Nummer 3 / juni 2020 3 Nieuwsbrief Wijken en dorpen Buurt-, wijk- en dorpshuizen mogen weer open Halverwege maart moesten de buurt-, wijk- en dorpshuizen hun deuren sluiten ter voorkoming van verspreiding van het Covid-19 virus. Hiermee verloren veel bewoners hun vaste ontmoetingsplek en konden activiteiten niet doorgaan. Besturen en vrijwilligers hadden allerlei vragen zoals “wat voor consequenties heeft het financieel?”, “Hoe kunnen we bewoners toch nog iets bieden?” Zowel de besturen als de gemeente en ondersteunende organisaties als Doarpswurk en het SBO zijn hier mee aan de slag zijn gegaan. Doarpswurk organiseerde digitale bijeenkomsten waar veel animo voor bleek te zijn. Besturen konden daar hun vragen stellen, zorgen uitspreken, maar elkaar ook tips geven. Ook heeft Doarpswurk een rapport opgesteld op basis van een gehouden enquête onder de buurt-, wijken dorpshuizen in heel Friesland, waarin de gevolgen van de Coronacrisis voor de buurt-, wijk- en dorpshuizen verwoord zijn. Dit rapport kunt u vinden op de website van Doarpswurk. In goede navolging van Doarpswurk organiseerde de gemeente ook een tweetal digitale bijeenkomsten, die voor zowel de besturen als de gemeente veel informatie opleverden. 1 Vanaf 1 juni mogen de buurt-, wijk- en dorpshuizen weer open. Zij het onder bepaalde voorwaarden zoals maximaal 30 bezoekers per gebouw en 1,5 meter afstand houden. Een aantal besturen is voortvarend en succesvol weer van start gegaan, wat door bewoners erg gewaardeerd wordt. Vanaf 1 juli zullen de maatregelen (hopen wij) weer wat versoepeld worden. Zoals het nu staat, zijn dan 100 bezoekers per gebouw toegestaan. De 1,5 meter afstand zal blijven gelden. Wij hopen natuurlijk dat de positieve trend zich voortzet en dat u uw buurt-, wijk- of dorpshuis in elk geval in het nieuwe seizoen weer openstelt voor bewoners. Dat wordt misschien anders dan gebruikelijk, maar ook dan zijn er vast mogelijkheden om dit te realiseren. Begin september zal de gemeente nogmaals een digitale bijeenkomst organiseren om van u te horen hoe het gaat, waar u tegenaan loopt, etc. Op 12 juni heeft het kabinet besloten om buurt-, wijk- en dorpshuizen toe te laten tot de TOGS regeling. Voor meer informatie hierover kunt u de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) raadplegen op www.rvo.nl/subsidieen-financieringswijzer/togs. Wij wensen alle besturen een mooie zomer toe en veel succes bij het (her)openen van uw buurt-, wijk- of dorpshuis. Mocht u vragen hebben kunt u deze uiteraard kwijt bij uw wijk- of dorpenmanager. Gemeente Leeuwarden / nieuwsbrief 3: Wijken en dorpen / juni 2020
Nieuwe vormen van overleg De buurt en dorpskamers We zijn inmiddels 14 weken onderweg in Corona-tijd. We houden 1,5 meter afstand en werken veel (of alleen maar) thuis. Dat betekent iets voor het contact en het overleg dat we vanuit de gemeente met u onderhouden. Het betekent ook iets voor het contact dat u in uw eigen wijk of dorp met elkaar heeft. Wat gewoon is gebleven is het contact dat normaal gesproken ook al via de mail of telefoon verloopt. Nieuwe vormen zijn bijvoorbeeld de online vergadering, de online inloop-bijeenkomst, of een webinar. Vanuit de gemeente hebben we bijvoorbeeld online met de buurt- en dorpshuizen gesproken over het opnieuw opstarten per 1 juni jongstleden: ”wat mag wel, wat mag niet en hoe regel je dat”? Ook hebben we ervaring opgedaan met een digitale inloop-bijeenkomst over De Hem (Zuidlanden), en een digitale bijeenkomst over de Sociale Basis. We spreken elkaar het liefst live, maar we zien toch ook positieve kanten aan deze digitale mogelijkheden. Het is namelijk heel gemakkelijk om deel te nemen, het kost minder tijd en is heel efficiënt. In de wijken en dorpen is er verschillend omgegaan met het overleg. Sommige wijken en dorpen zijn direct overgestapt op digitaal overleggen, anderen hebben hun overleg eerst opgeschort en wachten wel even tot men elkaar weer live kan ontmoeten. We zijn benieuwd of de nieuwe mogelijkheden die we nu in sneltreinvaart ontdekken, ook voor de toekomst wellicht een geschikte, handige manier kunnen zijn om elkaar te spreken of te raadplegen. Of dat het wellicht voor bepaalde onderwerpen geschikt kan zijn. Dit gaan we nader onderzoeken en we komen er bij u op terug. 2 Werkwijze Vanaf 2021 verandert de werkwijze rondom de Wmo. Doel is dat mensen op een laagdrempelige manier een vraag om ondersteuning kunnen stellen. We gaan daarvoor werken vanuit buurt- en dorpskamers. Iedereen is welkom in de buurt- en dorpskamers; met én zonder ondersteuningsvraag. Het is een plek om elkaar te ontmoeten, vrijwilligerswerk te doen en activiteiten met en voor elkaar te ontplooien. In de buurt- of dorpskamer zijn zowel vrijwilligers als beroepskrachten actief. Samen onderzoeken zij welke ondersteuning passend is: vanuit het eigen netwerk, in combinatie met vrijwilligers en/of met zorgaanbieders. De beroepskracht is eindverantwoordelijk voor de in te zetten ondersteuning. Naast de buurt en dorpskamers waar professionals aanwezig zijn, blijven de buurt-wijk- en dorpshuizen zorgen voor mogelijkheid tot ontmoeting in eigen wijk of dorp. Hier kan men als vanouds terecht voor de ontmoeting, vrijwilligerswerk en activiteiten en verwezen worden naar de juiste plek voor eventuele ondersteuning. Deze buurt- en dorpshuizen maken daarmee onderdeel uit van het totale netwerk van buurt- en dorpshuizen (incl. de buurt- en dorpskamers) dichtbij de inwoners. Op deze manier behouden we ook de goede initiatieven die er nu al zijn. Locaties Omdat iedere wijk en dorp anders is, zal de buurt- of dorpskamer er verschillend uit zien op verschillende plekken. Dit is maatwerk; de buurtkamer moet passen bij de wijk of het dorp. De buurtkamer komt zo veel mogelijk op een ‘logische’ plek; een laagdrempelige plek waar nu al mensen samenkomen en die bekend is in het gebied. In gesprek met elkaar Het is nieuw om op deze manier vanuit locaties samen te werken met zowel bewoners(organisaties), vrijwilligers(organisaties) als beroepskrachten. We zoeken dus niet alleen naar geschikte locaties, maar werken ook aan het samenbrengen van de sociale basis en de beroepskrachten. Immers, elkaar leren kennen en vertrouwen opbouwen vormen de basis voor een succesvolle samenwerking. De opbouwwerkers van de gemeente begeleiden dit proces. Zij hebben eerst per wijk, dorp en gebied gesproken met de sociale basis. In deze gesprekken hebben ze geïnventariseerd wat de sociale en fysieke aandachtspunten, wensen en mogelijkheden zijn en wat kansrijke locaties zijn vanuit het perspectief van de sociale basis. Deze aspecten hebben zij ook met de sociaal werkers met Amaryllis in kaart gebracht. De volgende stap is om per wijk, dorp en gebied de input vanuit de sociale basis en Amaryllis naast elkaar te leggen en in goed overleg samen te bepalen wat de locaties worden. Vervolgens maken we praktische afspraken over aanwezigheid, activiteiten, inloop- en spreekuren, openingstijden en facilitaire zaken. Dit proces gaan we de komende maanden doorlopen. Gemeente Leeuwarden / nieuwsbrief 3: Wijken en dorpen / juni 2020
Energietransitie in elke wijk en dorp waarin staat welke wijken en dorpen wanneer aan de beurt zijn. Dan vragen we per wijk of buurt om mee te denken over welke keuze als alternatief voor aardgas voor de ruimteverwarming en koken gemaakt zal moeten worden. Foto: Jaap Schaaf Het duurzaam verwarmen van wijken en dorpen is nodig. We hebben met z’n allen bepaald dat de CO2-uitstoot omlaag moet. Het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015, het Nederlands Klimaatakkoord uit 2019 en het besluit om de Groningse gaskraan dicht te draaien in 2022 dwingen ons om alternatieve manieren te zoeken om in onze energiebehoefte te voorzien. Deze akkoorden en besluiten moeten ertoe leiden dat Nederland in 2050 vrijwel geen CO2 meer uitstoot. Verwarmen zonder aardgas Eén van de ingewikkeldste opgaven betreft de verwarming van onze huizen. Nu doen we dat bijna overal nog met aardgas. Straks kan dat niet meer. Wat komt er voor in de plaats? Een lastige vraag. Van flatgebouw tot boerderij, van goed geïsoleerde nieuwbouw in ruime buitenwijken tot unieke oude panden in de volle binnenstad; gebouwen, huizen, straten en wijken zijn heel verschillend. Het antwoord is zo mogelijk nog lastiger. Want het vraagt om hele specifieke oplossingen. Hoe zien die eruit? Valt er nog wat te kiezen? Wie gaat het allemaal regelen? En hoe houden we onze energievoorziening voor iedereen betaalbaar? Het zijn allemaal zaken waar we de komende jaren gaandeweg antwoord op moeten vinden: we weten het simpelweg nog niet. Wat gebeurt er al? In Leeuwarden zijn al zonneparken aangelegd, is er een platform van bedrijven opgericht, zijn er afspraken gemaakt met woningcorporaties en heeft de gemeente het Energieloket Leeuwarden opgericht. Dit loket informeert huizenbezitters en bewoners van huurwoningen over verduurzaming van de eigen woning. Daarnaast verenigen bewoners die gezamenlijk hun wijk of dorp willen verduurzamen, zich in lokale energiecoöperaties. In een tiental dorpen en wijken zijn de wijkbewoners zelf aan de slag, van kleine projecten tot grote stappen. De gemeente maakt een planning (routekaart) Alle gemeenten hebben van het rijk de opdracht gekregen om uiterlijk in 2021 de alternatieven per wijk en een planning in beeld gebracht te hebben. De gemeente maakt daarom een plan: Transitievisie Warmte. Hierin zit een routekaart tot 2050 Bezoekadres Gemeentehuis Oldehoofsterkerkhof 2 8911 DH Leeuwarden Een wijk van de toekomst is naast een wijk die draait zonder aardgas ook een wijk die klaar is voor het veranderende klimaat. Denk dan ook aan thema’s als: meer groen, meer water, meer biodiversiteit. Het koppelen van alle thema’s om het in één keer goed te doen: dat is de uitdaging! Welke technieken worden gebruikt? En wat is er in uw wijk of dorp nodig om dit zo effectief mogelijk te doen. Maar het gaat niet alleen om de techniek. Het in beweging krijgen van de wijk is minstens even belangrijk. Zo kunnen pandeigenaren zelf al hele waardevolle stappen zetten. Maar ook onderzoeken we met welke acties en activiteiten we energie in de wijk krijgen. Proeftuin Aardgasvrije wijk Een voorbeeld is de energiecoöperatie Nieuwe Energie Oranjewijk (NEO). In deze wijk, die zowel qua panden als qua inwonerssamenstelling heel divers is, wordt er samen gewerkt aan een overgang naar een duurzaam, CO2-neutraal warmtesysteem. Tijdens vier energie-ateliers hebben de wijkbewoners en de energiecoöperatie NEO samen met de gemeente, het Wetterskip Fryslân, netbeheerder Alliander en onder begeleiding van adviesbureau Royal HaskoningDHV, nagedacht over een warmtestrategie voor de Oranjewijk. Deze wijk is als proeftuin aangemeld bij de Rijksoverheid. Telefoon 14 058 gemeente@leeuwarden.nl maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 17.00 uur, donderdag van 08.30 tot 19.30 uur 3 Gemeente Leeuwarden / nieuwsbrief 3: Wijken en dorpen / juni 2020
1 Online Touch