sterke overheid Cis aarzelt niet om het succes van de lokale overheid te benadrukken. ‘Als het er echt om gaat, blijken gemeenten heel belangrijk. Voor mij was dat natuurlijk niet nieuw, maar ik vind het wel belangrijk om te laten zien hoe wij onze rol de afgelopen coronaperiode hebben ingevuld. Landelijk werden de kaders neergelegd, op gemeentelijk niveau werd het uitgevoerd. We hebben bewezen dat we van alles konden organiseren: regelingen, loketten, aandacht voor kwetsbare groepen... Waarom dat zo goed liep? Er was urgentie en focus.’ stortvloed aan verwachtingen De samenleving is gebaat bij zo’n overheid, denkt Cis. ‘Als je aan mensen vraagt wat ze van een overheid verwachten, dan zeggen ze allemaal: simpele taal, eenvoudige procedures, snelle doorlooptijden, dat er naar me geluisterd wordt. Zie mij als mens en verdiep je in mijn leefwereld, dat is echt wat mensen willen. Buiten coronatijd is dat veel lastiger. Als ambtenaar is het behoorlijk complex om te ‘dealen’ met de enorme hoeveelheid verwachtingen van burgers. Er wordt een stortvloed aan vragen, wensen en verwachtingen afgevuurd op de lokale overheid. Afkomstig van een diverse bevolking met heel verschillende wensen die vaak ook nog tegenstrijdig zijn. Dit palet aan diverse verwachtingen en wensen is heel legitiem, maar we moeten altijd naast de individuele belangen een volledige belangenafweging maken. En dus stellen we ook voortdurend mensen teleur. Tel daar alle nieuwe uitdagingen en taken die op ons afkomen bij, en je snapt welke geestelijke flexibiliteit er van de ambtenaar gevraagd wordt: de inburgeringswet, de digitalisering, de energietransitie, klimaatadaptatie... Er ligt veel op ons bordje, hoor.’ 10 | de overheid moet haar burgers weer gaan zien Het zou Zaanstad enorm helpen als de rijksoverheid de rol van de lokale overheid zou herwaarderen. ‘En dat geldt denk ik voor alle gemeenten. We staan voor grote uitdagingen, maar hebben maar weinig financiële armslag. Veel minder dan de Rijksoverheid. Voor de uitvoering van de klimaatopgave hebben we tot nu toe geen extra geld gekregen. Maar er wordt wel veel van ons verwacht. Wij hebben er bovendien last van dat de ministeries erg verkokerd werken. Daarnaast is het zuur dat juist de sectoren zorg, onderwijs en politie voor miljoenen geknepen zijn. Als de afgelopen tijd iets heeft aangetoond, dan is het wel dat juist zij hard nodig zijn in een vitale samenleving.’ prioriteren De financiële situatie in Zaanstad is echt wel nijpend, verzucht Cis. ‘En daarvoor kijken we niet alleen naar de Rijksoverheid. Daar hebben we zelf natuurlijk ook een verantwoordelijkheid. Onze begroting laat het niet toe om ‘alles’ te doen. We moeten flink bezuinigen, zitten in zwaar weer. Ik ben geen voorstander van de kaasschaaf, dus de uitdaging is om te kijken wat er anders kan of helemaal niet meer. We zullen keuzes moeten maken, waarbij de ambtelijke organisatie de opties en effecten voorlegt aan het bestuur, dat daarover besluiten kan nemen.’ Het helpt, denkt Cis, als de gemeente aan de voorkant goed uitlegt wat burgers wel en niet kunnen verwachten. ‘En dat dan uiteraard in duidelijke taal, en door ook te luisteren naar wat mensen daarvan vinden en niet alleen te zenden. Ik stuur zelf soms brieven aan inwoners terug naar de betrokken ambtenaar met het verzoek het anders te doen. Duidelijker. Het moet allemaal veel minder ambtelijk.’ In haar eigen gemeente Zaanstad lukt dat laatste behoorlijk goed in het sociaal domein. ‘Ik ben er trots op dat we daar zo ver zijn
11 Online Touch Home