De rand van Drenthe: ondernemen in het veen Rondom de poorten van Drenthe vind je vanouds de ondernemende geesten. Hier is de handel en begonnen de eerste veenontginningen. Deze werden vanuit de dorpen op het Drents plateau opgezet. Al eeuwenlang leven de Drenten zowel op het zand als op het veen. Jarenlang was ik, Jan Adolf Boom, apotheker in Meppel. Maar tegen mijn veertigste kreeg ik kriebels en heb ik me ingekocht in een drukkerijtje. Dat was in 1841. We stichtten de Meppeler Courant en na twaalf jaar kon ik mijn vennoot uitkopen. Sindsdien is Boom een familiebedrijf, waarin ook mijn zoon meedraait. Als krantenman heb ik Meppel en Drenthe zien veranderen. Dat komt vooral door de ontginning van het veen, die voor ons zo belangrijk is als gas en olie voor jullie. Het veen bracht geen grote welvaart. De winst kwam, zoals meestal, elders terecht. Maar het gaf genoeg voorspoed in Drenthe om allerlei mensen aan te trekken. Zo zijn de Hannekemaaiers een vertrouwd fenomeen. Deze Duitse seizoenarbeiders komen hier om bij het maaien te helpen en nemen allerlei koopwaar mee. Meppel is heel oud, maar werd pas groot door de turfhandel. Alles komt hier langs. We zijn de poort en marktplaats van Drenthe. Ze noemen ons het Mokum van het Noorden. Net als in Amsterdam hebben we een Heren-, Keizers- en Prinsengracht en een grote Joodse gemeente. Alleen moeten ze het in Amsterdam zonder Hoogeveense Vaart en Beiler Stroom stellen. Eigenlijk hoor ik zelf, met mijn uitgeverij, ook wel tot de Mokumse flair van Meppel. Het zal me niet verbazen als een nazaat ooit nog eens een uitgeverijtje aan die andere Prinsengracht begint. Nou zal je denken: ik ken Drenthe alleen van die hunebedden. Die liggen toch niet in het veen? Dat klopt. Ik zal vertellen hoe het zit. Dwars door Drenthe loopt het Drents Plateau, dat een meter of tien boven zeeniveau uitsteekt. Hier en daar zijn langwerpige zandruggen, zoals de Hondsrug. Af en toe is er een piek, zoals de Havelterberg – die liefst 17 meter hoog is. Ten oosten en ten westen van het Drents Plateau is de grond drassig. In de loop van de eeuwen ontstond daar een dikke veenlaag. Het leverde de beeldspraak op dat Drenthe als 37
38 Online Touch Home