HET PLEIDOOI TINE CLAUS In Het Pleidooi bezingt een redacteur van OPENDOEK-magazine een theatergebruik of -tekst die volgens hem of haar dringend vanonder het stof gehaald mag worden. Tine Claus bepleit het stappen uit de eigen comfortzone. Af en toe moet ge eens op uw bakkes gaan. Het is een cliché dat de meesten onder ons al wel eens gehoord of gezegd hebben. Maar is dat zo? Heeſt iedereen er baat bij om buiten de lijntjes te kleuren, ook als je eigenlijk al weet wat voor jou werkt en wat niet? Ik hoorde de leuze al het vaakst tijdens oefenmomenten of repetities. Het zijn de momenten waarop je in een ‘veilige kring’ met anderen aan het best mogelijke toneelstuk of verhaal wil werken. Waarop je ‘out of the box’ denkt en dingen vanuit een ander perspectief bekijkt. Prettig vind ik het meestal niet. Ik denk na over mijn personages. Ik leer hen kennen, het worden vrienden of vijanden. Dikwijls steek ik er iets van mezelf in, of net dat wat ik niet ben. En dan zegt er iemand doodleuk: “Probeer het nu eens anders?” Toen ik tijdens de les vertellen verplicht mijn hand in het achterwerk van een buikspreekpop moest steken en een kinderverhaal moest improviseren, wist ik al op voorhand dat ik daar geen zin in had. Ik vertel niet voor kinderen. Ik verkleed me niet. Ik gebruik geen attributen. De hele oefening draaide om alles wat ik niet deed. En toch heb ik er een paar dingen van opgestoken. Ten eerste, dat het moeilijker is dan het eruit ziet. Ten tweede, dat ik echt nooit ga vertellen met een pop. En ten derde, dat consistentie heel belangrijk is bij het gebruik van stemmetjes. Hoewel ik op het eerste gezicht niet van die andere aanpak hield, bood hij wel een waardevolle oefening voor mij. Ik leerde bijvoorbeeld dat ik mijn personages graag een kenmerkende lichaamstaal en plaatsing op de scène geef, omdat ik consistent stemgebruik erg moeilijk vind. Zo valt er wel iets voor te zeggen om eens iets helemaal anders te doen dan wat je eerst in gedachten had. Misschien leer je je personage op een andere manier kennen. Neem nu Assepoester. Doorloop het verhaal eens alsof ze enkel naar het bal wou voor de likes op Instagram. Of dat ze een clean freak is, die niets liever doet dan een hele dag op haar knieën vloeren schrobben. Misschien was Assepoester op zoek naar de prinses van haar dromen, en vond ze het vervelend dat het de prins was die haar schoentje gevonden had. Zullen die ideeën allemaal werken? Waarschijnlijk niet. Maar je kent jouw Assepoester wel iets beter omdat je de mogelijkheden hebt overwogen. Daarom is het ook belangrijk om je eigen creatie eens vanuit een ander standpunt te bekijken. We spelen dikwijls dezelfde rol of vertellen hetzelfde verhaal, omdat we daar goed in zijn en ons publiek ons op die manier apprecieert. Maar wie op veilig speelt, zal achteraf nooit kunnen zeggen of het niet ook beter had gekund. Wie op veilig speelt, zal achteraf nooit kunnen zeggen of het niet ook beter had gekund. Daarvoor moet je tijdens een repetitie risico’s nemen. Je moet luisteren naar suggesties en je volledig smijten op een manier die niet bij je past. Soms heb je geluk en komt er iets moois uit. Soms schiet iedereen in de lach. En soms volgt er een ongemakkelijke stilte omdat het superflauw was. Dan ben je eens goed op uw bakkes gegaan, maar heb je op zijn minst geleerd wat niet werkt 8
9 Online Touch Home