Esmer en Wanja zijn beiden geboren in Azerbeidzjan, maar ook allebei van Armeense afkomst. Van oudsher was Armenië een koninkrijk dat zich uitstrekte van de Middellandse Zee tot aan de Kaspische Zee. In 301 was het het eerste land ter wereld dat het christendom als staatsreligie aannam. Maar zoals zo vaak in de geschiedenis: meerdere keren werd Armenië geannexeerd door andere landen. Vele keren ontworstelde Armenië zich weer aan de overheersing van buitenaf, maar één van de gevolgen was ook dat veel Armeniërs in de loop der tijd gevlucht zijn of ergens anders zijn gaan wonen. Het grote dieptepunt in de geschiedenis van het land is de Armeense genocide: tijdens de eerste wereldoorlog werden in 1915 anderhalf miljoen Armeniërs door een groep Turkse officieren vermoord of op de vlucht gedreven, waarbij ze door uitputting en honger stierven. Ook voorouders van Esmer werden slachtoffer van deze volkerenmoord. In 1920 kwam Armenië onder Russisch gezag. Dat is ook de reden dat Esmer en Wanja behalve Armeens, ook Russisch spreken. Je móést wel Russisch kunnen spreken, verduidelijkt Wanja, anders kreeg je geen werk. Esmer en Wanja en hun vier jonge kinderen woonden in de jaren tachtig van de vorige eeuw – evenals vele andere Armeniërs – in NagornoKarabach, een autonome regio binnen het gebied van Azerbeidzjan. In 1988 braken er voor Nagorno-Karabach echter donkere tijden aan. De christenen en de moslims werden van goede buur elkaars vijand, er kwam politieke instabiliteit en uiteindelijk ontstonden er hevige gevechten. Op een gegeven moment was alles om hen heen afgebrand en kapotgeschoten. Na acht jaar oorlogs- en bommengeweld besloten Esmer en Wanja te vluchten. In eerste instantie is het gezin in een auto naar Rusland gevlucht. Met achterlating van alles wat ze hadden. Een foto van vroeger? Esmer schudt haar hoofd: ze hebben helemaal niets mee kunnen nemen. In Rusland zijn ze zes maanden opgevangen door kennissen – ook Armeniërs. Wanja mocht in Rusland echter niet werken, en voor hun kennissen was de opvang van een gezin met vier jonge kinderen natuurlijk ook geen sinecure. In november 1999 komen Esmer en Wanja met de kinderen in Nederland aan. Ze hadden er voor gekozen om naar Nederland te gaan, omdat ze hadden gehoord dat je daar een veilige toekomst kon opbouwen, ook met het oog op de kinderen. Mandeguod 9
12 Online Touch Home