e Podium ectief passende methode voor deze reflectie die voor ons in de werkagenda ontbreekt. Ons perspectief op ethiek Bij digitaliseringsprojecten stellen wij doorgaans drie vragen, om simpel te beginnen, die kunnen worden uitgewerkt tot complexere en gelaagdere vraagstukken. Deze drie vragen zijn: Kan het?; Mag het?; Is het wenselijk? De eerste vraag is een technologische vraag. Technologie kent mogelijkheden en beperkingen. De kunst is om niet mee te gaan in de ‘hype’ en tegelijkertijd niet te angstig te zijn, maar een reëel perspectief te vormen op de kansen en de tekortkomingen. Die hebben immers ethische consequenties. De tweede vraag betreft de vraag naar randvoorwaarden, denk Nummer 45, januari 2023 aan wetgeving die kaders biedt waarbinnen digitaliseringsprojecten mogen plaatsvinden. Ook dit brengt al ethische vragen met zich mee, hoe je verantwoord met dergelijke kaders kan omgaan of daar invulling aan kan geven. De laatste vraag betreft de vraag wat het betekent om dergelijke middelen in te zetten en wat de maatschappelijke impact dan is. Hierbij spelen waarden een rol, net zo goed als een inschatting van de (on)voorziene gevolgen, niet alleen voor de direct betrokkenen maar ook op maatschappelijk niveau en met oog voor langetermijngevolgen. Hoewel deze vragen ook terugkomen in de werkagenda, ligt de focus daarin op ‘het creëren van duidelijkheid’ en het reeds beantwoorden van deze vragen. Dit sluit aan bij de tendens die we teruglezen om ethiek zo ‘concreet’ mogelijk te maken en 99
100 Online Touch Home