De methode geeft bovendien handvatten voor het ophalen van verhalen vanuit het referentiekader van de verteller. Ook daarmee wordt vaak geworsteld in narratief onderzoek (Scheringa/Visser 2022). Binnen het domein van Zorg en Welzijn in Nederland, waar narratief onderzoek regelmatig wordt ingezet om kwaliteit van zorg te evalueren, wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een semi-gestandaardiseerd interview of de free association narrative interviewing techniek van Hollway en Jefferson, waarbij één startvraag wordt gesteld. Maar een interview leidt niet per se tot verhalen én heeft het gevaar in zich dat de informatie die eruit voortkomt, aansluit bij het referentiekader van de interviewer/onderzoeker, niet dat van de verteller/respondent. Met een (één) narratieve prikkelvraag die naar twee kanten van de medaille vraagt én een vaste set van vragen naar narratieve elementen die alleen worden ingezet wanneer onmisbare verhaalelementen ontbreken, is dit goed te voorkomen: de onderzoeker/luisteraar kadert het onderwerp waarbinnen een verhaal wordt gezocht, de respondent/verteller bepaalt welk verhaal er wordt verteld. Een derde vraag waar narratief onderzoekers regelmatig mee worstelen, is de duiding van de verhalen: is die duiding niet per definitie subjectief doordat die door de onderzoeker/luisteraar wordt gedaan (Scheringa/Visser 2022)? Ook hier heeft de storylisteningmethode een manier gevonden om die subjectiviteit zoveel mogelijk te beperken. Namelijk door de eerste duiding door de verteller zelf te laten doen. En in het gesprek tussen verteller/respondent en onderzoeker/luisteraar kan die laatste door betekenisgericht te luisteren iets toevoegen. In directe interactie met de verteller/respondent – die de onderzoeker/luisteraar zo nodig direct kan corrigeren. Binnen de storylisteningmethode vormen dus niet alleen de verhalen de data, maar de verhalen mét hun duiding door de verteller, eventueel aangevuld met duiding door de luisteraar in interactie met de verteller. Meer-ogig kijken in een iteratief proces van inzoomen, uitzoomen, inzoomen Door vervolgens met meerdere onderzoekers in een iteratief proces van inzoomen (op de vertelde verhalen en hun duiding), uitzoomen (naar patronen in een verzameling verhalen) en weer inzoomen (op de verhalen: zien we inderdaad patronen of zien we wat we willen zien?) naar de verhalen en patronen te kijken, wordt subjectieve duiding verder gereduceerd. O.i. dragen de verhalen én hun duiding die we hebben verzameld, bij aan een breder begrip van wat de eerste lockdown voor mensen heeft betekend. De vertellers zelf bepaalden welk thema of welk verhaal zij ter tafel brachten en het uitgangspunt was dat ieder verhaal er mocht zijn en ieder verhaal ertoe deed. 78
79 Online Touch Home