techtalk Mast en verstaging, een lekker stel De mast en de verstaging hebben vele krachten en weersinvloeden te verwerken. Watersporters hebben niet altijd oog voor het onderhoud dat nodig is om de tuigage veilig te houden. Als er iets afbreekt, kan de schade aanzienlijk zijn. HISWA-RECRON ontwikkelde in samenspraak met jachttuigers een standaard controlelijst tuigage. Daarnaast is er een training tuigage; de inschrijving hiervoor staat weer open Tekst: Michaël Steenhoff De checklist tuigage is bedoeld om op een gestructureerde wijze het staand want, lopend want en de (aluminium) mast op gebreken te controleren. Alle onderdelen komen hierbij aan bod. Uiteraard vraagt het een geoefend oog om alles goed te kunnen beoordelen. De checklist is ingedeeld in de onderdelen: mast, giek, spiboom, staand want, lopend want, rolreefsystemen, dekbeslag en algemene indruk. De inspectie-intervallen voor de tuigage zijn afhankelijk van het type zeiljacht, van het vaargebied en van het gebruik. In een matrix zijn de aanbevolen intervallen opgenomen voor de inspectie van een gedemonteerde ‘liggende mast’ en een ‘staande mast’. Voor een staande mast geldt in het algemeen het advies dat die in elk geval na 7 jaar geïnspecteerd moet worden en na een periode van 15 jaar afgenomen voor verder onderzoek. Voor de verstaging en lopend want is het advies de verstaging na een periode van 15 jaar of 20.000 zeemijl te vervangen en jaarlijks te inspecteren. Natuurlijk wordt er goed gekeken naar de leeftijd van het jacht en de tuigage, en hoe de boot gebruikt wordt. Zo worden zeilgebieden onderscheiden in oceaan, kust of binnenwater. Watersporters kunnen aangeven hoeveel zeemijlen per jaar ze varen; in de categorieën 500-1000, 1000-2000 of meer dan 2000 De checklist is ingedeeld in: mast, giek, spiboom, staand want, lopend want, rolreefsystemen, dekbeslag en algemene indruk. zeemijl per jaar. Daarbij geldt ook: varen ze alleen recreatief, varen ze af en toe een wedstrijd of varen ze alleen wedstrijden. Al deze factoren hebben invloed op de slijtage van alle componenten van de tuigage. Training tuigage Om op de juiste wijze met de checklist te werken, ontwikkelde HISWA-RECRON een training tuigage. Die wordt verzorgd door Pieter Kok van Rake Rigging. In deze training wordt ingegaan op onderwerpen als typen tuigage en de combinatie met de boot, het staand en lopend want, furling systemen, elektronica en zeilen. Waarom ook de zeilen van belang zijn, leggen zeilmakers Martin Baas en Lars van Stekelenborg van Hagoort Sails uit: “Het type doek dat je voor een zeil gebruikt, heeft invloed op de krachten die op de tuigage komen te staan. Je kunt je voorstellen dat laminaat zeilen die veel in de wedstrijdzeilerij gebruikt wor22 HISWA MAGAZINE | 06 2025
23 Online Touch Home