16

De Ordedienst Deze organisatie is kort na mei 1940 ontstaan en is voortgekomen uit leden van de opgeheven Nederlandse krijgsmacht. Na de arrestatie en deportatie van de eerste leiders, kwam de Ordedienst (OD) onder leiding te staan van reserve-ritmeester jhr. P.J. Six (‘Van Santen’). Het hoofddoel was (en bleef) om orde en rust te waarborgen zodra de Duitsers ons land zouden hebben verlaten. De OD hield zich daarom vrijwel niet bezig sabotage en hulp aan onderduikers. Alles was gericht op de voorbereidingen om in de laatste fase van de oorlog aan de strijd deel te nemen en daarna militair gezag uit te oefenen. De activiteiten van de OD waren daarom sterk op spionage gericht maar ook andere verzetsactiviteiten mogen de OD niet worden ontzegd, zeker later in de oorlog niet. Toch was de OD bij de andere verzetsbewegingen niet erg geliefd. Dat werd niet alleen veroorzaakt door de aanvankelijke structurele passiviteit (vaak uitgelegd als gebrek aan lef), maar ook omdat de diverse organisaties – bewust – onwetend werden gehouden van elkaars activiteiten. het feit dat men dacht dat veel officieren lid waren van de OD, speelde een belangrijke rol, naar later bleek onterecht. Ook werd deze groep nogal eens het debacle van de meidagen 1940 verweten. In bepaalde gevallen was er zelfs sprake van wantrouwen. Concreet kwam dat tot uiting op 15 16 Jhr. P.J. Six. mei 1942. Op die datum gaf het gros van de beroepsofficieren gehoor aan een opdracht van de bezetter om zich te melden in aangegeven kazernes. Daar aangekomen werden zij onverhoeds opgesloten en in krijgsgevangenschap naar Duitsland afgevoerd. Slechts enkelen vermoedden tijdig onraad, bleven weg en doken onder. H. M. van Randwijk, verzetsleider en medeoprichter van Vrij Nederland, geeft daaraan in zijn blad op verbitterde wijze lucht: ‘De officieren gaan!‘. Deze tegenstelling zou na de bevrijding nog lange tijd doorwerken. Van hem zijn ook de bekende dichtregels: ’Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het licht’.

17 Online Touch Home


You need flash player to view this online publication