4.2.2 Geomorfologie 4.2.2.1 Verkenning Markante geologische opbouw Noord-Limburgs Maasdal Het Masterplangebied maakt deel uit van een landschap met een, voor Nederlandse begrippen, markante geomorfologische opbouw. Een landschap dat gevormd is onder grootschalige en langdurige geologische processen. Aan de basis van dit landschap ligt het proces van tektoniek, waarin een bovenregionaal patroon is ontstaan van breuken, horsten en slenken. Een tweede bepalende factor in de landschapsvorming is de grootschalige klimaatfl uctuatie op de schaal van de ijstijden (glacialen), maar vooral ook de klimaatfl uctuaties binnen de laatste fase van de laatste ijstijd – het Weichselien met de overgang naar het Holoceen. De geologische gesteldheid van een landschap vormde het uitgangspunt voor de inrichting en het gebruik ervan in het verleden en biedt daardoor ook een natuurlijk kader voor ontwikkelingen in de toekomst. Voor het Masterplangebied zetten we deze processen door de tijd kort samengevat uiteen. Grootschalige langetermijntektoniek Ter hoogte van het Masterplangebied ligt de Maas in de ‘Slenk van Venlo’, een tektonisch dalingsgebied als reactie op het westelijk aangrenzende opheffi ngsgebied: de Peelhorst. De Peelhorst vormt een regionale waterscheiding tussen het Maasdal en het bekenstelsel van de Centrale Slenk (midden Brabant). Vanaf de Peelhorst mondt een groot aantal korte beken uit in de Maas, die met name in de benedenlopen diep ingesneden zijn. De Maas volgt het patroon van breuklijnen die binnen het Masterplangebied naar het noorden toe steeds meer wijken: de Maas kreeg meer ruimte waardoor het landschap van de Maasterrassen hier een veel groter oppervlak bestreek. Meest noordelijk buigt de Maas naar het westen af, samenhangend met de stuwwal van Nijmegen. Daar breekt de Maas min of meer door de Peelhorst heen. Het patroon van breuken, slenken en horsten heeft geleid tot een geleidelijke oostwaartse verplaatsing van de Rijn. In het Eemien (interglaciaal) heeft de Rijn het gebied verlaten, met achterlating van de zogenaamde Midden-Terrassen in de zone tussen de Maas en de Duitse
43 Online Touch Home