0

3e Jaargang • nr. 8 • oktober 2022 Bouwen in BINX start met derde fase nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven Appartementencomplex Arboretumlaan aanwinst voor Wageningen Supermarkt maakt plaats voor twaalf luxe appartementen in Renswoude Pagina 06 Succesvolle afronding nieuwbouw Winterwarm en WinLed in Winterswijk Janssen de Jong Bouw realiseert 153 appartementen en woningen in Hart van de Waalsprong Gelderland 08

In dit magazine Inhoudsopgave 06 24 08 35 16 44 05 Voorwoord: “Veel signalen op rood” Nieuwproject Hart van de Waalsprong, Nijmegen-Lent 06 Duurzaamheid, esthetiek en natuur staan centraal in project Hart van de Waalsprong 13 Diversiteit aan diensten maakt Hart van de Waalsprong uniek voor Duvast 15 Column KienhuisHoving: “De makelaar en de waarschuwingsplicht” Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven 16 Smartility toepassingen kenmerkend voor nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven Nieuwbouw appartementencomplex Arboretumlaan Wageningen 24 Appartementencomplex Arboretumlaan aanwinst voor Wageningen 30 Verkoop gestart appartementen Arboretumlaan Wageningen Nieuwbouw twaalf luxe appartementen in Renswoude 35 Supermarkt maakt plaats voor twaalf luxe appartementen 42 Column Danny van Hal: “Moeilijke tijden? Blijf nuchter, volg je koers en doe je ding.” Nieuwbouw Winterwarm en WinLed Winterswijk afgerond 44 Oplevering Winterwarm en WinLed exact op tijd en binnen budget 48 Hier past alleen het woord “trots 52 Uitbreiding Museum Arnhem wint Nationale Staalprijs 2022 55 Snelle groei noopt Elite Tools tot verhuizing Bouwen in Gelderland 03

Algemeen 4 Bouwen in Gelderland

Voorwoord Voorwoord Veel signalen op rood Koning Johan heeft gesproken. Het hoge woord is eruit. Over de hele linie moeten high profiled uitstoters aanpassingen verrichten of, desnoods verplicht, stoppen. Dat laatste stuit de meer extreme boerenclubs tegen de borst en het angstige schrikbeeld van tractoren op de snelwegen slaat menigeen alweer om het hart. Op het moment dat dit magazine op de drukpers ligt, vergadert het kabinet over de uitvoering van de aanbevelingen van Remkes. Zo komt de spanning van medio augustus weer terug op de coalitietafel. Daar waar het hoort. Want het vooruit schuiven van moeilijke materie kan niet de standaard oplossing zijn. Dat hebben voorbeelden uit het (recente) verleden ons wel geleerd. Gezien de wankele constructie waarop het verstandshuwelijk is gebouwd kan dit nog wel eens spanningen Door: Gerard van Leeuwen ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// teweeg brengen waarvan de uitkomst nog ongewis is. Feit is wel dat de sector die onduidelijkheid niet kan gebruiken, en dan druk ik mij nog eufemistisch uit. Het consumentenvertrouwen daalt dagelijks en ook de ontwikkeling van de rente baart zorgen. Niemand weet waartoe het conflict in Oekraïne zal leiden en over de gestegen energie- en inkoopkosten. Duidelijk is dat er vele signalen op rood staan en dat een slappe en afwachtende regering nou net niet is wat we nodig hebben. Als ik de geluiden vanuit de markt beluister dan is er voor de komende maanden nog niet veel aan de hand. Orderportefeuilles zijn nog immer goed gevuld en er zit veel in de pijplijn om 2023 toch met enig vertrouwen tegemoet te zien. ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Op de cover Uitvoerder Tim Braakhuis en projectleider Maarten Altena van Janssen de Jong Bouw in het Hart van de Waalsprong. Colofon Bouwen in Gelderland Uitgever: Bouwen in de Regio v.o.f. Postadres: Postbus 204, 8600 AE Sneek Bezoekadres: Graaf Adolfstraat 35i, Sneek Tel.: (0515) 429 429 Web: www.bouweningelderland.nl E-mail: redactie@bouweningelderland.nl Redactie: Gerard van Leeuwen en Jolanda Groothuis Eindredactie: Joeri van Leeuwen Fotografie: Wim van ‘t Hoff (Eyemagic), Gerard Burgers Fotografie Accountmanagement: Digna Schoonen (06 - 442 099 10), Erik Kuipers (06 - 196 859 76) en Rob van Luit (06 - 184 483 55) Vormgeving & opmaak: Hannique de Jong Druk: Scholma Druk, Bedum Verspreiding: Post.nl Bouwen in Gelderland 05 Het aantal onzekere factoren stijgt wel onrustbarend. Veel daarvan worden ingegeven door mondiale trends en ontwikkelingen en daar heeft iedereen mee te kampen en zijn moeilijk beïnvloedbaar. De dingen die je wel kunt beïnvloeden moeten daarom met spoed ter hand worden genomen. En daar heb ik een hard hoofd in. Helaas.

Tekst nog te doen logistieke planning. Hart van de Waalsprong is zo’n project waarbij we écht kunnen laten zien wat we in huis hebben.” Maarten Altena: “Het plan is een ontwikkeling van VanWonen en AM die in dit kader een CV hebben opgericht. Naast het stedelijke karakter is er veel aandacht voor duurzaamheid en groen en water om de woningen. Van een afstand lijkt het misschien een massief geheel maar als je er doorheen loopt, kom je ogen tekort. Van de deelplannen die wij bouwen is geen gevel gelijk. Dat is mede te danken aan het feit dat maar liefst vier verschillende architecten getekend hebben aan het ontwerp. Je ziet het vooral terug in het metselwerk, met soms grillige vormen, zoals bogen en schietgaten, opvallende uitvoeringen en verrassende overgangen. Het is kenmerkend voor dit project en maakt het in mijn ogen uniek. Om al die diversiteit in goede banen te leiden hebben we de afzonderlijke ontwerpen van de architecten, net als de installaties, samengebracht in één 3D BIM model. Vanuit dat totaaloverzicht konden wij weer kleine deelprojecten maken en zo de uitvoering overzichtelijk en beheersbaar maken. Want vergeet niet, er zijn hier maar liefst een miljoen stenen verwerkt die afkomstig zijn van tien fabrikanten. Dat zijn cijfers die er niet om liegen.” Bouwen in Gelderland 07

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent Al meer dan 40 jaar dé specialist op het gebied van keukens, badkamers en tegels. Van Wanrooij Warenhuys is projectleverancier van sanitair en tegels van Hart van de Waalsprong. Regterweistraat 5 Waardenburg T 0418 55 66 66 E info@vanwanrooij-warenhuys.nl vanwanrooij-warenhuys.nl 08 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent Wat op het eerste oog niet zo opvalt maar ook echt kenmerkend is voor Hart van de Waalsprong, is de bovengemiddelde aandacht voor de natuur. Maarten Altena: “De complexen krijgen een ongekend aantal zwaluwkasten, vogelnesten, vleermuisvoorzieningen en insectvriendelijke stenen en er is gekozen voor groendaken. Het dak van de parkeervoorziening, die gerealiseerd wordt door ons zusterbedrijf Hercuton, komt helemaal vol te liggen met zonnepanelen. Het parkeerhuis krijgt een capaciteit van 306 auto’s. Al met al krijgt Hart van de Waalsprong een duurzaam en groen karakter.” Intensief samenwerken Het project in Lent mag gerekend worden tot een van de meest uitdagende die Tim Braakhuis heeft meegemaakt. “Er komen hier veel dingen samen. Goede communicatie en samenwerking is dan cruciaal. We hebben met enige regelmaat vijftien man van onszelf rondlopen en in piekperiodes kun je daar wel 150 mensen van “Er zijn hier maar liefst een miljoen stenen verwerkt die afkomstig zijn van tien fabrikanten. Dat zijn cijfers die er niet om liegen.” Bouwen in Gelderland 09

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent Informatie over het plaatsen van een advertentie: Neem contact op met Digna Schoonen: MD Designperforatie Een spraakmakende gevel voor ‘Hart van de Waalsprong’ www.metadecor.nl Telefoon: 06-442 099 10 Mail: digna@bouweningelderland.nl Bouwen in Gelderland 10 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent Het parkeerhuis krijgt een capaciteit van 306 auto’s. onderaannemers en leveranciers bij optellen. Dan is het belangrijk dat iedereen weet wat er verwacht wordt. De opslagruimte is beperkt en met zoveel deelplannen die tegelijkertijd in aanbouw zijn, is de aan- en afvoer van bouwmaterieel een logistieke puzzel die me soms goed bezighoudt. Onze bouwkraan bijvoorbeeld, overlapt die van de buren. Dat betekent dat beide kraanmachinisten nauwkeurig met elkaar moeten afstemmen. Dat dit altijd in goede harmonie gaat, maakt me best wel trots. Net als in ieder project pakt de praktijk weleens anders uit dan gepland. Maar het belangrijkste is dat we er dan samen de schouders onder zetten en op een eerlijke manier op zoek gaan naar oplossingen. En nu de steigers weggehaald kunnen worden en er steeds mee zichtbaar wordt van het eindresultaat vergoedt dat veel, zo niet alles. We kunnen trots op dit project zijn. Zowel qua resultaat als over de samenwerking.” Maarten Altena: “Daar sluit ik me volledig bij aan. Een project met deze omvang is geen sinecure. We hebben bijvoorbeeld samengewerkt met drie installateurs, twee metselbedrijven en tal van andere onderaannemers, waaronder enkele voor ons nieuwe partijen. “We kunnen trots op dit project zijn. Zowel qua resultaat als over de samenwerking.” Na deze fase kent de Waalsprong, zoals de hele gebiedsontwikkeling heet (red.) nog vervolgfases. Als het aan ons ligt zijn we dan weer van de partij. Bouwen in Gelderland 11

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent WIJ VERTALEN UW AMBITIE NAAR EEN DUURZAAM GEBOUW. Je wordt duurzamer als je weet wat je doet en wat je impact is. Wij geven onze klanten inzicht door bouwkwaliteit te meten, hierover te adviseren, in de uitvoering te begeleiden en bij oplevering te controleren. www.duvast.nl info@duvast.nl 0523 744 060 Zorg- en seniorencomplex Brakkenstein Nijmegen EXPERTS IN BIM www.bureaueau.nl 12 Bouwen in Gelderland info@bureaueau.nl +31 (0)40 2606760 Hoofdkantoor Hoogwegt Groep Arnhem bureauEAU bouwkundige engineering intergrale advisering begeleiding uitvoering

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent Tekst: Gerard van Leeuwen / Foto’s: Gerard Burgers Fotografie ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Diversiteit aan diensten maakt Hart van de Waalsprong uniek voor Duvast Voor Duvast Vastgoed & Energieadvies, dat gevestigd is in Hardenberg en Zwolle, kwam het project Hart van de Waalsprong in beeld door een aanvraag van Janssen de Jong Bouw Oost B.V. Directeur René Kuizenga: “Janssen de Jong Bouw Oost B.V. is geen onbekende van ons. We hebben, ook recentelijk, vaker samengewerkt. Veelal worden we reeds bij een project betrokken in de voorbereiding. Soms door aannemers, maar bijvoorbeeld ook door projectontwikkelaars, vastgoedbeheerders of architecten. In Lent beperkte het zich tot de uitvoerende fase, maar dat maakte de opdracht niet minder interessant. Integendeel zelfs, wij vinden het een unieke opdracht. Dat komt niet alleen door de omvang, maar zeker ook door het diverse karakter van dit project. We verzorgen onder andere BENG berekeningen, luchtdichtheidsberekeningen en GPR “Een unieke opdracht, niet alleen door de omvang, maar zeker ook door het diverse karakter van dit project.” berekeningen. Vrijwel alle aspecten van onze dienstverlening komen in dit project aan bod en dat maakt het erg speciaal. De woningen en appartementen in Hart van de Waalsprong worden gefaseerd opgeleverd. In de voorbereiding was ik samen met een collega betrokken, nu met de opleveringstermijn in zicht, zijn in de piekperiode vier medewerkers betrokken. Zij zijn op bouwplaats aanwezig om alles te rapporteren en certificeren”. Wellicht verschuiving van de focus Hart van de Waalsprong is bepaald niet het enige project waarbij Duvast betrokken is. “Nee, aan werk geen gebrek”, vertelt Kuizenga. “Als ik naar onze orderportefeuille kijk, dan geeft dat ook een mooi divers beeld. Veel woningbouw, waaronder de nodige appartementencomplexen en projecten die vergelijkbaar zijn met Hart van de Waalsprong, maar ook de utiliteitsbouw is goed vertegenwoordigd. Onderwijsinstellingen, de zorg, bedrijfshallen en kantoren is ook ons werkveld, het enige marktsegment waarin we niet werken is de particuliere sector. Dit gaat om zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Verduurzaming staat bij de bestaande bouw hoog op de prioriteitenlijst en dat kunnen we goed merken. Hetzelfde geldt voor de verplichting van de C-energielabeling die vanaf 1 januari geldt voor kantooreigenaren. Dat de nieuwbouw echt terug zal lopen valt nog te bezien. Natuurlijk werken de hogere rente, het afnemende consumentenvertrouwen en de hoge inkoopprijzen van materialen niet echt mee. Anderzijds ligt vanuit Den Haag een hoge bouwopgave van honderdduizend woningen per jaar. Het zou best zo kunnen zijn dat we de focus een beetje gaan verschuiven naar de bestaande bouw, maar op dit moment geldt voor ons nog steeds dat we een mooie mix aan opdrachten hebben. We zouden dan ook zo een aantal HBO-ers kunnen plaatsen. Mits men affiniteit heeft met vastgoed, techniek en duurzaamheid. Ja, men kan volgende week al beginnen!” Bouwen in Gelderland 13

Nieuwbouw appartementen en woningen / Lent BureauEAU verzorgt bouwkundige engineering Hart van de Waalsprong De bouwkundige engineering van Hart van de Waalsprong is BureauEAU op het lijf geschreven. Vier architectenbureaus hebben samen 75 grondgebonden woningen en 80 appartementen ontworpen. Dit levert een onderscheidende woonomgeving, maar ook een grote variëteit in gevels en bouwkundige details. In het proces van ontwerp naar realisatie hebben wij de bouwkundige uitwerking verzorgd voor het totale woonprogramma. Samen met Janssen de Jong structureerden we de verschillende ontwerpen binnen de financiële kaders om het project maakbaar te krijgen. Tegelijk zijn de ontwerpen ook uitgewerkt volgens de esthetische wensen van de architecten Nauwkeurig modelleren van het BIM-model gaf de uitvoeders inzicht in de complexe metselwerkhoeken en verbanden die de gebouwen verfraaien. Iedere steen is digitaal opgepakt en op zijn plaats gelegd om zeker te zijn dat op de bouwplaats realisatie mogelijk zou zijn. Ook de overgangen tussen de woningen van verschillende architecten zijn eerst digitaal gebouwd en beoordeeld om de meest optimale variant, op technisch en esthetisch vlak, te kunnen realiseren. Door het goed inzetten van onze 3D BIM-modellen en met de ervaring van onze modelleurs zijn we in staat onderdelen als prefab trappen en galerijen uit te werken, zonder dat de complete engineering is afgerond. Productie en levering kunnen dan parallel aan engineering en realisatie van de onderbouw lopen waarmee de totaalplanning aanzienlijk verkort is. BureauEAU: experts in BIM! 14 Bouwen in Gelderland Advertorial

KienhuisHoving informeert De makelaar en de waarschuwingsplicht De meeste commerciële huurovereenkomsten worden in Nederland opgesteld door bedrijfsmakelaars. Indien in een dergelijke overeenkomst een ongeldige bepaling is opgenomen, moet de makelaar daar dan voor waarschuwen? En hoe moet de makelaar waarschuwen? Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft antwoord gegeven op deze vragen in een arrest van 27 september 2022. Verhuur van winkelruimte en borgstelling In deze zaak (ECLI:NL:GHARL:2022:8353) is verhuurder Landgraaf Beheer B.V. (‘Landgraaf’) voornemens een winkelruimte te verhuren aan huurder Jaasma. Landgraaf heeft makelaar Nienaber Bedrijfsmakelaars B.V. (‘Nienaber’) gevraagd een huurovereenkomst op te stellen. Landgraaf, Jaasma en de ouders van Jaasma hebben vervolgens gediscussieerd over zekerheden. Nadat over diverse opties geen overeenstemming wordt bereikt, neemt Nienaber op verzoek van Landgraaf in de overeenkomst op dat de ouders van Jaasma borg staan voor alle verplichtingen uit de huurovereenkomst. Nienaber vermeldt daarbij niet wat het maximumbedrag van de borgstelling is, terwijl dit op grond van artikel 7:858 lid 1 BW wel vereist is. Het gevolg hiervan is dat de borgstelling ongeldig is. Nadat een huurachterstand ontstaat an € 137.741,57 en Landgraaf een beroep doet op de borgstelling, blijkt dit vanwege de ongeldigheid niet mogelijk. Vervolgens stelt Landgraaf Nienaber aansprakelijk en verwijt hij Nienaber dat een beroepsfout is gemaakt door aan de particuliere borgtocht geen maximum te verbinden, dan wel onvoldoende te waarschuwen voor de gevolgen daarvan. Bewijs van waarschuwen Nienaber heeft bij de rechtbank in eerste aanleg diverse getuigenverklaringen laten afleggen, op grond waarvan de rechtbank tot de conclusie is gekomen dat Nienaber ervoor heeft gewaarschuwd dat de borgtochtbepaling risicovol is. Ook in hoger beroep oordeelt het Gerechtshof dat Nienaber het bewijs van de waarschuwing heeft geleverd. Landgraaf stelt vervolgens dat Nienaber niet mondeling maar schriftelijk had moeten waarschuwen, zeker nu de bestuurder van Landgraaf geen jurist of makelaar is. Het Gerechtshof gaat hierin niet mee en overweegt dat Landgraaf als professionele partij panden beheert, Deze column is geschreven door: Robert de Vries, advocaat vastgoed en bouwrecht. Zijn e-mailadres is robert.devries@kienhuishoving.nl, zijn telefoonnummer is 088 - 480 41 01. Bouwen in Gelderland Bouwen in het Oosten 21 15 zelf de huurder heeft geregeld en over de huurvoorwaarden heeft onderhandeld. Nienaber staat hier buiten en is alleen gevraagd een huurovereenkomst op te stellen. Hier komt bij dat het opstellen van een borgtochtbepaling geen typisch aan onroerend goed gerelateerd thema is waarvan een makelaar bijzondere kennis dient te hebben, aldus het Gerechtshof. Voor zover Landgraaf ter onderbouwing van zijn standpunt verwijst naar enkele tuchtuitspraken van de NVM, merkt het Gerechtshof op dat ook daaruit niet kan worden afgeleid dat Nienaber schriftelijk had moeten waarschuwen. Resultaat Het Gerechtshof komt tot de conclusie dat vast is komen te staan dat Nienaber mondeling heeft gewaarschuwd dat de borgtochtbepaling risicovol is. Omdat dit als voldoende wordt beoordeeld, worden de vorderingen van Landgraaf afgewezen. Het gevolg is dat Landgraaf met de schade blijft zitten voor zover de schade niet op Jaasma kan worden verhaald.

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven Tekst: Gerard van Leeuwen / Foto’s: BINX Smartility ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Smartility toepassingen kenmerkend voor nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven Prominente rol BINX Smartility De nieuwbouw van het Stedelijk College Eindhoven is inmiddels haar derde fase ingegaan. Fase een betrof een vierlaags nieuw schoolgebouw, fase twee omvatte een bijna futuristisch te noemen sporthal annex parkachtig outdoor sportfaciliteit en de derde fase die deze maand startte, is een uitbreiding van de nieuwe sporthal, dat plaats zal geven aan nieuwe leslokalen op in totaal 1200 m2. Ook de sloopwerkzaamheden van de oude bebouwing en het afronden van de terreininvulling maakt deel uit van deze laatste fase. 16 Bouwen in Gelderland

Een impressie, fase een Voor teamleider Rik van Laar van BINX doet bouw- en installatie hoofdaannemer BINX Smartility kwam het project in beeld toen de funderingspalen van de eerste fase net de grond in waren gegaan en gestart werd met het casco. Van Laar: “Ik was dus niet bij de voorbereidende fase, maar weet wel dat de opdracht via de markt is verkregen. We waren in competitie met nog vier andere partijen. Naast de prijs, waren ook aspecten zoals de waarborging van de kwaliteit en het plan van aanpak een bepalende factor. Daarin kwamen wij als beste uit de bus. Het schoolgebouw is geheel als betoncasco opgebouwd. Dat is best wel opvallend omdat tegenwoordig het merendeel van vergelijkbare opdrachten gewerkt wordt op basis van houtskeletbouw met een staalconstructiel. Het gebouw is nul-op-de-meter en kent veel smartility toepassingen. Niet in de laatste plaats om de exploitatiekosten positief te beïnvloeden. Dat is goed voor de opdrachtgever én voor ons omdat we ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud. Die slimme oplossingen in het schoolgebouw zijn onder andere de toepassing van sensoren en detectoren die door het hele pand terug te vinden zijn. Van slimme lichtschakelaars tot een sensor de aangeeft wanneer bepaalde filters niet meer optimaal functioneren. Het gebouw genereert dagelijks data, zodat de exploitatie fors (efficiënter) minder kosten met zich meebrengt. De realisatie verliep vrijwel zonder obstakels. Het was nog voor de chaotische Bouwen in Gelderland 17 situatie die zich nu in de markt manifesteert met prijsverhogingen, tekort aan personeel en leverantieproblemen. Kortom, er was nog geen vuiltje aan de lucht. Ook de communicatie met de opdrachtgever verliep voorbeeldig. Er was en is sprake van een heel goede Rik van Laar, teamleider BINX

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven Ontdek de verscheidenheid aan OBO’s innovatieve oplossingen voor uw project Installaties gebouwen & industrie Installaties interieur & architectuur Kabeldraagsystemen • Verbinding- en bevestigingsystemen Wandgoot- en kabelkanaalsystemen • Inbouwapparatuursystemen • Ondervloersystemen Installaties beveiliging Overspanningbeveilingsystemen • Brandbeveiligingsystemen www.obo.nl T 0297-515700 • info@obo.nl Building Connections Dé totaaloplossing akoestiek onder één dak! Akoestische kennis en innovatie U wilt uw sportaccommodatie toekomstbestendig maken door (op)maatgericht beheersen van geluid? Dat is waar onze vakbekwame medewerkers in zijn gespecialiseerd. Het meten, akoestisch simuleren, berekenen en het uitvoeren van geluidsreducerende en -absorberende voorzieningen is onze expertise. Na het uitvoeren van een meting, ontvangt u van ons een vrijblijvend oplossingsvoorstel met garantie op het behalen van de NOC*NSF norm! Onze jarenlange ervaring in meer dan 400 sportaccommodaties zorgt ervoor dat wij u op een heldere manier kunnen meenemen in de wereld van geluidsabsorptie. sporTIG® scheidingswand Leverbaar in 5 types sporTIG® wandsysteem 18 info@tig-akoestiek.nl Bouwen in Gelderland | www.tig-akoestiek.nl | tel:. 088-833 83 00 akoesTIG® screen

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven “Het gebouw is nul-op-demeter en kent veel smartility toepassingen.” klik. De verstandhouding is, ook nu de markt behoorlijk verstoord is, nog steeds perfect. Transparantie naar elkaar toe en snelle beslislijnen. Alleen maar lof!” Fase twee De tweede fase van de nieuwbouw van het SCE was de realisatie van een moderne sporthal inclusief een faciliteit voor de buitensport. Van Laar: “We hebben deze fase vlak voor de schoolvakanties eind juli opgeleverd, zodat de school de hal direct na de vakantie in gebruik kon nemen. Door af en toe wat capaciteitsproblemen qua personeel was het iets later dan gepland, maar we zijn er met alle betrokken partijen en een realistische, pragmatische opdrachtgever Bouwen in Gelderland 19

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven De complete engineering bij een partij: van advies tot uitvoering 20 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven goed uitgekomen. Het is een unieke, moderne sporthal die overdag gebruikt wordt voor het bewegingsonderwijs en ‘s avonds ten dienste staat voor het verenigingsleven. Net als bij fase 1 zijn hier eveneens specifieke smartility en duurzaamheidsinvesteringen van toepassing, waardoor je het predicaat toekomstbestendig erop mag plakken. De opdrachtgever had de ambitie uitgesproken om er een innovatieve en veelzijdige accommodatie van te maken en daar zijn we goed in geslaagd en dat geldt naast de hal ook voor de buitenaccommodatie. In de hal vallen vooral de wand- en plafondindeling op. Zo is er een adventurewall en een uitdagende klimwand die de leerlingen als het ware verleid tot bewegen. Ook is de sporthal voorzien van een LED-vloer. Buiten is een parkachtige setting gecreëerd. Ook hier geldt dat het uitnodigt tot bewegen. Het park krijgt een Sfeer proeven, fase twee Bouwen in Gelderland 21

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven UCare4, dé app voor al je controles en inspecties Het water adviesbureau van Nederland Xigna is hét water adviesbureau op het gebied van veilig water en waterbeheer. Innovatief, onafhankelijk en gepassioneerd lossen wij structureel problemen in waterinstallaties op. Advies I Legionellapreventie I Waterbemonstering Gebouw Compliance Software Lansinkesweg 4 I Postbus 960 I 7550 AZ Hengelo Lokatie Hengelo 088 944 6228 welkom@xigna.nl I www.xigna.nl 22 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw Stedelijk College Eindhoven “Net als bij fase 1 zijn hier eveneens specifieke smartility en duurzaamheidsinvesteringen van toepassing, waardoor je het predicaat toekomstbestendig erop mag plakken.” open karakter. Iedereen kan er sporten. Als een rode hartslag door het park heen ligt een 750 meter lang pad waarin hindernissen zijn opgenomen. Een urban danceground, teqball tafel en andere op deze tijd geënte sportfaciliteiten completeren een en ander. Een grote pui symboliseert de verbinding tussen binnen- en buitensport.” Fase drie De derde fase van het project aan de Henegouwenlaan sluit vrijwel naadloos aan op de eerste fase. Van Laar: “Inderdaad, hier worden dezelfde principes gehanteerd. Ook dit gebouw krijgt een betoncasco voor zowel de binnen als buiten bladen en ook dezelfde afbouwspecificaties. De eerste plannen gingen uit van twee bouwlagen maar in de voorbereiding werd dat nog omgezet met een bouwlaag extra. De opdrachtgever heeft deze derde fase als aanvulling op de bestaande DMO (design-built-maintain) overeenkomst met ons als meerwerk gekwalificeerd waardoor er niet gekozen werd voor een nieuwe aanbesteding. Dat is een teken van vertrouwen en een bevestiging dat er een goede verstandhouding is gegroeid. Natuurlijk zijn de omstandigheden sterk veranderd ten opzichte van 2019 toen fase 1 actueel was. Kijk alleen maar naar het prijsniveau. Je betaalt tegenwoordig vijftig procent meer voor een kubieke meter beton. Ook afgewerkte vloeren zijn per vierkante meter alleen alweer zes euro duurder dan in 2021. Als je het dan hebt over tweeduizend vierkante meter heb je het direct over substantiële bedragen. Wat dat betreft zijn het vreemde tijden. Dat heeft echte gelukkig nog steeds geen gevolgen voor de werkvoorraad. Wij hebben het nog steeds druk en als ik naar de orderportefeuille voor 2023 kijk, zal het ook wel druk blijven.” Bouwen in Gelderland 23

De plannen rond De Tropische Kas in Wageningen en de herbestemming kwamen ongeveer twee jaar geleden op de radar bij van Panhuis Bouw uit Ermelo. Het bedrijf was in een eerder stadium al betrokken bij de transitie van het Herbarium van der Wageningen Universiteit tot studentenhuisvesting en dat was voor Vandenbrink Onroerend Goed een van de redenen om Stief van Panhuis te benaderen voor de bouw van twintig luxe appartementen aan de Arboretumlaan. Vandenbrink Onroerend Goed en Van Panhuis Bouw kenden elkaar al lang voor het project in Wageningen. Stief van Panhuis: “We zijn beide Ermelose bedrijven. We hebben al meer samen gewerkt in het verleden. Overigens niet alleen in de woningbouw, maar ook in de utiliteitssector. Zo hebben we nog niet eens zo lang geleden drie bedrijfsverzamelgebouwen gerealiseerd in BunschotenSpakenburg. We weten wat we aan elkaar hebben. Vandenbrink weet dat opdrachten als deze prima bij ons passen. Met 45 medewerkers in vaste dienst en een flexibele schil van 25 vakmensen kunnen we zowel grote als kleine projecten aan. We voelen ons niet te groot voor een kleine verbouwing waar misschien een paar duizend euro mee gemoeid is, en niet te klein voor opdrachten van een paar miljoen euro. Onze bedrijfsfilosofie spreekt van passievol bouwen en dat is van toepassing op projecten van diverse omvang. Vandenbrink en wij komen beide uit Ermelo en komen elkaar dus regelmatig tegen. Beide bedrijven hebben als uitgangspunt, waar mogelijk, lokale en regionale onderaannemers en leveranciers te betrekken bij de activiteiten. Dat is ook in Wageningen weer goed geslaagd.” Uitdagingen Oktober vorig jaar startten de werkzaamheden aan de Bouwen in Gelderland 25

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen VAKWERK MET DE BESTE SERVICE Somsen Scheidingswanden B.V. is gespecialiseerd in het plaatsen van volgips wanden in o.a. woningen (nieuw-, verbouw en renovatie), kantoren en bedrijfshallen voor zowel bedrijven als particulieren. Comfortabel & duurzaam wonen begint bij ons Als allround installatiebedrijf is Oosterhoff Poolen dé expert voor al uw installaties op, in en om het huis of uw gebouw. Van de nok tot in de kruipruimte: één vertrouwd adres, voor al uw installatiewerkzaamheden. Handig toch? Somsen Scheidingswanden B.V. TEL: (06)15206559 info@somsen-wanden.nl www.somsen-wanden.nl Jagerserf 21, 3851 SM Ermelo info@oosterhoffpoolen.nl Tel. 0341 – 431 433 www.oosterhoffpoolen.nl 026 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen Arboretumlaan. Stief van Panhuis: “We zitten relatief gezien nog goed op schema. We gaan ervan uit dat we in januari kunnen opleveren. Het zijn echter onzekere tijden in de bouw. De leveringsbetrouwbaarheid is echt anders dan pakweg drie, vier jaar geleden. Hetzelfde geldt voor beschikbare menskracht en de stijgende prijzen van materialen. Dat alles maakt vrijwel elk bouwproject tot een uitdaging. Het appartementencomplex is in dit licht gezien nog relatief soepel verlopen. We wachten op dit moment nog bijvoorbeeld op de lichtstraat. Deze is twintig meter lang en twee meter breed en geeft een geweldig lichteffect op de vides van elke etage. Om de afbouw toch mogelijk te maken hebben we nu een provisorische afdichting gemaakt om de planning toch te halen. Wij gaan er in ieder geval wel voor! “Het wordt een prachtig appartementencomplex in het luxere segment.” Uitdagingen waren er ook in bouwkundig opzicht omdat we van doen hadden met een hoogteverschil. De kelder ligt zo’n anderhalve meter onder het maaiveld en het complex anderhalve meter erboven.” Aanpassingen Omdat Van Panhuis in een redelijk vroegtijdig stadium bij het plan betrokken was kon men haar expertise en ervaring aanwenden om het project mede binnen de financiële Bouwen in Gelderland 27

Gevelrenovatie en nieuwe entree Royal Kaak / Terborg Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen Natuursteen voor bouw en interieur Deurdorpels Vensterbanken Muurafdekkers Terrastegels Gevelstenen Gevelbekleding Schouwen Wanden Badkamer Keuken Vloeren Trappen Snelliusstraat 12 • 3846 BT Harderwijk • T 0341 47 27 48 vandenbrink@steenhouwerij.info • www.steenhouwerij.info 028 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen Stief van Panhuis: “Beide bedrijven hebben als uitgangspunt, waar mogelijk, lokale en regionale onderaannemers en leveranciers te betrekken bij de activiteiten.” kaders te krijgen. Stief van Panhuis: “We hebben onder andere de parkeerkelder iets verkleind en verplaatst plus nog enkele andere kleinere veranderingen aangebracht tot ieders tevredenheid. Het wordt een prachtig appartementencomplex in het luxere segment. Het oorspronkelijke idee was alle appartementen te verhuren maar Vandenbrink heeft recent besloten toch te gaan verkopen. Voor ons impliceert dat, dat we zowel de badkamers als de keukens casco opleveren zodat iedere koper haar eigen keuze kan bepalen. Het wordt echt een plaatje op een mooie bepalende, markante plaats in Wageningen. De bewoners op de bovenste etages hebben uitzicht op het centrum of op de Rijn. Het exterieur is passend voor de omgeving, zoals het herbarium. De toepassing van Cortenstaal, metselwerk en veel glas geeft een heel mooi visueel effect. Al met al een aanwinst voor Wageningen.” Bouwen in Gelderland 29

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen Tekst: Gerard van Leeuwen / Foto’s: Gerard Burgers Fotografie ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Verkoop gestart appartementen Arboretumlaan Wageningen Vandenbrink Onroerend Goed verwacht voor oplevering uitverkocht te zijn Vandenbrink Onroerend Goed uit Ermelo is de ontwikkelaar van het appartementencomplex aan de Arboretumlaan in Wageningen. Waar ooit De Tropische Kas van de Universiteit Wageningen stond realiseert de ontwikkelaar in nauwe samenwerking met Van Panhuis Bouw twintig kwalitatief hoogwaardige appartementen. Technisch manager Jils Gagestein, sinds een paar maanden werkzaam bij Vandenbrink, is nauw betrokken bij het project. Jils Gagestein, Vandenbrink Onroerend Goed De appartementen bevinden zich op het voormalig terrein van de Universiteit van Wageningen op het plekje waar vroeger de Tropische Kas stond. 30 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen “Het zijn appartementen in het luxere segment met onder andere mooi metselwerk, hardstenen dorpels en een parkeerkelder.” Jils Gagestein stapte in de zomer “aan boord” bij het fraaie Wageningse project. “De hele voorbereiding en de start van het project heb ik inderdaad niet meegemaakt. Ons bedrijf was ook gelieerd aan de herinvulling van de belendende panden, het Herbarium (waar nu studenten zijn gehuisvest, red.) en het Gebouw met de Klok (dat een aantal partijen herbergt in de artistieke sfeer, red.), beide voorheen behorend tot de universiteit. Het voortraject besloeg enkele jaren, mede omdat niet iedereen in de buurt achter de ideeën stond. Het groen tussen de afzonderlijke gebouwen kent een natuurlijke overloop waardoor een idee van gezamenlijkheid wordt bewerkstelligd. Een wens van de gemeente.” Op het moment van schrijven (eind september) concentreren de werkzaamheden zich volgens Gagestein voornamelijk op het pand zo snel mogelijk wind- en waterdicht te maken. “Dat is een voorwaarde om de afbouw zo soepel mogelijk te laten verlopen. We wachten bijvoorbeeld nog op de levering van de lichtstraat die boven het atrium is gesitueerd. De uitdagingen die dit met zich meebrengt qua levertijden zijn behoorlijk en dat geldt ook voor andere marktpartijen. We hebben inmiddels een plan B opgesteld met een tijdelijke sluiting zodat de afbouw Bouwen in Gelderland 31 Foto: Vandenbrink Onroerend Goed

Gevelrenovatie en nieuwe entree Royal Kaak / Terborg Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen Bouwen in Gelderland voor alle professionals in de bouw Is Gelderland zakelijk interessant voor uw bedrijf? Wilt u Bouwen in Gelderland kosteloos ontvangen? Meldt u zich dan aan via onze website www.bouweningelderland.nl >> contact Of stuur een mail naar info@bouweningelderland.nl www.bouweningelderland.nl redactie@bouweningelderland.nl Bouwen in Gelderland is in 2020 als nieuwe titel geïntroduceerd. De verwachting is, dat het magazine een vergelijkbare toonaangevende positie in de Gelderse bouw- en installatiewereld gaat veroveren als Bouwen in het Oosten in deze regio. Het blad richt zich op de professionals in de bouw, zowel opdrachtgevers als uitvoerende, adviserende en controlerende bedrijven. 32 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex / Wageningen normaal doorgang kan vinden. Het is een puzzel. De oplevering staat gepland voor januari 2023, maar daar zijn wat vraagtekens bij te stellen.” Zeer recent werd door Vandenbrink de keuze gemaakt om de appartementen te verkopen. Gagestein: “Er is lang nagedacht over de vraag verhuren of verkopen. Het is de laatste optie geworden. Inmiddels zijn de prijzen bekend gemaakt en hebben we een en ander gecommuniceerd. De animo is zeer behoorlijk, vooral onder de wat oudere mensen uit Wageningen en omstreken. We werken met prijzen variërend van 499.000 tot 599.000 euro. Mijn inschatting is dat we voor de oplevering alles verkocht hebben. Het zijn appartementen in het luxere segment met onder andere mooi metselwerk, hardstenen dorpels en een parkeerkelder. Als je de markt analyseert steken onze appartementen positief af tegen andere te koop staande appartementen die tot 750.000 euro worden aangeboden. De appartementen hebben een oppervlakte van tachtig vierkante meter, onderverdeeld in een ruime woonkamer, slaapkamer, werkkamer, toilet en een badkamer met tweede toilet.” Intensieve samenwerking Gagestein is content over de samenwerking met Van Panhuis Bouw. “We zitten er dicht bovenop. Dat is ook noodzakelijk als je de huidige situatie in ogenschouw neemt in de bouw. Je moet snel kunnen schakelen en dat doen we in nauw overleg. Beide partijen zijn daar gelukkig mee. Bouwen in Gelderland 33 Materiaalkeuze, kleurkeuze, eventueel meerwerk, het zijn aspecten die geen stroperige besluitvorming kunnen gebruiken.” Niets van te merken Gevraagd naar zijn visie op de woningmarkt, distilleert Gagestein een aantal trends. “We hebben als bedrijf geen voorkeur voor projecten van een bepaalde omvang en hetzelfde geldt voor het karakter van een project. We voelen ons thuis in de wereld van transities, zoals kantoren ombouwen naar appartementen, maar ook nieuwe winkelpanden, nieuwbouw van appartementen of andersoortige woningbouw. Aan de vraagzijde van de markt zie je een steeds grotere vraag naar shortstay woningen. Studenten, vluchtelingen, gescheiden mensen…, de vraag overstijgt het aanbod in grote mate. Er zal best in de toekomst een soort omslagpunt komen. Na zeven vette jaren volgen immers zeven magere jaren luidt het gezegde. Tot op vandaag merken wij er niets van. Ook ik lees de rapporten van dalend consumentenvertrouwen als gevolg van alle onzekerheden in de wereld, maar dat vertaalt zich tot nu toe niet in onze bedrijfstak.”

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude Heeft u interesse? Neem gerust contact op. 0318 209 400 IJZERSTERK IN HET LEVEREN EN AANBRENGEN VAN DE WAPENING IN BETONCONSTRUCTIES WAPENING AANBRENGEN IJZERVLECHTEN VLOEREN KELDERS WIJ STAAN VOOR: • BETROUWBAARHEID • FLEXIBILITEIT • KWALITEIT Ambon 15 I 3772 ZT Barneveld I T +31 6 54222191 info@schreuderwapening.nl I www.schreuderwapening.nl FUNDERING ISOLEREN LEVERANCIER VAN HEKWERKEN EN TOEGANGSCONTROLESYSTEMEN HEKWERK MONTEURS GEZOCHT We maken en plaatsen hekwerken en (schuif)poorten voor bedrijven en particulieren. U kunt kiezen voor standaardoplossingen óf voor maatwerk. Ruim 20 jaar ervaring Meijer Hekwerken heeft meer dan 20 jaar ervaring in de markt van terreinbeveiliging. Onze kernwaarden • Resultaat en kwaliteit • Duidelijkheid • Expertise • Investeren in mensen en klanten • Christelijke normen Meijer Hekwerken I Harselaarseweg 108 I 3771 MB Barneveld E info@meijerhekwerken.nl I www.meijerhekwerken.nl 34 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude Tekst: Jolanda Groothuis / Foto’s: Linda Bouritius Photography ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Bouwbedrijf Kreeft onderscheidt zich door betrouwbaarheid en juiste prijs Supermarkt maakt plaats voor twaalf luxe appartementen In het hart van Renswoude realiseert Bouwbedrijf Kreeft uit Ede momenteel ‘De Koningshof’, een appartementencomplex dat plaats biedt aan twaalf luxe wooneenheden. Zij bouwt dit in opdracht van Anton en Wijntje van Rinsum die op deze locatie eerder een supermarkt runden. Toen de exploitatie van de supermarkt naar het nieuwe dorpshart verplaatste zagen zij herontwikkelingskansen. De kavel van circa 2.200 m² zou in hun optiek uitermate geschikt zijn voor de nieuwbouw van een appartementencomplex. En hiermee sloegen ze de plank niet mis. Al voordat de ontwikkelplannen concreet waren, hadden zich ruim twintig potentiële kopers gemeld. Bouwen in Gelderland 35 Foto: Ruben's Drone Photography

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude 36 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude hen voornamelijk te maken met de parkeernorm en de daarvoor beschikbare ruimte: “Na rijp beraad besloten we daarom extra grond aan te kopen waarmee we voldeden aan de voorwaarden die werden gesteld. Door het zelf een woning te verkopen, waarbij de huidige markt een positieve rol speelde.” Bouwer van kwaliteit Na de definitieve bestemmingsplanwijziging besloten de opdrachtgevers het nieuwbouw “Het land doorkruisen, op zoek naar goedkopere partijen, levert volgens ons geen meerwaarde op.” Rémon Liefting Ondanks dat het plan van Anton en Wijntje van Rinsum enorm goed werd ontvangen door veel inwoners van Renswoude, plaatste de gemeente in eerste instantie enige kanttekeningen. Dit had volgens leggen van diverse optionele puzzels mochten we met een herinrichtingsplan rekenen op goedkeuring van de raad. Hier waren we erg blij mee, temeer omdat er inmiddels veel animo onder, -met name 55-plussers-, was ontstaan. Hoofdredenen hiervoor waren de levensloopbestendige factoren, de optimale privacy en de ruime opzet van de appartementen. Bovendien hadden de meeste kandidaten /////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Explosieve groei Rémon Liefting heeft in de elf jaar dat hij werkzaam is voor Bouwbedrijf Kreeft, de organisatie explosief zien groeien: “Bij aanvang van mijn loopbaan waren er 25 medewerkers werkzaam, inmiddels zijn dat er 115, dat zegt veel over onze denk- en werkwijze. Toekomstgericht bouwen staat bij Bouwbedrijf Kreeft hoog in het vaandel. Hierbij geldt vakmanschap nog altijd als fundament voor de woning- en utiliteitsbouw en zijn circulaire technieken in onze optiek de innovatieve tools voor vooruitgang. We laten onze opdrachtgevers graag profiteren van onze veelzijdigheid en flexibiliteit en zijn daarmee als partner geschikt voor efficiënte projectontwikkeling, (nieuw)bouw-, onderhouds- én restauratieprojecten. Tevens zijn we op een juiste manier bezig om positieve duurzaamheidseffecten te stimuleren en streven we er alle dagen naar om voorop te blijven lopen.” project te laten aanbesteden: “Hiervoor hebben we drie aannemers uitgenodigd, waarbij Bouwbedrijf Kreeft als beste uit de bus kwam. We kenden de organisatie alleen van de goede naam; zij staat bekend als een bouwer van kwaliteit die gemaakte afspraken strikt nakomt. Bovendien kwam de prijs overeen met ons budget. We gaven de opdracht in mei 2021 uit handen.” Aantrekkelijke woonplek Rémon Liefting werd namens Bouwbedrijf Kreeft aangewezen om als projectleider de nieuwbouw van het appartementencomplex in goede banen te leiden. De sloop van de voormalige supermarkt was een onderdeel van de opdracht, hier werd afgelopen januari mee gestart en uitgevoerd door Dorrestijn Milieu uit Veenendaal. Rémon: “Het oude pand was 99 procent vrijstaand, waardoor het geen ingewikkeld gebeuren werd. Ook was er geen sprake van asbest, er diende derhalve niet gesaneerd te worden. Bouwen in Gelderland 37

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude Uw metselwerk bij Metselgilde is in vertrouwde handen Westeneng Betonpompverhuur B.V. Schras 62 6744 PE Ederveen Middelbuurtseweg 34, 3903 LD Veenendaal www.gwesteneng.nl 38 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude We konden daardoor vrij snel starten met de nieuwbouw; de kick-off daarvan vond medio februari plaats.” Ruime opzet Volgens Liefting wordt De Koningshof een prachtig geheel. Dat wijdt hij met name aan de ruime opzet: “De appartementen variëren van 104 m² tot 120 m². In combinatie met de goede bereikbaarheid vanuit het trappenhuis en de aanwezigheid van twee liften (dat is vrij uniek bij twaalf appartementen) wordt het een aantrekkelijke woonplek. Alle wooneenheden worden voorzien van een balkon van circa 8 m², krijgen een eigen parkeerplaats, buitenbergruimte, vloerverwarming en een warmtepomp. Tevens voldoen ze straks aan het Energie Prestatie Advies.” Bijzondere detailleringen Rémon, inmiddels elf jaar werkzaam voor Bouwbedrijf Kreeft, ervaart de nieuwbouw van De Koningshof als een redelijk traditioneel project waarbij degelijkheid voorop staat: “Toch is het niet geheel standaard omdat er sprake is van bijzondere detailleringen, met name in de dakconstructie. Dat verdiende bij de werkvoorbereiding en tijdens de uitvoering de nodige extra aandacht. Tevens blijft het, -zeker in deze tijd-, een uitdaging om vakbekwame medewerkers te genereren. Dat is momenteel geen vanzelfsprekendheid. Dit leidde, met het oog op de planning, enigszins tot onrust, maar uiteindelijk mogen we vaststellen dat het niet tot vertraging heeft geleid. Momenteel zitten we in de afbouwfase en gaan we richting afronding. Het houdt in dat de “Sprake van exceptionele regelingen was er niet.” Bouwen in Gelderland 39

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude RENOVATIE, VERBOUWEN, ONDERHOUD EN TIMMERWERK RVL timmerwerken Tiel Duifkruid 61 4007ST Tiel Mobiel: 06 - 819 686 43 CONSTRUCTIEHOUT PREFAB GEBINTCONSTRUCTIES GEVELBEKLEDING MEUBELHOUT EN TAFELBLADEN EIKEN, DOUGLAS, LARIKS EN GEWATERD GRENEN Zaagmolenweg 1, Delden tel. 074-3762181 Houtzagerij Twickel Al meer dan 2 eeuwen een begrip in Twente Uw adres voor advies en levering van eiken, douglas, lariks en gewaterd grenen voor elke toepassing. Zaagwerk op bestelling in elke gewenste afmeting of levering direct uit onze ruime voorraad. Bekijk onze website voor alle mogelijkheden: houtzagerijtwickel.nl FSC®-c00483 en PEFC gecertificeerd. Aangesloten bij Streek Eigenhout. 40 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw appartementencomplex ‘De Koningshof’ / Renswoude Tekst nog te doen Anton en Wijntje van Rinsum: “Al voordat de ontwikkelplannen concreet waren, hadden zich ruim twintig potentiële kopers gemeld.” complete terreininrichting nog gerealiseerd moet worden. In december staat de oplevering gepland. Dat gaan we, voor zover ik het nu kan inschatten, halen.” Strak voorwerk Gemiddeld waren er, inclusief onderaannemers 15-25 vaklieden werkzaam op de bouw. Rémon: “We maken hierbij hoofdzakelijk gebruik van lokale onderaannemers en detacheringsbureaus. Het land doorkruisen, op zoek naar goedkopere partijen, levert volgens ons geen meerwaarde op. Wij hechten aan degelijke, betrouwbare relaties waarvan de vaklieden dezelfde taal spreken als de onze. Daar bereik je uiteindelijk het meeste mee. Dit geldt eveneens voor onze leveranciers. We hebben, met betrekking tot de levering van materialen, niets te klagen gehad. Strak voorwerk en goed overleg liggen daaraan ten grondslag, zeker in de huidige markt. Maar ook het meedenkend vermogen van de opdrachtgevers maakte dat er weinig problemen ontstonden. De bereidwilligheid van de Van Rinsums is tijdens het gehele proces groot. Sprake van exceptionele regelingen was er niet. Integendeel. Deze opdracht was volledig gebaseerd op wederzijds vertrouwen en daarmee hopen we samen dit jaar met voldoening af te kunnen sluiten.” Bouwen in Gelderland 41 Foto: Ruben's Drone Photography

Moeilijke tijden? Blijf nuchter, Laatst nam ik op Eindhoven Airport het vliegtuig naar het buitenland. Geheel tegen mijn verwachting in, belandde ik ook hier in Schipholachtige toestanden. Zoals ellenlange wachtrijen tot ver buiten de toegangsdeuren. De oorzaak? Personeelstekort. Door de coronapandemie zijn veel medewerkers die de koffers en de security verzorgen uitgeweken naar andere jobs voor een salaris dat boven het minimum zit. Die krijg je dus niet meer terug voor datzelfde salaris. Daar zal fors meer in geïnvesteerd moeten worden. Voor mij een teken dat we in Nederland aardig de weg kwijt zijn. Overigens, in de wachtrijen zag ik nogal wat Poolse arbeidskrachten staan. Dus binnenkort gaan de mensen van Haldu Groep daar flyeren, op zoek naar nieuwe vakmensen. Tja, in tijden van krapte moet je vindingrijk worden, toch? Je moet superzuinig zijn op je medewerkers Want als medewerkers hun heil elders zoeken, dan komen ze niet zomaar naar je sector terug. Weet u nog? Tijdens de vorige grote economische crisis? 75.000 bouwvakkers verlieten de sector en die zijn volledig opgegaan in andere sectoren. Daarom schonk Haldu Groep haar kantoormedewerkers eerder dit jaar een bonus om te helpen bijdragen aan de onwijs gestegen energiekosten. We leggen onze kantoortijgers die onze vakmensen netjes koppelen aan projecten maar al te graag in de watten. Want we willen de goede mensen die we intensief hebben geworven ook maar al te graag houden! 42 Bouwen in Gelderland Gasloos door wtw? Ja, maar dan komt de stroomrekening… Over die energiekosten gesproken: Nederland is toch een gek landje. We zijn bedolven onder duurzame druk om over te gaan op wtw-installaties. Ja, lekker gasloos. Dat scheelt op de rekening! Maar nu komen hele volksstammen erachter dat diezelfde wtw-installaties gigántische hoeveelheden elektriciteit slurpen. Ik ken situaties waarbij de stroomrekening van een netjes duurzame burger van 250 naar 1100 euro schoot. Dan voel je je wel genomen, toch? Luisteren ze wel naar elkaar aan de ministerstafel? Ondertussen beschikte de regering dat gemeenten nóg meer huizen moeten toewijzen aan statushouders. Ik gun het die mensen van harte, echt waar. Maar zomaar nog eens 20.000 extra woningen toevoegen aan de niet ingevulde vraag die al héél lang uitstaat? Ik vind het gewoon niet realistisch. Ja, weet u wanneer ik het realistisch zou vinden? Als datzelfde kabinet alle regels rondom nieuwbouw eens grondig zou versoepelen. Maar op die gedachte komt men niet achter dezelfde ministerstafel waaraan wordt besloten dat er effe nog 20.000 woningen extra nodig zijn. Luisteren ze wel naar elkaar aan de ministerstafel, denk ik dan. Oekraïne wordt als drogreden genoemd Overigens, soms moet

Column volg je koers en doe je ding je heel kritisch zijn op wat je hoort. Helaas ligt ook in het bouwwereldje het nodige fake news op de loer. Een voorbeeld? We horen al geruime tijd over een tekort aan bouwmaterialen. Het begint mij op te vallen dat dan te pas en te onpas als reden de oorlog in Oekraïne wordt opgegeven voor dit tekort. Hoe erg die oorlog ook is: in dat land wordt toch niet álles geproduceerd? Ik heb het gevoel dat meerdere leveranciers van bouwstoffen de oorlog als drogreden gebruiken. Doe gewoon en houd je vast aan je onderscheidend vermogen Ik zei het al: in Nederland zijn we aardig de weg kwijt. Alles wordt duurder en niemand weet waar het heen gaat? Nog nooit was de situatie in Nederland zó onzeker als nu. Mijn advies? Niet al te gekke dingen doen en goed om je heen blijven kijken. Haldu Groep heeft in de meest lastige tijden in het verleden altijd een stabiele koers gevaren, en dat blijven we nu ook doen. Kortom, kansen blijven zien, maar niet al te wild om je heen slaan. Daarom prijs ik ons Bouwen in Gelderland 43 gelukkig dat we, ondanks de barre tijden, mooie stromen nieuwe buitenlandse vakmensen mogen ontvangen. Blijkbaar doen we toch iets goed! Zoals netjes betalen, afspraken nakomen en buitenlandse vakmensen goed huisvesten. Met deze drie typische Haldu-kenmerken maken we al heel lang het verschil en daar zullen we nooit aan tornen, hoe guur het economisch en sociaal klimaat ook wordt in Nederland. Dat beloof ik! Danny van Hal

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Tekst: Gerard van Leeuwen / Foto’s: WBC Bouw Oplevering Winterwarm en WinLed exact op tijd en binnen budget WBC Bouw rondt thuiswedstrijd succesvol af Eind maart berichtte Bouwen in Gelderland uitvoerig over de nieuwbouw van producent van luchtverwarmers Winterwarm en zusterbedrijf WinLed in Winterswijk. Nu, iets meer dan een half jaar later, blikt bedrijfsleider René ten Vregelaar van bouwkundig hoofdaannemer WBC Bouw tevreden terug op dit mooie project. “Een project dat hoog op onze referentielijst prijkt”. 44 Bouwen in Gelderland

In maart stelde Ten Vregelaar onder andere vast dat de samenwerking in het bouwteam goed verliep en daardoor in de voorbereiding verreweg de meeste van de mogelijke hobbels konden worden weggenomen. En dat deze werkwijze er mede voor zorgde dat men tijdens de realisatie niet geconfronteerd werd met eventuele tegenvallers. Dat is bewaarheid gebleken”, vertelt de bedrijfsleider. “Alles is soepel verlopen en dat in een best wel hectische periode in de bouwsector. Leveringsonzekerheden plus een snel veranderend prijsniveau missen hun uitwerking niet in de huidige marktsituatie. Winterwarm was, onder meer door de tijdige inkoop, een van de gunstige uitzonderingen in deze spannende tijd. Als WBC Bouw zijn we tevreden over het verloop, het eindresultaat en de onderlinge samenwerking met alle andere betrokken partijen. Natuurlijk doet het ons deugd dat de opdrachtgever zich ook content heeft getoond.” Vanaf de start van de voorbereidingen was het duidelijk dat het voor Winterwarm van Klaar voor de toekomst! “Als WBC Bouw zijn we tevreden over het verloop, het eindresultaat en de onderlinge samenwerking met alle andere betrokken partijen.” Bouwen in Gelderland 45

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk 46 Bouwen in Gelderland

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk essentieel belang was dat de verhuizing exact in de zomervakantie kon plaatsvinden zodat de productie direct na de verhuizing opgestart kon worden. Ten Vregelaar: “Vrijdag 22 juli hebben we de handtekening onder de oplevering gezet. Exact volgens afspraak. De verhuizing en inrichting startte de maandag erop. Direct na de vakantie, medio augustus, was een gezamenlijk ontbijt georganiseerd en om 11.00 uur rolde de eerste luchtverwarmer van de band. De doelstelling was bereikt, zowel qua planning als budgettair gezien. Een echt voorbeeldproject waar we erg trots op zijn.” Positief gestemd René ten Vregelaar is optimistisch gestemd voor de toekomst, maar plaatst wel een kanttekening. “Als ik naar onze werkvoorraad kijk, dan ben ik positief. 2023 ziet er goed uit. Alleen voor de tweede helft van het jaar hebben we nog wat ruimte. De prijsvorming is echter grillig en onvoorspelbaar. Daarom zijn we continue in gesprek met partijen en proberen we zoveel mogelijk op de situatie te anticiperen. Het werken in bouwteamverband draagt hier positief aan bij en heeft als voordeel dat we meer duidelijkheid over de wensen van onze opdrachtgever krijgen en een realistische aanbieding kunnen doen zoals bijvoorbeeld bij de realisatie van de nieuwe opslaghal van 6800 vierkante meter die we in opdracht van Kingspan, onze buurman In Winterswijk, mogen realiseren. Ook dat is weer een echte thuiswedstrijd waar we met veel enthousiasme van start zijn gegaan.” “De doelstelling was bereikt, zowel qua planning als budgettair gezien.” Bouwen in Gelderland 47

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Tekst: Gerard van Leeuwen / Foto’s: Klein Poelhuis Installatietechniek René Fokkink en Jordy ten Dolle van Klein Poelhuis Installatietechniek Hier past alleen het woord “trots” “Een gevoel van trots. Trots op het eindresultaat, maar vooral ook over de samenwerking met de andere betrokken partijen die de realisatie van het nieuwe bedrijfspand van Winterwarm tot een succesvol einde gebracht hebben.” Dat gevoel wordt verwoord door projectleider René Fokkink en uitvoerder Jordy ten Dolle van Klein Poelhuis Installatietechniek, dat net als Winterwarm in Winterswijk is gevestigd. 48 Bouwen in Gelderland

René Fokkink De specialist in industriële en agrarische luchtverwarming is al jarenlange relatie van Klein Poelhuis. Jordy ten Dolle: “We komen er regelmatig over de vloer voor service en onderhoud, of wanneer er machines aangesloten moeten worden. Alle opdrachten die niet door de eigen technische dienst van Winterwarm uitgevoerd kunnen worden, voeren wij uit.” René Fokkink: René Fokkink: “Door een zorgvuldige, gedetailleerde voorbereiding en een werkelijk voorbeeldige samenwerking is dit geslaagd.” “Bij deze nieuwbouwopdracht waren we al in een pril stadium betrokken. We hebben meegedacht in de budgetvorming, het uitzetten van het ontwerp en de engineering uitgevoerd voordat de realisatie startte. Voor ons behoort Winterwarm tot de grotere opdrachten. We hebben onder andere drie luchtbehandelingskasten geplaatst van 35.000 m³, 25.000 m³ en 10.000 m³, en vele Bouwen in Gelderland 49

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk Jordy ten Dolle meters kabelgoten en leidingen aangelegd. Momenteel zitten we in de afrondende fase van het installeren van zeven hybride warmtepompheaters van eigen makelij van Winterwarm.” Jordy ten Dolle vult aan: “Daarnaast zijn we nog bezig met de finishing touch. De lichtreclame aan de buitengevel en het is nog wachten op de ingebruikname 50 Bouwen in Gelderland van de laadpalen. Het zijn voortvloeisels van leveringsproblemen die overal in de sector zichtbaar zijn tegenwoordig. Zelfs de hybride heaters van Winterwarm zelf waren niet compleet omdat er gewacht moest worden op enkele componenten.” Volgens René Fokkink kreeg ook dit project tijdens het bouwproces te maken met aspecten die de huidige situatie in de bouwen installatiewereld “kleuren”. “De aanvang van de bouw had door de weersomstandigheden al een vertraging opgelopen en dat kwam slecht uit want er was sprake van een harde opleveringsdatum in verband met de zomersluiting van het bedrijf. In die productiearme periode moest het bedrijf inhuizen. Door een zorgvuldige, gedetailleerde voorbereiding en een werkelijk voorbeeldige samenwerking is dit geslaagd. Als die samenwerking niet zo goed was geweest, was het erg spannend geworden. Toen we afgelopen voorjaar in de piekdrukte zaten, zijn er door alle betrokken partijen heen en weer aanpassingen geaccepteerd in het algemeen belang. Het doel was voor iedereen gelijk: op tijd opleveren. De rol van de opdrachtgever mag in dit verband niet onderbelicht blijven.

Nieuwbouw bedrijfspand Winterwarm / Winterswijk Altijd positief. Winterwarm staat bekend om hun sociaal werkgeverschap en dat was ook terug te zien op de bouwplaats. Ook de andere bouwteamleden en onze eigen onderaannemers en leveranciers hebben veel flexibiliteit getoond. Zowel Winterwarm als wij proberen te allen tijde lokale voor bekende of regionale partners te betrekken bij de werkzaamheden. Dat betaalt zich uit tijdens de spannende momenten. Je kent elkaars bedrijfscultuur en spreekt letterlijk dezelfde taal. Dat is van onschatbare waarde.” Trots Zowel Ten Dolle als Fokkink tonen zich zeer content met het eindresultaat. Jordy ten Dolle: “Het ontwerp is prachtig en als je naar de techniek kijkt, dan is het echt een bedrijfspand dat past in deze omgeving en kwalitatief aan alle eisen voldoet. Het is zeer terecht BREEAM gecertificeerd.” René Fokkink: “De sfeer tijdens de realisatie was gewoon optimaal. Dat had ook te maken met de duidelijke deadlines. Er was door die vroegtijdige duidelijke afstemming voor alle partijen ook een grote betrokkenheid. Iedereen wist dat er geen open eindjes waren omdat alles gedetailleerd was vastgelegd. Ook kan ik genieten van het feit dat we, op de waterpompen op het dak na, alle kasten in de constructie hebben weten weg te werken. Het is een mooi geheel worden. Nee, een ander woord dan “trots” past hier niet.” Wij danken opdrachtgever Winterwarm voor dit prachtige nieuwbouwproject in Winterswijk, waarvoor wij de totale proces- en gebouwgebonden installaties realiseren, van ontwerp tot uitvoering. Op naar een mooie samenwerking en realisatie met alle bouwpartijen! 0 Lorentzstraat 12, 7102 JH Winterswijk _ www.kleinpoelhuis.com ! 0543 56 11 00 www.circulairstaal.nl Circulaire connectors Biocoat® € Terugkoopgarantie Circulairstaal® is een dochteronderneming van Brink Staalbouw

Algemeen ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Foto’s: Jannes Linders Uitbreiding Museum Arnhem wint Nationale Staalprijs 2022! Het museum heeft een grootscheepse verbouwing ondergaan. Bouwen in Gelderland besteedde daar tweemaal aandacht aan. Benthem Crouwel Architects ontwierp het plan en heeft hiermee de Nationale Staalprijs 2022 in de categorie Utiliteitsbouw gewonnen. Het museum is uiteraard supertrots! 52 Bouwen in Gelderland

A tour de force Het nieuwe deel van het museum dat boven de stuwwal zweeft biedt een spectaculaire blik op de stad en het omliggende landschap. Een cliffhanger die uniek is voor Nederland. De techniek die Pieters Bouwtechniek in samenwerking met Rots Bouw en Civiele technieken deBoer bv heeft moeten toepassen om het gebouw ‘uit te schuiven’ is minstens zo spectaculair en wordt vooral toegepast bij het bouwen van bruggen. From the jury report: "On the moraine, the expansion of Museum Arnhem balances next to the proud dome of the original gentlemen's society from the 19th century. Not only does the museum extension frame an interesting outdoor room, taking its natural place in the surroundings, the new façade with its hovering volume also adds a representative symbolic value to the entire museum building. The final result looks so light that you don’t realise the immense constructive power underneath. It is the serving role of steel, used invisibly, is rarely so evident.” ‘.. A tour de force’”. “Een cliffhanger die uniek is voor Nederland.” Bouwen in Gelderland 53

Algemeen ////////////////////////////////////////////////////// Met dank aan: Benthem Crouwel Architects, Gemeente Arnhem, Pieters Bouwtechniek, Rotsbouw, Civiele technieken deBoer bv, Nelissen ingenieursbureau, DGMR Raadgevende Ingenieurs, Rotsbouw, Alferink Installatietechniek, Karres en Brands, Studio Modijefsky en Koninklijke Tichelaar. “The final result looks so light that you don’t realise the immense constructive power underneath.” 54 Bouwen in Gelderland

Algemeen Snelle groei noopt Elite Tools tot verhuizing Medio augustus verruilde Elite Tools, importeur en distributeur van handgereedschappen voor de droge afbouw, haar oude vestiging voor een kantoor aan de Oudhuizerstraat 31 in Kalrenbeek. Het verzamelgebouw deelt Elite Tools met haar zusterbedrijf dat zich heeft toegelegd op het importeren en distribueren van sport en spelproducten, zogenaamde funsports en sportinggames, een fenomeen dat overgewaaid is uit Amerika. ons netwerk, maar dat heeft tot nu toe nog niet het gewenste resultaat gehad. Elite Tools levert haar producten zowel rechtstreeks aan de gebruiker alsook via het bouwmarktsegment. Via de bouwmarkten werken we onder meer met specifieke pakketten voor de particulier die een bepaalde klus wil uitvoeren. Dat kan een pakket voor het witten van muren zijn, maar ook voor het kleuren van radiatoren of een beitspakket zijn. In totaal hebben we zo twintig verschillende pakketten samengesteld. Ook de ZZP-er weet ons te vinden. We volgen alle trends nauwlettend en anticiperen op de laatste ontwikkelingen. De grote rode draad is momenteel Thomas Jellema, samen met Bas ten Hove mede-eigenaar van beide bedrijven, vertelt dat de groei de afgelopen maanden in een versnelling is geraakt. “Dat heeft vooral te maken dat we exclusief distributeur van DeWalt zijn geworden op ons specifieke marktterrein. En dat niet alleen voor Nederland , maar voor Europa. We doen nu incidenteel al iets in Duitsland en België, maar we gaan onze activiteiten binnenkort uitrollen over meerdere Europese landen, te beginnen met Frankrijk en Spanje. Qua logistiek zijn we al voorbereid op verdere groei. In Apeldoorn, aan de andere kant van de snelweg, hebben we een opslagcapaciteit van 26.00 palletplaatsen. We zouden graag nog twee of drie commerciele mensen willen aantrekken om de groei letterlijk handen en voeten te kunnen geven. Dat is echter een grote uitdaging in de huidige arbeidsmarkt. Vooralsnog proberen we een en ander te bewerkstelligen via het best te omschrijven als “veramerikanisering”. Steeds meer geschiedt in prefab en ook de producenten hebben hier op geanticipeerd. Alles gaat sneller, simpeler en gebruiksvriendelijker maar wel op bais van hoogwaardige kwaliteit. Elite Tools, dat al dertig jaar actief is in de wereld van afbouwgereedschappen, nam onlangs afscheid van de mede gezichtsbepalende Frits van Dijk die een uitdaging buiten het bedrijf ambieerde. Bouwen in Gelderland 55 ELITE TOOLS

1 Online Touch

Index

Home