p a r t n e r I B M ‘lean & mean’ maken Om te bewijzen dat zoiets kan nam IBM het dit voorjaar in de VS op tegen de twee beste spelers van het TV-spel Jeopardy, dat om feitenkennis draait. Met duizenden analysemodellen en een flinke hoeveelheid ongestructureerde gegevens uit databases en krantenberichten wist de IBM-computer het spel te winnen. Proactief Net zo min als hét bedrijfsleven bestaat, kun je praten over dé overheid. De toepassingsmogelijkheden van analytics variëren dus. Teerlink noemt een aantal gebieden waar voordelen te behalen zijn. “Het eerste is het realiseren van kostenefficiëntie in informatiebeheer. De projecten kunnen kleiner en goedkoper. Daarnaast verbeter je met analytics de efficiëntie van de primaire processen; minder data en informatie vergaren, maar ook minder mensen die spreadsheets heen en weer sturen. Ten derde kan analytics dienen voor het valideren en proactief neerzetten van beleid. Niet zozeer ‘wat is er gebeurd’, maar ‘wat is de trend en wat gaat er gebeuren’.” Een goede aanpak is doorgaans toegespitst op een beperkte problematiek, vindt Teerlink. “Het New York Police Department kan nu over verschillende stadsdelen en bronsystemen heen constateren of er een patroon zit in wat mensen uithalen. Zo kan sneller geanticipeerd worden op crimineel gedrag. Dat alles is gebeurd zonder aan de operationele bronsystemen te tornen.” Het aanzwengelen van de inzet van analytics moet (net als in het bedrijfsleven) wel van bovenaf gebeuren. Als een kleine afdeling het initiatief neemt en succes heeft gaat daarna een andere afdeling precies hetzelfde doen, omdat niemand de drijfveer heeft om het integraal aan te pakken. Voorbeeld Een voorbeeld dichter bij huis. “De meeste gemeenten weten niet zeker hoeveel inwoners ze hebben. Niet iedereen zit juist in het GBA, want niet iedereen meldt zich. Dat kan gelden voor expats, tijdelijk inwonenden die min of meer permanent worden, of gewoon mensen die in een sociaal gat zijn gevallen. Nummer 1 - januari 2012 IBM heeft twee papers uitgebracht over het onderwerp analytics, die te downloaden zijn van de IBM-website: • The power of analytics for public sector - Building analytics competency to accelerate outcomes • Customer analytics pay off - Driving top-line growth by bringing science to the art of marketing 57 Maar er zijn andere bronnen, want ze betalen wel wegenbelasting, inkomstenbelasting, de huur, WOZ, waterschapsbelasting, energierekeningen enzovoort. Tel die dingen bij elkaar op en je komt tot een redelijk goede telling. Veel beter dan de steekproef die nu gemeengoed is.” Het programma Compacte Rijksdienst van de Nederlandse regering biedt ook perspectieven voor een analyticsaanpak, denkt Rob Nijman, plaatsvervangend directeur Overheid van IBM Nederland. “Dan gaat het ook over de bedrijfsvoering van de overheid zelf en hoe die met ICT, financiën, HR enzovoort omgaat. Je kunt de koninklijke weg bewandelen door de systemen van die elf ministeries en al die uitvoeringsorganisaties eerst te harmoniseren. Óf je kunt een weg als deze kiezen, waarbij je op een andere manier naar de data van die organisaties kijkt en probeert er op die manier een compacte rijksdienst van te maken. Dat lijkt me een heel beloftevol verhaal.” Het onderwerp zou dus door een van de CIO’s in de Interdepartementale Commissie van CIO’s (ICCIO) opgepakt kunnen worden. Talent Teerlink ziet ten slotte nog een bijkomend voordeel van analytics: het vasthouden van goede ambtenaren. “Als je als ambtenaar coole dingen kunt doen met gegevens en daardoor sneller beleidsmatig bezig kunt zijn, is het dan niet opeens een stuk aantrekkelijker om bij de overheid te werken?”
58 Online Touch Home