Wat gebeurt er fysiek en psychisch met je wanneer je een burn-out hebt? “Burn-out is een mentale toestand waarbij mensen zich ongelofelijk vermoeid voelen, mentaal en fysiek uitgeput. Daarnaast hebben ze een gebrek aan motivatie: ze zien op tegen hun werk en ervaren een gebrek aan bereidheid om ergens energie in te stoppen. En natuurlijk zijn er aandachts- en concentratieproblemen, zoals niet helder kunnen denken, geen beslissingen kunnen nemen. In emotioneel opzicht voelen mensen zich labiel: ze zijn snel boos of voelen zich droevig. Ze ervaren heel heftige emoties en hebben daar weinig controle over. Soms zie je ook nog allerlei psychosomatische klachten zoals slecht slapen, hoofdpijn, maag-darmkanaalproblemen, hartkloppingen. Dat zijn geen specifieke burn-outklachten, maar meer algemene mentale spanningsklachten, die veel voorkomen.” Welke mensen lopen de grootste kans op een burn-out? “De perfectionistische workaholics die vinden dat ze alsmaar door moeten gaan, hun grenzen niet kennen en zich verantwoordelijk voelen voor hun collega’s, klanten en hun baas. Zij maken de grootste kans om in de burnout fuik terecht te komen. Onder dat perfectionisme zit vaak de angst om niet geaccepteerd te worden of om fouten te maken. Achter elke burn-out zit een persoonlijk verhaal. Mensen die losjes in het leven staan, voor wie 80% goed genoeg is, raken minder snel opgebrand. Het zijn juist de mensen die betrokken zijn, te veel en te graag willen werken en het te goed willen doen, die voor de organisatie dus heel waardevol zijn, die het meest risico lopen.” De ene persoon is dus ontvankelijker voor een burn-out dan een ander? “Dat geldt eigenlijk voor alle psychologische problemen zoals depressies en angstklachten. Het is een combinatie van de omgeving en de persoon. Bij een burn-out gaat het om een werkomgeving die te veel van mensen eist. Maar niet iedereen zal bezwijken onder dezelfde werkdruk, de een is van nature kwetsbaarder dan de ander. Globaal genomen is een hoge werkdruk toch wel gerelateerd aan burn-outklachten. Het is een combinatie van die twee.” ‘Achter elke burn-out zit een persoonlijk verhaal’ 5 Zijn er gradaties in een burn-out? Is het bij de een anders dan bij de ander? “Dat gaat van vermoeidheids- en stressklachten die te bestrijden zijn met mindfulness, ontspanning of een vakantie, tot mensen die langdurig ziek zijn en zelfs arbeidsongeschikt raken.” Neemt het aantal burn-outklachten in de afgelopen jaren toe? “We zien uit de Enquête Nederlandse Arbeidsomstandigheden (CBS en TNO), een jaarlijkse schriftelijke bevraging, dat milde burn-outklachten, dat zijn voornamelijk vermoeidheidsklachten, over de jaren toenemen. Er is een relatie tussen werkdruk in algemene zin en burn-out. De werkdruk en de productiviteit nemen toe, we zijn efficiënter gaan werken, dus het ligt voor de hand dat er een verband is. Ook is er een tendens in de maatschappij: mensen moeten heel veel. Dat zie je vooral bij jonge mensen tussen 25-40 jaar. Mensen zijn drukker en ze maken zich drukker.”
6 Online Touch Home