto is óók een elektrische auto. Het verschil zit hem in hoe de elektromotor gevoed wordt. De stekkerauto heeft daarvoor een accupakket terwijl de waterstofauto beschikt over een brandstofcel die de getankte waterstof tijdens het rijden omzet in elektriciteit. V eel van die publicaties vallen voor mij – al tweeëneenhalf jaar een zeer tevreden waterstofautorijder – in de categorie: leuke analyse maar waardeloze conclusie. Ze leggen op zich goed uit waarom een nul-emissie waterstofauto flink duurder is dan een nul-emissie stekkerauto. De productiekosten liggen hoger en tijdens het omzetten van groene elektriciteit naar waterstof en vervolgens in de auto weer van waterstof naar elektriciteit treedt energieverlies op. Je hebt meer groene elektriciteit nodig om een waterstofauto een kilometer te laten rijden ten opzichte van een stekkerauto. Het tenenkrommende zit in de veelal getrokken premature conclusie dat het daarom met de waterstofauto niks wordt. Daarbij wordt voor het gemak aangenomen dat niemand zit te wachten op de hogere en altijd stabiele actieradius van de waterstofauto (nu zo ongeveer het dubbele dan die van een stekkerauto) en de korte tanktijd van hooguit drie minuten voor een volle tank. Post onvoorzien-onvoorzien Van al die keren die ik als financieel adviseur heb samengewerkt met professionele kostenramers, heb ik geleerd dat je, naarmate een project langer duurt en afhankelijk is van technologie die nog volop in ontwikkeling is, er verstandig aan doet om rekening te houden met onvoorziene-onvoorziene omstandig - –h eden. Toen ik dat voor het eerst zag, dacht ik de kostenramer op een per ongeluk twee keer getikt woord te hebben betrapt. Maar het bleek er bewust te staan en te refereren aan zoiets als: ‘Ik weet vrijwel zeker dat het gaat veranderen, maar nog niet hoe en in welke mate’. Het is dus eigenlijk een erkenning van dat alles wat je nu weet beperkt houdbaar is. En dan zou je toch ook een stuk behoedzamer in je conclusies moeten worden. In de transitie naar elektrische auto’s zijn talloze gebieden te bedenken waar zich ontwikkelingen kunnen voordoen die de kansen voor de waterstofauto ten opzichte van de stekkerauto flink kunnen veranderen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan het feit dat we niet weten wanneer het elektriciteitsnet voldoende verzwaard is om alle elektrische auto’s te laden, terwijl waterstof op veel meer manieren naar het tankpunt te vervoeren is. Of het feit dat Hyundai naast Toyota erop gebrand is om met waterstofauto’s definitief door te breken als toonaangevend automerk en miljarden investeert in onderzoek en ontwikkeling (wist u trouwens dat het tijdschrift Business Week in 1968 concludeerde dat het zeer onwaarschijnlijk was dat de Japanse auto-industrie erin zou slagen om ooit een serieus marktaandeel te verwerven?). En wie zegt hoelang er nog sprake zal zijn van individueel autobezit en -gebruik, nu er flink gewerkt wordt aan Mobility-as-a-Service-concepten? En wat als blijkt dat waterstof heel goedkoop geproduceerd kan worden door bijvoorbeeld woestijngebied in Noord-Afrika van zonnepanelen te voorzien? Zo kan ik nog eindeloos doorgaan, maar u heeft het beeld nu vast wel te pakken. Houd keuzes open Onze huidige energietransitie wordt vooral gestuurd vanuit overheden die invulling geven aan het publieke belang van CO₂reductie. Mijn oproep aan iedereen in het algemeen en beleidsmakers in het bijzonder is, om te blijven waken voor een level playing field voor alle technologieën met potentie om de energietransitie te laten slagen. Geef ze allemaal de kans om te lukken of te mislukken want we kunnen het ons niet veroorloven om – achteraf bezien – de beste technologie vroegtijdig afgeserveerd te hebben. Mijn werkgever Infram doet dit bijvoorbeeld al door werknemers te laten kiezen voor een stekker- of een waterstofauto. Op onze kantoorlocatie kunnen stekkerauto’s elektriciteit laden en kunnen waterstofauto’s waterstof tanken. En die keuzevrijheid heeft ook flink bijgedragen aan vergroting van de motivatie onder werknemers om de stap naar elektrisch rijden te maken. De toekomst is naar zijn aard onzeker. In onze drang naar onzekerheidsreductie ligt helaas vaak ook het vroegtijdig afknijpen van kansen besloten. Bestsellerauteur Margie Warrell zei het in 2015 al heel treffend in zakentijdschrift Forbes: ‘Het zijn degenen die bereid zijn om onzekerheid te omarmen en beslissende actie te ondernemen, riskante actie, ondanks de vele ‘onbekenden’ die de grootste beloningen zullen oogsten’. 00: 19
20 Online Touch Home