PARTICIPATIE Van gedoe naar gedragen Zoals we in het vorige artikel hebben kunnen lezen, speelt participatie een steeds grotere rol, met name bij ontwikkelprojecten binnen de woningbouw. We willen plannen maken die zoveel mogelijk aansluiten bij de belangen van alle betrokkenen en projecten realiseren die passen bij de omgeving. Dat vraagt om zorgvuldige processen. Daarom spraken we met expert Anke Siegers over draagvlak en participatie en waarom we dat beter op een andere manier kunnen doen dan we gewend zijn. Wie ben je en wat doe je? “Ik ben Anke Siegers, organisatiepsycholoog en ontwikkelaar van de Nieuwe Route, een methode voor besluitvormingsprocessen. Mijn focus ligt op het creëren van eigenaarschap en draagvlak in complexe situaties. Daarbij draait het niet alleen om de uitkomst, maar ook om hoe mensen samen tot beslissingen komen. Door deze aanpak ontstaat vertrouwen en samenwerking, wat vooral belangrijk is in processen waarbij veel verschillende belangen spelen, zoals bij woningbouw.” “De Nieuwe Route is dus een radicaal andere aanpak, waarbij betrokkenen op alle niveaus worden meegenomen in het proces. Het is niet makkelijker of sneller dan de traditionele aanpak, maar het leidt wel tot minder gedoe en een gedragen besluit.” Wat maakt dat de systemen die we al jaren gebruiken niet meer werken? “Onze traditionele besluitvormingsmodellen zijn sterk hiërarchisch. Een kleine groep neemt besluiten voor een grotere groep, en dat lijkt misschien snel en efficiënt, maar in de praktijk veroorzaakt het juist weerstand en vertraging. Mensen voelen zich niet gehoord of serieus genomen, wat leidt tot juridische procedures of protesten. Maar er speelt meer: de ontzuiling van onze samenleving heeft ervoor gezorgd dat mensen zich niet langer vertegenwoordigd voelen door traditionele structuren. Vroeger vertrouwde men op een zuil, zoals een politieke partij of een kerk, om hun belangen te behartigen. Nu voelen mensen die vertegenwoordiging niet meer en willen ze direct invloed hebben.” Kun je uitleggen wat de Nieuwe Route anders doet? “De Nieuwe Route draait om het betrekken van alle belanghebbenden vanaf het allereerste moment. Het proces begint met het vaststellen van heldere kaders, bijvoorbeeld rondom budget of regelgeving, zodat iedereen weet wat er mogelijk is. Daarna komen alle betrokkenen samen om binnen die kaders gezamenlijk tot een gedragen plan te komen. In tegenstelling tot de traditionele route, waarbij een kleine groep besluit en anderen pas later worden gehoord, zorgt dit proces ervoor dat er minder weerstand ontstaat. Bij het Sionsberg-project in Dokkum hebben we deze methode toegepast met meer dan 300 mensen, wat resulteerde in een plan waar iedereen achter stond.”
51 Online Touch Home