techtalk De risico’s bij onveilig gebruik van accu’s Een accu is een belangrijk onderdeel van een boot, al is het maar om de witte wijn koel te houden. Gebruikers die zich niet realiseren dat de stroom niet ‘uit de muur’ komt zoals thuis, kunnen in hun onwetendheid grote risico’s lopen. Zeker bij het verhuren van jachten aan niet-ervaren watersporters verdient dit onderwerp aandacht. Voor hun eigen veiligheid en de gemoedsrust van de verhuurder. Batterijen in serie geschakeld. Batterijen parallel geschakeld. Recent werden we geconfronteerd met een triest bootongeval waarbij mensen overleden als gevolg van het ‘gassen’ van een accu. Hierbij kwam het zeer giftige en dodelijke waterstofsulfide vrij. Hoe kon dit gebeuren? In dit artikel duiken we in de techniek die met de accu samenhangt. Accu’s zijn er in allerlei soorten, maten en capaciteit. De meest toegepaste batterij is de loodzwavelzuuraccu in de categorie ‘natte batterijen’. Daarnaast zijn er nog ‘droge accu’s zoals de lithium-ion batterijen, elk met hun specifieke eigenschappen. We beperken ons in dit artikel tot de natte batterij. Welk vermogen een accu moet hebben, wordt bepaald door het opstellen van een energiebalans. Hierbij worden alle verbruikers aan boord opgeteld zodat bekend is hoeveel stroom het systeem moet kunnen leveren. Dit wordt uitgedrukt in ampère-uur. Zolang er geen (grote) verbruikers worden toegevoegd, zijn ‘vraag en aanbod’ in evenwicht. Problemen kunnen ontstaan als er verbruikers worden toegevoegd en de beschikbare capaciteit niet wordt aangepast. Zo komt het in de praktijk voor dat huurders van een jacht huishoudelijke apparaten aan boord brengen die niet bij de standaarduitrusting van het gehuurde jacht horen. Deze apparaten kunnen zoveel stroom uit de accu’s trekken dat die te ver ontladen worden. Dit in combinatie met (normale) veroudering kan ertoe leiden dat de batterijen bij aansluiting op de walstroom waterstofsulfide afgeven. Dit gas ruikt naar rotte eieren maar bij hogere concentraties raakt het reukvermogen aangetast en is het niet meer te ruiken. Juist dan wordt het erg gevaarlijk en kan bij niet ingrijpen de dood snel volgen. Zeker ook omdat dit gas zwaarder is dan lucht waardoor het niet ‘vervliegt’ maar zich onderin de boot verzamelt en niet weg kan. Geen idee Jan Huibers van Yachtcharter Huibers ziet in zijn dagelijkse praktijk dat sommige huurders bijvoorbeeld een extra koffiezetapparaat of elektrische barbecue meenemen. Huibers: ‘Huurders hebben soms geen idee dat een boot in feite een zelfvoorzienende eenheid is en ze niet zomaar allerlei verbruikers kunnen toevoegen zonder dat dat effect heeft op de elektrische installatie. En het belangrijkste: dat dit grote veiligheidsrisico’s met zich mee kan brengen. We zijn verplicht huurders hier met klem op te wijzen. Vandaar ook dat ik werk met een monitoringsysteem waarbij ik de essentiële data van de gehuurde boot op afstand kan volgen en zo nodig kan ingrijpen. Dat heb ik inderdaad een paar keer moeten doen om de huurder tegen zichzelf te beschermen.’ 30 HISWA MAGAZINE | 05 2021
31 Online Touch Home