NAVIGEREN DOOR Innovatie en Flexibiliteit in de Logistieke Sector 2023 was opnieuw een interessant jaar voor de logistieke vastgoedmarkt. Ondanks dat de vraag naar logistiek vastgoed wat is afgenomen, zijn de vooruitzichten voor 2024 goed. Daarnaast zijn er diverse ontwikkelingen in de logistieke sector waarbij innovatieve oplossingen nodig zijn, om de logistiek sector goed te laten blijven draaien. Denk hierbij aan netcongestie in combinatie met de aankomende invoering van zero-emissiezones. In dit artikel gaat Dynamis Logistiek in op de marktontwikkeling 2023/2024, de ontwikkelingen in de gebruikers van logistiek vastgoed. Tot slot kijken we naar de invloed van AI op de logistieke sector. Waar staat de logistieke markt nu De afgelopen jaren stond de logistieke vastgoedmarkt in het teken van gebrek aan hoogwaardig aanbod. Het tekort is in 2023 licht afgenomen door een lagere vraag naar logistiek vastgoed, voornamelijk naar XXL logistiek. De impact van de schaarste was zichtbaar in de ontwikkeling van de huurprijzen. Waar de gemiddelde gerealiseerde huurprijs in 2021 nog €56 per m2 was, was deze in 2023 gemiddeld €62 per m2 , blijkt uit analyse van Dynamis Logistiek over transacties vanaf 5.000 m2 . Voor 2024 verwacht Dynamis Logistiek dat de huurprijzen verder stijgen naar gemiddeld €65 per m2 per jaar, een groei van ruim 5 procent. De belangrijkste reden hiervoor is de aanhoudende schaarste. Daarnaast zorgen hogere bouw- en grondkosten en infl atie ook voor stijgende huurprijzen. De groei van huurprijzen zal in het aankomend jaar niet zorgen voor terughoudendheid onder logistieke gebruikers, mits ze er hoogwaardige logistieke ruimte voor terug krijgen. Gebruikers in de logistieke sector In 2023 is het totaal aantal opnames van logistiek vastgoed gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. Dit is voornamelijk het gevolg van het gebrek aan hoogwaardig aanbod. Naast de verandering van het aantal transacties zien we ook een verandering in het type gebruikers dat actief is op de logistieke markt. Het aandeel opgenomen logistieke ruimten door partijen die alleen actief zijn Nederland is in 2023 gestegen. Daar tegen over is het aandeel opnames door multinationale logistieke dienstverleners verder gedaald naar minder dan 10%. Deze verschuiving heeft ook te maken met de ingebruikname van kleinere logistieke ruimten in 2023, die onder kleinere ondernemingen meer in trek zijn. Bij gebrek aan grondposities en aanbod in de bestaande bouw zien we dat ook productiebedrijven met een (kleine) logistieke Aandeel logistieke gebruikers verdeeld naar schaalniveau 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 48% 43% 51% 13% 17% 44% 35% 2021 2022 8% 41% Uitleg typen gebruikers: Nationaal: Alleen logistiek vastgoed in Nederland in gebruik; Multinationaal: Logistiek vastgoed in Nederland én enkele omliggende landen in gebruik, alleen binnen Europa; Internationaal: Logistiek vastgoed in verschillende continenten in gebruik. 2023 functie, logistieke gebouwen in gebruik nemen waar ze hun productie onderbrengen in een logistieke ruimte. Dit zijn veelal regionale bedrijven met een Europese markt en dus niet de multinationale logistieke bedrijven. Wanneer we naar de spreiding van de logistieke transacties kijken in Nederland in 2023, zijn er op het eerste oog geen uitzonderlijke ontwikkelingen te zien anders dan dat de meeste transacties plaatsvonden op of rondom logistieke hotspots. Als we in detail inzoomen op de locaties van de transacties dan zijn er wel enkele duidelijke verschillen zichtbaar tussen de verschillende type gebruikers. Zo valt het op dat nationaal georiënteerde logistieke dienstverleners gemiddeld genomen een stuk verder van een snelwegoprit zitten dan andere type gebruikers. Kijkend naar de afstand tot de dichtstbijzijnde haven zijn het juist internationale logistieke dienstverleners die er gemiddeld het verst van af zitten. Multinationale logistieke dienstverleners zitten hier het dichtstbij. Dit betekent dat multinationale dienstverleners de meeste waarde hechten aan directe ontsluiting met de snelweg en de haven. DYNAMIS LOGISTIEK
47 Online Touch Home