een brontosaurus naar Patagonië vertrekken. Vaak gaat het om eenzelvige expedities, om romantiek tegen de klippen op. Meer dan eens levert het boeiende, diepdoorvoelde verhalen op, al is er niet altijd een happy end. Ets Zodra hij in een museum een zwart-witte ets zag van een hunebed, raakte Westmaas in een roes. Maar liefst twee uur bleef hij ernaar staren - het was alsof zijn eerdere interesse in hunebedden ineens een brandpunt vond in die simpele ets. Voorzien van een rugzak, een slaapzak, een zeiltje (geen tent), een schetsboek en een fototoestel begint hij in Noordlaren aan zijn Grand Tour. Voor hem, als ongetraind wandelaar, zal het geen eenvoudige ommegang worden. ‘Ik zag mezelf al slapen op de hei of onder een hunebed,’ schrijft hij in het begin van zijn verslag. Dat is ook precies wat hij zal gaan doen. Soms ontwaakt hij in een ‘mistig droomlandschap’, wanneer alles klam is en er uit het bos een ‘symfonie van klinkende druppels’ opklinkt. Eén keer werd hij overvallen door een enorm onweer. Haastig spande hij zijn zeiltje tussen een boom en een paar inderhaast gemaakte haringen van boomtakken. Een steviger tak diende als tentstok, om het water zo goed mogelijk af te voeren. Om geen natte voeten te krijgen, wikkelde hij die in een vuilniszak. Bij elke donderslag trilde de grond mee. Urenlang staarde hij naar een inktzwarte lucht met witpaarse flitsen. Dit is een goed moment om dood te gaan, dacht hij toen. Noordlaren, Midlaren en Zuidlaren liggen op de oostelijke rand van de Hondsrug. Over deze hoogte liep vanouds de handelsweg vanuit het zuiden naar Groningen. De uitgang -laar wijst erop dat de dorpen in een bosrijke omgeving gesticht zijn. Via het Heiveen duiken we het Noordlaarderbos in, waar hunebed G1, het enige Groningse hunebed, als in een eeuwenlange slaap verzonken is. Er staat nu een elektrische laadpaal naast, wat toch een vreemd attribuut is bij een begraafplaats. Westmaas vond het een ‘sfeervolle en mysterieuze plek’, vooral ‘ in de vroege ochtend, als ‘merels en roodborstjes zingen, reeën op de akkers lopen en de zon stilletjes en rood opkomt’. Schimmenrijk Op de es van Midlaren vervolgen we onze weg over de Steenakkers naar de groen uitgeslagen stenen van twee in serie geschakelde hunebedden. Ze liggen verborgen achter twee boerderijtjes. Knoestige eiken houden er de wacht. Kennelijk hadden de eerste bewoners er destijds geen moeite mee hun woning naast een prehistorisch kerkhof neer te zetten. Of wisten ze niet dat hunebedden een grote aantrekkingskracht uitoefenen op witte wieven en andere inwoners van het schimmenrijk? Het is een ‘intieme plek voor een goed gesprek met de verre voorouders’ merkt Bosker op. Westmaas raakte er ook in gesprek, maar dan met de stokoude bewoners van de aangrenzende huizen. Een van hen vertelde dat hij lang geleden van de ‘professor’ opdracht had gekregen goed voor de hunebedden te zorgen. Hij refereerde aan A.E. van Giffen, de ‘hunebedprofessor’, die zich in de vorige eeuw diepgaand met de steentijdgraven heeft beziggehouden. Geregeld harkte hij de bladeren onder de keien weg en probeerde hij met een sopje de groene aanslag van algen weg te poetsen. INFORMATIE Wandeling Noordlaarderbos - Zuidlaren ca 8 km Openbaar vervoer Bus Groningen - Noordlaren - Zuidlaren Dienstregeling 0900 7289965 Boek Hondsrugpad, Fokko Bosker, Noordboek, 2021 Leestip Hunebedden, Maarten Westmaas. In Boekvorm Uitgevers, Assen, 2009 (alleen tweedehands) Hoewel de bezoeker de logeerkamer wordt aangeboden, neemt hij genoegen met zijn matje en slaapzak in de halfopen kapschuur. Hij had zich op een tocht vol ontberingen voorbereid en wil niet direct in luxe worden ondergedompeld. Haast lek gestoken door de muggen nam hij de volgende morgen in alle vroegte plaats op een van de zwerfkeien. Hij spant zich in om zich een voor stelling te maken van de mensen die deze gevaarten hebben gebouwd. Het landschap mag dan tastbaar zijn, met zijn hune bedden, graf heuvels, heiden, eikenbossen en beekjes, maar dat wil nog niet zeggen dat de lange historie ervan begrijpelijk is. Tot zijn spijt doemden de Oerdrenthen geen moment uit de mist der tijden op. We laten de in gepeins verzonken Maarten Westmaas achter op zijn steenhoop en zetten over de es koers naar Midlaren. Aan de horizon lijkt de torenspits van de Zuidlaarder kerk ons naar zich toe te wenken. Een van de herenbanken erin was bestemd voor de adellijke familie Van Heiden. Waarna Fokko Bosker ons geduldig uitlegt wat de connectie is tussen de zeeheld Lodewijk van Heiden en Berend Botje. 37 © Shutterstock © Shutterstock
38 Online Touch Home