112 § 3.1 Leidinggeven is leiding nemen 1 2 3 4 3.1.1 5 6 7 8 9 10 11 12 De dialoogstijl Samenspel 13 14 De dialoogstijl is een samenspel van leerkracht en leerlingen. Door het gebruik van deze instructiestijl kijken de leerkracht en leerling samen wat de mogelijkheden zijn. VOORBEELD 3.1 EENRICHTINGSVERKEER Juf: ‘We gaan vandaag mikken in de korf. Je gaat in een hoepel staan en ik wil dat je, met twee handen, onderhands de bal in de korf mikt. Dan haal je de bal en ga je weer in dezelfde hoepel staan en probeer je het nog een keer.’ Leerkracht vertelt Instructiestijl Instructie voor het opstarten van de les Voor de kinderen aan de slag kunnen, legt een leerkracht de activiteiten uit. De instructiestijl die de leerkracht hier hanteert, is de wijze waarop de leerkracht de kinderen aanspreekt. Hebben de leerlingen inbreng of is het heel directief? De leerkracht heeft hierbij meerdere instructievormen tot zijn beschikking. De instructievorm is de werkvorm waarin de instructie wordt gegeven. Het spreekt voor zich dat voor nagenoeg iedere instructievorm alle drie de instructiestijlen te gebruiken zijn. De drie instructiestijlen zijn gebaseerd op de interacties tussen leerkracht en leerling. Ze bevinden zich op een glijdende schaal met aan de ene kant de leerkracht die alle beslissingen neemt en aan het andere uiteinde het kind dat zelf keuzes mag maken en die op zijn eigen manier mag uitvoeren. We onderscheiden de commandostijl, de dialoogstijl en de zelfinstructiestijl. De commandostijl De commandostijl wil zeggen dat de leerkracht alle beslissingen neemt. Binnen deze leerkrachtgestuurde benadering vertelt de leerkracht wat er gedaan wordt en hoe het wordt uitgevoerd. Als je leiding neemt, zul je keuzes moeten maken. Keuzes in het belang van de gestelde doelen, keuzes in het belang van het leerproces en zeker keuzes in het belang van de leerlingen. De manier waarop jij je als lesgever presenteert, heeft direct invloed op het verloop van de les. Hoe breder het arsenaal van instructievormen of vormen van leerhulp de leerkracht tot zijn beschikking heeft, des te meer keuze de leerkracht heeft om een groep, groepje of individu te bereiken. Elke leerkracht heeft verschillende en uiteenlopende instructiestijlen en -technieken. Bekend is dat als de instructiestijl van de leerkracht aansluit bij de leerstijl van het kind, informatie langer wordt onthouden, beter wordt toegepast en er een positievere houding ten opzichte van de leerstof ontstaat (Grasha, 2002; Valcke, 2007). Bij een mismatch blijkt er van genoemde effecten veel minder sprake te zijn.
33 Online Touch Home