Open source ‘Nederlandse Opensourcewerken zou de norm moeten zijn bij de overheid. Het Rijk is daarvoor al een paar jaar bezig met beleid, maar echt lekker komt het nog niet van de grond. Waarom gaat het zo moeizaam? Volgens Sander van der Waal, onderzoeksdirecteur bij Waag is er vooral een cultuuromslag nodig. pen source houdt voor overheden in dat ze zoveel mogelijk de broncode van software die met publieke middelen wordt ontwikkeld publiekelijk delen. Dit kan volgens het kabinet leiden tot een groter vertrouwen van inwoners in de digitale diensten van de overheid. Daarnaast zal de overheid zelf aantrekkelijker worden als werkgever, zodat ze meer digitale talenten kan aantrekken, en ontstaat er meer overheidsbrede samenwerking en innovatie. Ook zullen overheden door meer open te werken minder afhankelijk worden van leveranciers. O Door Pieter Verbeek Beeld Shutterstock/iBestuur 42 Twee jaar geleden presenteerde het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) daarover het kabinetsstandpunt ‘Open, tenzij’. Opensourcewerken betekent dat, naast het publiceren van broncode, er samenwerkingsmodellen worden opgezet met partijen van buiten de overheid. Hierbij wordt het proces van het ontwikkelen van software transparant en zijn er mogelijkheden voor andere partijen om mee te denken, ontwerpen en ontwikkelen aan de software. Open source is op deze manier niet marktverstorend, maar zelf een markt waar allerlei, deels commerciële, partijen met elkaar samenwerken aan initiatieven. Het succes van de projecten van de Apache Software Foundation laat zien dat zelfs bedrijven die elkaars concurrent zijn succesvol kunnen samenwerken op opensourcebasis. Ondanks dat er allerlei stappen zijn gezet, is opensourcewerken nog lang niet de norm binnen de overheid. Daarom heeft Berenschot afgelopen najaar een adviesrapport gemaakt in opdracht van BZK waarin het organisatieadviesbureau een afwegingskader en een invoeringsstrategie meegeeft. Het afwegingskader kan overheidsbreed worden ingezet en biedt houvast. Belangrijkste hierin is dat ‘Open, tenzij’ juridisch wordt onderbouwd vanuit de Wet open overheid. Broncode van de overheid is immers overheids informatie. Ook geeft
43 Online Touch Home