3 DE REVOLUTIE VANOP DE EERSTE RIJ Het is één ding om met je theaterstuk een revolutie mogelij k te maken. Het is een ander ding om ze live op de scène te ontketenen. Enter de Turkse theaterauteur Meltem Arikan. Haar tragikomedie ‘Mi Minör’ (2012), gebaseerd op de Arabische lente, schetst het beeld van de dystopische ‘democratie’ Pinima, waarin de President alles beslist en de muzieknoot Mi verboden is. Die groteske parodie op de realiteit was nog niet alles. Meltem moedigde het publiek aan om smartphones mee te nemen om een online versie van het toneelstuk te volgen dat in realtime naast de podiumopvoering werd gebracht. Daarin wordt een fi ctieve Pinimese revolutie op poten gezet. Die moet zo geloofwaardig zij n geweest dat ze de voorpagina van een Turkse krant haalde, die opperde dat de voorstelling een “repetitie was voor het omvergooien van de regering”. Andere media geloofden dan weer dat er werkelij k een revolutie gaande was in Pinima. Was die revolutie nu echt of niet? Misschien was ‘Mi Minör’ geen fi ctie, maar gewoon een alternative truth. 4 ZONDER PAPIEREN GEEN THEATER De meeste kritische voorbeelden in dit lij stje konden op z’n minst nog gespeeld worden. Niet zo in Wit-Rusland, waar toeschouwers lij f en leden riskeren voor een voorstelling. Cultuurliefh ebbers worden er lett erlij k geadviseerd hun paspoorten op zak te hebben, zodat een arrestatie van de KGB vlott er kan verlopen, en krij gen pas net voor een opvoering de locatie toegestuurd. In zulke omstandigheden zett en theatermakers alles op het spel om een voorstelling te creëren. Neem nu Natalia Kaliada en Nikolai Khalezin, twee Wit-Russische artiesten die politiek asiel in Londen aanvroegen en daar het Belarus Free Theatre oprichtt en. Het gezelschap beschrij ſt zichzelf op zij n website als “The executive arm of the Ministry of Counterculture”. Het doel is niet alleen het maken van theater, maar ook het sensibiliseren van het publiek. Bij zij n tienjarig jubileum organiseerde Belarus Free Theatre een festival met ‘ondergrondse en clandestiene’ voorstellingen. De headliner heett e ‘I’m with the banned’. De toeschouwers mochten hun paspoorten thuislaten, maar kregen, geheel in de Wit-Russische sfeer, pas 24 uur op voorhand de locatie van de voorstelling doorgestuurd. 5 JAMBON MET TOMATEN We begonnen deze rubriek met de stichting van België. Een kleine twee eeuwen later blij kt ‘Bye Bye Belgium’ echter straff er theater op te leveren. En nee, dan hebben we het niet over de gelij knamige RTBF-docu uit 2006, die de onafh ankelij kheid van Vlaanderen in scène zett e. Doet de naam Zuidpark geen belletje rinkelen? Het collectief – van inmiddels meer dan vij ſt ig artiesten – gooide tij dens de eerste lockdown hoge ogen met hun YouTube-reeks ‘Quarantaine TV’. Daarvóór, bij de uitreiking van de Ultima’s, hadden de leden al tomaten gegooid naar Minister van Cultuur Jan Jambon. De artistieke activisten willen immers een creatieve tegenstem bieden voor de populistische, rechts-nationalistische politiek van N-VA en Vlaams Belang. Hun middel: overdrij ving. ‘The Importance of Being Flemish’, in september nog te zien in Vooruit, dompelt je onder in een pretparkbeleving, waar pedofi ele priesters, depressieve middenstanders en Vlaamse clichés als racistische nonkels, wielertruitjes en Cara Pils onze canon vertegenwoordigen. Een satirische Disney-att ractie door Arm Vlaanderen? Dat Gert Verhulst daar nooit aan heeſt gedacht. 'The Importance of Being Flemish' - Zuidpark © Michiel Devij ver 27 Mi Minör - Youtube Still 'Bread and Puppet Circus' © Walter S. Wantman
28 Online Touch Home