techtalk Energieverbruik en comfort aan boord Watersporters willen steeds meer comfort aan boord, zoals meer leefruimte. Die ruimte moet uit de lengte, breedte en hoogte van een romp komen. Daarnaast spelen energieverbruikers een rol bij comfort aan boord. Voor de voortstuwing van het geheel is motorvermogen nodig. Hierbij zijn de hydrodynamische eigenschappen van een onderwaterschip belangrijk maar ook de wens van de klant. In deze TechTalk gaan we in op de vraag hoe zich dat verhoudt dat ten opzichte van de wens spaarzaam met energie om te gaan en emissies te beperken? Naar de weerstand van rompen door het water wordt al ruim een eeuw onderzoek gedaan. Weerstand wordt onder andere bepaald door het gewicht, de lengte, breedte en de verhouding daartussen. Als we een meest optimale romp zouden tekenen om zo min mogelijk weerstand te verkrijgen, dan is deze romp ten opzichte van de motorjachten die tegenwoordig gebouwd worden, lichter, langer en smaller. De vorm van een romp is dus altijd een compromis want een klant heeft uiteraard ook wensen ten aanzien van het volume van het interieur en het materiaal waarvan de romp is gebouwd Hydrodynamische efficiëntie Een andere manier om hiernaar te kijken is om de (hydrodynamische) efficiëntie van een jacht als uitganspunt te nemen. Dus niet bij aanvang kijken naar de grootte van de boot, maar naar de grootte van het gewenste interieur en vervolgens pas de romp vorm te geven. Dat leidt er in de meeste gevallen toe dat het gewenste jacht groter (en dus duurder) wordt dan in eerste instantie werd gedacht. En daar zit het probleem: eigenlijk willen klanten meer comfort op een bepaalde lengte voor een bepaalde prijs dan een zo optimaal mogelijke romp toestaat. We zien dan ook dat rompen breder en hoger zijn geworden ten opzichte van de lengte in vergelijking met een aantal jaren geleden De rompvorm is een belangrijke factor bij de te verwachten weerstand. Uiteraard is de rompvorm hierbij een belangrijke factor. Het maakt veel uit of er sprake is van een knikspant-, multiknik- of rondspantvorm voor wat betreft de te verwachten weerstand. Een knikspant biedt meer binnenruimte dan een rondspant van dezelfde lengte maar ook meer weerstand. Verder is de overbrenging van energie door de schroef naar het water een belangrijk element: het omlaag brengen van de schroefbelasting leidt tot een verhoging van het rendement. 1) Rondspant romp in aanbouw. Slow steaming Dan het motorvermogen. Als we uitgaan van dieselmotoren hebben veel motorjachten meer vermogen aan boord dan nodig is voor het behalen van de rompsnelheid. Harder varen dan de rompsnelheid heeft voor een water verplaatsende romp niet zoveel zin; de energie om een boot door zijn rompsnelheid heen te duwen wordt voornamelijk omgezet in golven. Op dit gebied valt er nog veel te verbeteren, maar het lijkt vooral een ‘psychologische component’ te zijn bij de klant. Extra vermogen wordt vaak gezien als extra veiligheid of zekerheid. Te grote motoren worden meestal niet voldoende belast, draaien vaak niet op het efficiëntste toerental en verbruiken zo meer brandstof dan eigenlijk nodig is om het jacht de nodige voortstuwing te geven. We zouden verwachten dat door de actuele discussie rondom het klimaat en energie, consumenten meer ontvankelijk zijn voor argumenten die leiden tot minder en efficiënter energieverbruik. Hier liggen echter nog veel verbeterkansen. De branche kan een steentje bijdragen door het geleverde en gevraagde vermogen goed op elkaar af te stemmen. In de commerciële beroepsvaart wordt 28 HISWA MAGAZINE | 06 2021
29 Online Touch Home